Son yıllarda kredi kartı ile yapılan harcama tutarları bir hayli artmış, vatandaşlar enflasyonist ortamda kredi kartlarına yüklenmişti. Ekonomi yönetimi ise harcamaları kısmak adına kredi kartlarına yeni düzenlemeleri hayata koymuştu.
Özellikle kredi kartı faiz oranları yükseltilirken, nakit çekime taksit sayısı sınırlandırılmış ve nakit çekim tutarı düşürülmüştü. Faizlerin yükselmesi ve atılan adımların etkisiyle birlikte kartlı harcamalarda yavaşlama başladı.
3 AYIN EN DÜŞÜK SEVİYESİ GÖRÜLDÜ
Merkez Bankası tarafından yayımlanan Banka ve Kredi Kartı Sektörel Harcama İstatistikleri’ne göre 11 Ekim haftasında kartlı harcamalar son üç ayın en sert haftalık düşüşünü kaydetti. 11 Ekim’de kartlı harcamalar 305.8 milyar TL’ye indi. Ağustos ayında kartlı harcamalar 335.8 milyar TL düzeyindeydi.
Kartlı harcamalarda en fazla düşüşün hizmet sektöründe, elektronik eşyalarda, kırtasiye ürünlerinde, internet harcamalarında ve mobilya sektöründe olduğu görülüyor.
‘LİMİTLER DOLDU, HARCAMALAR DÜŞTÜ’
Peki atılan adımlar harcamalardaki yavaşlamayı hızlandırdı mı? Kredi kartlarıyla ilgili bir limit düzenlemesi gelir mi? Kart faizleri daha da yükselecek mi?
Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı: “Kredi kartına ilişkin atılan adımlar etkisini tabi hissettirdi. Genişlemeci bir politika olarak kredi kartı borçlarını ödeyemeyenler ve ihtiyaç kredisini ödeyemeyenler için devletimizden büyük bir adım geldi. Başvurulması halinde 60 aya varan bir taksitlendirme söz konusu. Kredi kartı ve ihtiyaç kredisini ödeyemeyenler buna başvurabilecek.
KASIM VE ARALIKTA SERT DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ!
Bu sene içerisinde iki bayramın yaz aylarına denk gelmesi, devamında okul açılışı ve halen turizm sezonunun devam etmesi harcamaları sürdürmüştü, ancak bu ay itibarıyla vatandaşların kart limitlerinin dolması kartlı harcamaları düşürdü.
Kartlı harcamada en fazla düşüşü kasım, aralık aylarında görebileceğimizi söyleyebiliriz. Ekonomi politikalarının en çok hissedileceği aylar olarak kasım ve aralık aylarını görüyorum. Bu aylarda ekonomik aktivitenin önemli bir şekilde azalacağı, harcamaların önemli bir şekilde yavaşlayacağı bir döneme gireceğiz.
KARTLI HARCAMADA DÜŞÜŞ SÜRECEK Mİ?
Asgari ücretliye ara dönemde bir ücret artışı yapılmadı. Sene sonuna doğru enflasyon baskısı bir hayli hissedilmeye başlandı. Bu da kredi kartı limitlerinin, kredi limitlerinin dolmasına sebebiyet verdi. O yüzden ben kredi kartı harcamalarında düşüşün devamını bekliyorum.
HİZMET SEKTÖRÜNDE HARCAMALAR NEDEN YAVAŞLIYOR?
İlgili sektörlerde hem yaz aylarının getirdiği hem de mevsimsel etkilerin getirdiği bir satış vardı. Bununla birlikte özellikle elektronik eşya, kırtasiye, mobilya harcamalarında düşüş öngörüyorum. Vatandaş bir tadilat yapacaksa bunu yaz ayına çeker ya da kırtasiye harcamalarını özellikle okul başlangıcı ile birlikte yapar. Bu sebeple harcamaların düştüğünü söyleyebiliriz.
7 BİN TL ÜZERİ ÖDEMELER ARTIK BANKADAN YAPILACAK, BU HARCAMALARI YÜKSELTİR Mİ?
7000 TL üzeri ödemelerin banka üzerinden yapılacak olması tabi kartla harcamaları yükseltebilir, ancak kişinin kredi limiti ya da kredi kart limiti doluysa, nakit ödeyecekse önce kredi kartının ödemesini yapar daha sonra kredi kartından harcama yapabilir. Ben yeni düzenlemenin harcamaları önemli miktarda yükselteceğini düşünmüyorum.
KARTLA VERGİ ÖDEMELERİ SON 10 AYDA DÜŞÜŞ GÖSTERDİ, BUNUN SEBEBİ NE?
Kişilerin ve şirketlerin paraya erişiminin kısıtlanması, kredi kart limitlerinin dolması vergi ödemelerinin geciktirilmesine sebebiyet veriyor. Bu yüzden vergi ödemeleri azalmış olup Maliye Bakanlığımız ve ekonomi yönetimimiz tarafından gelirler politikası kapsamında tahsilatı hızlandırma çalışmaları yapılıyor.
KREDİ KARTLARINA YENİ DÜZENLEME GELİR Mİ?
60 ay vade yapılandırma düzenlemesi bir miktar vatandaşa ve piyasaya nefes aldırdı. Vatandaşın talebini bir miktar daha kısmak adına bazı sektörlere taksit sınırlaması ya da limit düzenlemesi bekliyorum.
‘LİMİT ÇALIŞMASI OLABİLİR’
Bununla birlikte şirketlerin yüksek kredi kartı limitleri ile alım ve satım yaptığını görüyoruz. Enflasyon baskısı hafiflemezse bir düzenleme bekliyorum. Özellikle talebin baskılanması adına şahıslara ait kredi kartlarında yeni bir limit çalışması olabilir.
Herkesin gelirine göre bir kredi kart limiti çalışması yapılmasını bekliyorum. Hem yıl sonu hedefinin tutturulması adına hem de gelecek sene %20’nin altına düşmesi hedeflenen enflasyon için bu düzenlemenin elzem olduğunu düşünüyorum.
KREDİ KARTI FAİZLERİ DAHA DA YÜKSELİR Mİ?
Kredi kartı faizlerinin daha fazla artacağını düşünmüyorum. Politika faizi yedi aydır sabit kaldı. Maksimum faiz oranına ulaştığımızı düşünüyorum. Bundan sonra artık Merkez Bankası’nın diğer para politikası araçlarını kullanarak enflasyonu baskılayacağını düşünüyorum.”
