MİT tarafından 200 kişilik bir ekiple Mossad'a bağlı 15 casusun yakalandığı haberleri gündeme gelmesinin ardından kurumla ilgili bazı detaylar merak konusu oldu. Bu bağlamda, Mossad nedir, görevleri ne? Mossad hangi ülkenin istihbaratı? gibi sorulara yanıt aranmaya başlandı.
MOSSAD NEDİR? MOSSAD HANGİ ÜLKENİN İSTİHBARATI?
Mossad, resmî ismiyle HaMossad leModiʿin uleTafkidim Meyuḥadi (İstihbarat ve Özel Harekâtlar Enstitüsü).
Mossad, İsrail'in ulusal istihbarat teşkilatıdır. Askerî istihbarat teşkilatı Aman ve iç güvenlik teşkilatı olan Şin Bet ile birlikte İsrail İstihbarat Topluluğundaki birimlerden biridir. Kurumun ana mantalitesi, kuruluşundan bugüne kadar sadece İsrail'i değil, yeryüzündeki tüm Yahudi topluluklarını olası bir saldırı veya katliam girişimine karşı koruyup kollamaktır.
Temelinde İsrail'in diplomatik kuruluşlarından ayrı olarak istihbarat toplama, gizli operasyonlar ve terörle mücadeleden sorumludur.
Mossad hiçbir yasa amacıyla, rolüyle, göreviyle, yetkisi ve bütçesiyle tanımlanamaz ve İsrail Devleti'nin anayasal kanunlardan tamamen muaf olduğu için bir derin devlet olarak görülür. Teşkilatın yöneticisi doğrudan İsrail Başbakanı'na karşı sorumludur. Yıllık bütçesinin yaklaşık 10 milyar şekel olduğu tahmin edilen Mossad, bazı kuruluşlara göre Amerikan CIA'inden sonra Batı dünyasının en büyük ikinci casusluk ajansıdır.
YÖNETİM BİRİMLERİ
Mossad'ın en büyük departmanı, uluslararası ölçekte operasyon yapma misyonlarına sahip Tahsilat Toplama Departmanı'dır. Departmandaki çalışmalar; diplomatik ve gayriresmî çalışmalar üzerinde çeşitli teminatlar altında faaliyet göstermektedir. Politik ve İrtibat Departmanı ise, müttefik olmayan ve İsrail ile diplomatik ilişkisi iyi olmayan ülkeler ile ilgili çalışmalardan sorumludur. Mossad'ın teknoloji faliyetlerini takip etmekten sorumlu olan Teknoloji Departmanı da vardır.
Yahudilerin istihbarî misyonlar edinmesi sembolik olarak on iki casus ile başlamıştır. Modern dönemde Mossad, resmî olarak 13 Aralık 1949'da Başbakan David Ben-Gurion'un, Reuven Şiloah'tan özel isteği üzerine Merkez Koordinasyon Enstitüsü ismi ile kuruldu. Ben-Gurion ilk başta, mevcut güvenlik hizmetleri olan Ordunun İstihbarat Servisini (AMAN), İç Güvenlik Servisini (Şin Bet) ve Dış Güvenlik Servisini (Politik & Departmanı, yukarıdaki) arasındaki işbirliğini temele oturtup ve geliştirmek için merkezi bir organ istedi.
Mart 1951'de yeniden yapılandırılarak; doğrudan başbakana rapor veren, başbakanlık ofisinin bir parçası haline getirilmiştir.