Sudan'da 22 ayı aşkın süredir ordu ile çatışan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), kendisine yakın siyasi ve silahlı gruplarla "paralel hükümet" kurmak için anlaştı.
Kenya'nın başkenti Nairobi'de düzenlenen anlaşma imza törenine, HDK İkinci Komutanı Abdurrahim Hamdan Dagalu, Abdülaziz El-Hılu liderliğindeki ayrılıkçı Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) adına Joseph Toka, Milli Ümmet Partisi Genel Başkanı Fadlullah Burma Nasır, siyasi gruplar, silahlı hareketler ve meslek odaları temsilcileri katıldı.
Anlaşmanın imzalanmasından sonra bir bildiri yayımlandı.
Bildiride, kurulması öngörülen hükümet, "birlik ve barış hükümeti" olarak adlandırıldı.
Gerekçenin, "savaşı sonlandırmak ve adil barışı sağlamak, insani yardım ulaştırmak, sivilleri korumak ve Sudan'ın gönüllü birliğini korumak" olduğu vurgulanan bildiride, bu adımın, "Demokratik sivil yönetim yolunun yeniden tesis edilmesini, ayrımcılık yapılmaksızın tüm vatandaşlar için anayasal hakların yeniden sağlanmasını, yeni bir ordunun kurulmasını, ekonomik ve bankacılık sisteminin yeniden yapılandırılmasını" amaçladığı belirtildi.
Bildiride, Sudan'daki (kurulması planlanan paralel) hükümetin "demokratik ve çoğulcu olması, devletin federal olması ve bölgelerin kendi siyasi, ekonomik ve kültürel işlerini yönetme haklarını tanıması" gerektiği hükme bağlandı.
Anlaşmaya varan gruplar, kısa sürede kurmayı planladıkları hükümeti Sudan'da ilan edeceklerini bildirdi.
"Afrika ülkelerini bölmeye teşvik"
HDK İkinci Komutanı Abdurrahim Hamdan Dagalu, ayrılıkçı Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey Lideri Abdülaziz El-Hılu, Milli Ümmet Partisi Genel Başkanı Fadlullah Burma Nasır, HDK'ye destek veren siyasi güçler ve silahlı grup temsilcileri, 18 Şubat'ta Kenya'nın başkenti Nairobi'de toplanmıştı.
Sudan hükümeti, 19 Şubat'ta, Kenya'nın siyasi güçler ve HDK liderlerinin "paralel hükümet kurma amacıyla bir toplantıya ev sahipliği yapmasını" kınamış ve bunu "Afrika ülkelerini bölmeye teşvik ve iyi komşuluk kurallarına aykırı" olarak nitelendirmişti.
Kenya Dışişleri Bakanlığı ise yapılan görüşmelerin bir müdahale eylemi olmadığını, bilakis Afrika Birliği, Doğu Afrika'da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) ve Birleşmiş Milletler tarafından yürütülen bölgesel çabaların bir parçası olduğunu ileri sürmüştü.
Sudan Dışişleri Bakanlığı, 20 Şubat'ta, Kenya'nın HDK ve ona destek veren bazı siyasi güçler ile silahlı grupların toplantılarına ev sahipliği yapmasını "Sudan'a karşı düşmanca bir hamle" olarak nitelendirerek, Sudan'ın Nairobi Büyükelçisi Kemal Cubara'yı istişare için çağırmıştı.
Sudan'daki savaş
Sudan'da 15 Nisan 2023'ten bu yana ordu ve bir zamanlar ona bağlı olan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında askeri reform ve entegrasyon gibi konulardaki anlaşmazlıklar nedeniyle çatışmalar yaşanıyor.
Bu savaşın bitirilmesi için başlatılan tüm çözüm girişimleri sonuçsuz kaldı.
Birleşmiş Milletlere göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 20 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ülkeden ayrılanların sayısı 3,5 milyonu geçti, 9 milyona yakın kişi ülke içinde yerinden edildi. 25 milyondan fazla kişi ise insani yardıma muhtaç durumda bulunuyor.
