Ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında, zabıtanın iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan sürücülere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek.

TBMM Adalet Komisyonunda kabul edilen Karayolları Trafik Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'yle, Karayolları Trafik Kanunu'nda düzenlemelere gidiliyor.

Buna göre, araçların sürülmesi sırasında sürücülerin ve yolcuların güvenliği için emniyet kemeri, koruma başlığı ve koruma gözlüğü, çocuk bağlama sistemi ve yönetmelikte belirlenen diğer koruyucu sistemlerin usulüne uygun olarak kullanılması zorunlu hale getirilecek. Koruyucu sistemleri usulüne uygun olarak kullanmayanlar da koruyucu sistem kullanmamış sayılacak.

Koruyucu sistemlerinin nitelikleri ve nicelikleri ile hangi araçlarda ve hangi tarihten itibaren hangi şartlarda bulundurulacağı ve kullanılacağı yönetmelikte belirtilecek.

Yönetmelikte cins ve sınıfları belirtilen araçlarda seyahat eden yolcuların, araç hareket etmeden önce ve seyahat sırasında emniyet kemerlerini bağlamaları konusunda uyarılmaları zorunlu olacak.

Emniyet kemerini usulüne uygun kullanmayan sürücülere ve yolculara 2 bin 500 lira idari para cezası uygulanacak.

Sürücülerin son ihlali gerçekleştirdiği tarihten geriye doğru 1 yıl içinde, bu kuralın 4 veya daha fazla ihlal edilmesi halinde sürücü belgeleri her seferinde 30 gün süreyle geri alınacak.

Geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şartı aranacak.

Araçların sürülmesi sırasında, koruma başlığı ve koruma gözlüğünü usulüne uygun olarak takmayan sürücülere ve yolculara 2 bin 500 lira idari para cezası uygulanacak. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru 1 yıl içinde bu kuralın 2'nci defa ihlal edilmesi halinde 5 bin lira, 3'üncü ve daha fazla ihlal edilmesi halinde ise her seferinde 10 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Yönetmelikte belirlenen diğer koruyucu sistemleri, usulüne uygun olarak kullanmayanlara ve yönetmelikte cins ve sınıfları belirtilen araçlarda seyahat eden yolcuların, araç hareket etmeden önce ve seyahat sırasında emniyet kemerlerini bağlamaları konusunda uyarmayanlara 1000 lira idari para cezası uygulanacak.

Emniyet kemeri, koruma başlığı, koruma gözlüğü ve çocuk bağlama sistemi ve Yönetmelikte belirlenen diğer koruyucu sistemleri usulüne uygun olarak kullanılmamasından dolayı işlem yapılan araçlarda bulunan sürücü ve yolculara, gerekli koruyucu sistemleri takmadan/kullanmadan aracın karayolunda seyrine izin verilmeyecek.

Sürücüler, 15 yaşını doldurmamış çocukların emniyet kemerini, koruma başlığını, koruma gözlüğünü, çocuk bağlama sistemini ve yönetmelikte belirlenen diğer koruyucu sistemlerini usulüne uygun olarak kullanılmalarını sağlamak zorunda olacak. 15 yaşını doldurmamış çocukların koruyucu sistemleri kullanmadan veya usulüne uygun olarak kullanılmasını sağlamadan seyahatine izin veren araç sürücüsüne, 5 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Zaruret dışında olay yerinden ayrılan sürücülere hapis cezası verilebilecek

Düzenlemeyle, anlaşma hali dışında maddi hasarlı, ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında, zabıtanın iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan veya kazada ölen, yaralanan veya maddi hasar var ise bu kaza trafiği, can ve mal güvenliğini etkilemiyorsa, sorumluluğun saptanmasında yararlı olacak kanıt ve izler dahil kaza yerindeki durumu değiştirmemesi koşuluna uymayan sürücülere 46 bin lira idari para cezası verilecek.

Ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında, zabıtanın iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan sürücülere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Olay yerinden ayrılan sürücülerin sürücü belgesi, ilgili görevliler tarafından 2 yıl süreyle geri alınacak. Bu şekilde geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için verilen idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şartı aranacak.

Teklifle, motorsuz taşıt ve elektrikli skuter sürücülerinin hukuki sorumluluğu genel hükümlere tabi olacak. Bu hüküm, düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay sonra yürürlüğe girecek.

Yazılı trafik suçlarını işleyenler hakkında, yetki sınırları içinde Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı personeli ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının ve Karayolları Genel Müdürlüğünün ilgili birimlerinin il ve ilçe kuruluşlarında görevli ve yetkili kılınmış personelince tutanak düzenlenecek.

İdari para cezası karar tutanakları ile diğer tutanaklara, görevli ve yetkili personelin açık kimliği yerine personel tanıtım numarası yazılacak.

Trafik para cezaları kredi kartı ile de ödenebilecek, kredi kartı ile yapılan tahsilatın saymanlık hesaplarına aktarılma süresi ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek.

Trafik kurallarına aykırılık nedeniyle; yabancı uyruklu kişiye uygulanan ve Türkiye'den çıkışına kadar tahsil edilemeyen idari para cezaları, bu kişinin tekrar yurda girişi sırasında tahsil edilecek. Bu şekilde tahsil edilememesi halinde, yabancının yurda girişine izin verilmeyecek.

Düzenlemeyle, trafik kural ihlalinin yapıldığı aracın ihlal tarihinde kiralandığının genel kolluk kuvvetlerinin denetimine hazır bulundurulan veriler üzerinden tespit edilmesi ve tebligata uygun bir adresinin bulunması halinde, idari para cezası karar tutanağı kiralayan adına düzenlenerek tebliğ edilebilecek ve ceza kiralayandan tahsil edilecek.

Ancak bu kiralama yetki belgesi sahibi taşımacının sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak.

Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılmasına verilen cezalarda artışa gidiliyor

Teklifle, araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması halinde verilen cezalarda da artışa gidiliyor.

Buna göre, ilgili belediyeden çalışma izni/ruhsatı almadan yolcu taşıyanlara 100 bin lira, alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında yolcu taşıyanlara 46 bin lira, araçlarını motorlu araç tescil belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerine ise 20 bin lira idari para cezası uygulanacak.

Ayrıca çalışma izni/ruhsatı almadan yolcu taşımalarından dolayı işlem yapılan sürücülerin sürücü belgeleri 30 gün süreyle geri alınacak.

Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru 1 yıl içerisinde bunun tekrar ihlal edilmesi halinde idari para cezaları 2 kat olarak uygulanacak. Geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şartı aranacak.

Düzenlemeyle, ilgili Kanunun, idari yaptırıma bağlayarak yasakladığı bir eylemi basın, yayın, internet, sosyal ve dijital medya veya diğer elektronik cihazlar yoluyla paylaşarak trafik kural ihlali yapmaya özendiren görüntüleri alenen yaymak ve övmek yasaklanacak. Buna uymayanlara ise 25 bin lira idari para cezası verilecek.

Düzenlemenin yayımı tarihinden önce takograf bulundurma ve kullanma zorunluğu olmayan ancak kanun teklifiyle zorunlu hale getirilen, 2021 ve sonrası model araçlarda 31 Aralık 2026, 2016-2020 model araçlarda 31 Aralık 2027, 2011-2015 model araçlarda 31 Aralık 2028, 1996-2010 model araçlarda 31 Aralık 2029, 1985-1995 model araçlarda ise 31 Aralık 2030'dan sonraki ilk araç muayenesine kadar takograf taktırılması ve kullanılması zorunluluğu aranmayacak.

Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve Belediye Kanunu kapsamında yolcu taşımacılığı yapılan ticari araçlar ile yük ve yolcu taşımacılığında kullanılan resmi araçlar için takograf bulundurma ve kullanma zorunluluğu, ilk defa tescil edilecek araçlar için bu hükmün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl süreyle aranmayacak.

Teklifin, istisna tutulan maddeleri dışındaki tüm hükümleri, düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 2 ay sonra yürürlüğe girecek.