Pandemide yıldızı parlayan Türk sağlık sistemi bu alanda turist rekoru kırıyor. Türk Sağlık Turizm Derneği Başkanı Dr. Servet Terziler, "Avrupa'da bazı acenteler Türkiye'ye özel jetlerle turist taşımaya başladı" dedi.
Türkiye pandemide gösterdiği başarı nedeniyle sağlık turizminde marka haline geliyor. Geçen yıl 2 milyona yakın sağlık turistini ağırlayan Türkiye bu alanda 4 milyar dolara yakın gelir elde etti. Bu rakamın tarihi rekor olduğunu söyleyen Türk Sağlık Turizm Derneği (TÜSATDER) Başkanı Dr. Servet Terziler, 1 milyon kişinin saç ekimine 2 milyar dolar harcadığını belirterek "300 bin turist diş için 450 milyon dolar, 100 bin turist de estetik için 300 milyon dolar harcadı" dedi. 100 bin kişinin ise karaciğer, böbrek, kemik iliği nakli, açık kalp ameliyatı gibi genel sağlık hizmetleri için geldiğini anlatan Terziler "Bu alandaki gelir ise 500 milyon dolardan 1 milyar dolara çıktı" dedi. Terziler bu artışı ise pandemide Türkiye'nin başarısına bağladı. Terziler "Pandemide Avrupa'nın kokusu çıktı. Kendi vatandaşlarına hizmet veremediler. Türkiye ise kalitesinin ne kadar yüksek olduğunu gösterdi. Artık Avrupa'da sağlık turizmi için kurulan acenteler Türkiye'ye özel jetlerle hasta taşıyor. Marka haline geldiği için Türkiye'yi tercih eden geniş bir kesim oluştu. Hastalarımızın yüzde 60'ı Avrupa'danama artık Çin, Japonya ve Güney Kore'den bile geliyorlar" dedi.
Akşam Gazetesi, Dr. Servet Terziler ile Türk sağlık turizmini konuştu.
■ Öncelikle derneğinizden bahseder misiniz?
7 kurucu, 13 danışman firma ve yaklaşık 50 üyemizle sağlık turizmini geliştirmek için çalışıyoruz. Bunu yaparken bir yandan da dünya markası doktor sayısını artırmak. Özellikle estetik, saç ekimi ve diş konusunda eğitimler yaparak kaliteyi artırmak için çalışıyoruz.
■ Sağlık turizminde geçen seneyi nasıl kapattık?
Tarih rekor kırdık. 2022'ye 4 milyar dolar gelirle kapattık. 2019'da 3 milyar dolardı. 2022'deki 4 milyar dolar gelir hedefimiz pandemiden dolayı ötelendi, 2022'ye nasip oldu.
■ En çok gelir hangi kalemden geldi?
Cironun yüzde 45-50'si cironun saç ekiminden geldi. 1 milyon kişi saç ekimi için 1 milyar dolar bıraktı Türkiye'ye. Diş tedavisi için gelenler 450 milyon dolar, estetik için gelenler ise 300 milyon dolar bıraktı. Bu üç kalemden 3 milyar dolara yakın gelir elde ettik. Kalan 1 milyar dolar ise böbrek nakli, kemik iliği nakli, açık kalp ameliyatı gibi genel sağlık hizmetlerinden geldi.
■ Saç ekimi için 1 milyon kişi geldi dediniz. Diğer kalemlerle dağılım nasıl?
Estetikle 100 binin üzerinde hastayı misafir ettik. Bu hastalardan elde edilen ortalama gelir 3 bin dolar. Dişte ise hasta başı 1500 dolar gelir elde edildi. 300 bin diş hastası geldi. Genel sağlık hizmetlerinde ortalama gelir 10 bin doları buldu, yaklaşık 100 bin kişi ağırladık.
■ Bu yıl toplam gelir hedefiniz ne?
Turist sayısında 2 milyonu, ciroda ise 5 milyar doları geçmek istiyoruz. 2023 yılından çok umutluyuz. Ülkemiz her alanda ihracat rekorları kırıyor. Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlama arifesinde olmamız hepimize ayrı bir motivasyon ve heyecan veriyor.
■ Ağırlıklı hastalar nerden geliyor?
Yüzde 60'ı Avrupa, yüzde 30'u Arap coğrafyasından geliyor. Ancak son zamanlarda Kanada, ABD, Arjantin, Brezilya, Güney Kore, Çin ve Japonya'dan da hastalar gelmeye başladı. Türkiye'nin sağlık turizmindeki kalitesi duyulduğu için artık uzak ülkelerden de gelmeye başladılar.
■ Saç ekiminde teknolojik olarak şu anda Türkiye ne durumda?
Saç ekimindeki el becerisi, incelikler, sanatsal yaklaşımlar ve derinlikler artmaya başladı. Ayrıca teknoloji de gelişiyor. Dünya çapında işler yapmaya başladık. Yerli ve milli bir robot geliştirdik. Şu anda robotik saç ekimi de yapıyoruz. Türk mühendislerle geliştirdik ve dünyaya da satmaya başladık. Teknoloji ve inovasyon ile sağlık hizmetlerinin kalitesini yukarı taşıyabiliriz. Turkish Airlines Turkish Hairlines esprileri yapılmaya başlandı. Yurt dışına uçtuğumuzda sürekli saçı bantlı insanlar görüyoruz. Bunlar gerçekten gurur verici işler. Şu anda sadece saç ekiminde yurt dışına dönük çalışan firma sayısı 1500'e yaklaştı.
■ Bir dönem saç ekiminde merdiven altı vardı. Bu sıkıntı devam ediyor mu?
Eskiden hastanın kafasını marul gibi doğrayanlar vardı. Hala var ama onlar otomatikman elenecek. Onlar inşallah merdiven altında kalacaklar. Çünkü eskiden hasta saç ekimi yapacak yer arıyordu, şimdi en iyi yapan yeri arıyor. Hala çantacılar da var. Denetimler olmasına rağmen engellenemedi. Türkiye'de barınamadığı için eline çanta alanlar yurtdışına gidip yarım yamalak işler yapıyor. Ülkemiz dışına gidip kaçak bir şekilde saç ekimi yapıp Türk doktorlarının hemşirelerinin adını lekeliyorlar. Türkiye imaj ve döviz kaybediyor.
■ Pandemi sürecinde Türk sağlık sisteminin başarısı bu tercihte etkili oldu mu?
Pandemi sürecinde Amerika ve Avrupa kendi vatandaşına hizmet veremedi. Türkiye ise salgın döneminde sağlık alanında çok iyi bir kriz yönetimi tecrübesi yaşadı. Türk hekimleri krizi yönetiminde usta olduklarını ispat etti. Ayrıca hastane altyapımızın ve sağlık sistemimizin de ne kadar güçlü olduğunu gösterdik. Zaten bu durum böbrek, kemik iliği nakli ve açık kalp ameliyatı genel sağlık hizmetlerinde de kendini gösterdi. Bu alanda yaklaşık 500 milyar dolarlık gelir 1 milyar dolara çıktı. Avrupalı, kanser tedavisi, organ nakli ile zor ve büyük ameliyatlarda ülkemizi tercih etmeye başladı. Sağlıkta Avrupa'nın kokusu çıktı. Sistemleri çökmeye başladı. İngiltere orjinli bir sağlık firması bana geldi. İngiltere'de özel vip hastaları özel jetlerle alıp Türkiye'ye getiriyor. Sağlık turizmi için acente kurmuşlar. Özel jetiyle gelip saç ektirenler bile var. Artık Türkiye'ye kalite ve marka olduğu için gelen bir kitle olmaya başladı. Türkiye'de artık dünya çapında marka doktorlar var. Dünya sosyetesini çekmeye başladık. Bizim hastanelerimiz de artık yurtdışı için özel departmanlar kurup hasta getiriyor. Doktorlarımız ve yardımcı sağlık personelimiz ile toplam kaliteyi üst düzeye çıkardık. Bütün dünya bunu gözlemleme şansı yakaladı.
■ Estetik için gelenlerin ilk tercihi ne oluyor?
Estetikte ilk sırada burun operasyonu var. Vücut şekillendirme ve yüz gençleştirme gibi işlemler onu takip ediyor.
■ Sizin aynı zamanda saç ekim kliniğiniz var. Saç ekiminde hastalar nelere dikkat etmeli?
Sağlık hizmetleri almak isteyen bir kişi internette aramaya yaptığında önüne birçok seçenek çıkıyor. Köklü bir kuruma başvursunlar. En azından on yılını devirmiş kurumları tercih etmeliler. Çünkü eğer bir kurum en az on yıl bir sektörde ayakta kalabiliyorsa kalitesi yüksektir. Doktorların tecrübesine bakmak gerekiyor. 15-20 yıl alanında tecrübeli doktorlar tercih edilebilir. Ayrıca hizmet alınacak tesiste yoğun bakım alt yapısının olması gerekir. Anestezi doktorları saç ekim süreçlerini takip etmeliler. Olumsuz bir komplikasyonda acil olarak müdahale edebilecek bir ekip bulunması gerekiyor.
■ Sağlık turizmi alanında ne tür teşvikler var, neler yapılmalı?
Devlet birçok alanda teşvik veriyor. Ancak bizlere verilen reklam bütçesi de en az acenteler kadar olmalı. Eğer dünya markası olacaksak fuar ve yurtdışı ofis destekleri artırılmalı. Ayrıca İngilizce dışında da farklı dillerde kurslar açılmalı. (Akşam)
