TÜRKGÜN ÖZEL HABERİ
MHP’nin gündeme getirdiği ‘Vergi barışı’ heyecan yarattı
Koronavirüs salgını sadece Türkiye’de değil, dünyanın her bölgesinde ekonomiyi olumsuz etkiledi. İhracat-ithalat dengeleri beklenmedik şekilde değişirken, nakite ihtiyaç arttı.
Dünyadaki merkez bankalarının büyük çoğunluğunun parasal genişlemeye gitmesi, yatırım araçlarının da değişmesine neden oldu. Borsalar müthiş bir gerileme yaşarken, altın rekor üstüne rekor kırmaya başladı.
Bu dönemde Türkiye, kamu bankaları aracılığıyla sağladığı düşük faizli kredilerle birçok iş kolunda can suyu yaratırken, dar gelirli ailelerin nakit ihtiyacını, temel ihtiyaç kredisi adı altında çok düşük faizlerle karşıladı.
Otomobil, mobilya, turizm ve inşaat gibi ekonominin lokomotifi olan alanlarda, tüketiciye yeni ihtiyaç kredileri sundu.
VERGİ TAHSİLATI AZALDI
Salgın nedeniyle nakit darlığı yaşayan işletme sahipleri, uzun süredir vergi ve SGK borçlarına ilişkin yapılandırma bekliyor.
15 Temmuz hain darbe girişimi, Rahip Brunson krizi ve kur manipülasyonu gibi zor zamanlardan geçen şirketlerin büyük çoğunluğu, kamu borçlarını ikinci plana bırakmış, piyasaya verdiği çek ve senetlerin yanı sıra, bankalardan kullanılan kredilerin ödemelerine öncelik vermişti.
Bu durum yapılandırmaların bozulmasına sebep olmuştu. 2020 itibarıyla birlikte başlayan koronavirüs salgını, tahsilat/tahakkuk oranlarındaki düşüşü de arttırarak devam ettirdi. Beyana dayalı gelir vergisinde, tahsilat/tahakkuk oranı bazı illerde yüzde 2'ye kadar geriledi. 6 ilde bu oran yüzde 10'un altında kaldı.
Vergi borçlarında gecikme faizleri, mevduat faizlerinin oldukça üstünde. Bu durum borçların kar topu gibi büyümesini sağlıyor. İş dünyasının beklentisi ise, vergi ve SGK borçlarında faizlerin silinmesi, taksitlerin uzun yıllara yayılması.
UMUTLANDIRAN ÖNERGE
Ekonomi ve iş dünyasına sağlanan destek paketleriyle başarılı bir sınav veren Hazine ve Maliye Bakanlığının şimdilik böyle bir çalışması yok. Geçtiğimiz günlerde MHP Genel Başkan Yardımcısı Mevlüt Karakaya’nın “Vergi yapılandırması planlanıyor mu?” sorusunu yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın ucu açık cevabı iş dünyasını umutlandırdı. Albayrak, Yeni Ekonomi Programı'na (YEP) işaret etti ve bu kapsamda gerekli düzenleme ve önlemlerin hayata geçirileceğini bildirdi.
Mevlüt Karakaya, soru önergesinde dünyadan da örnekler vererek şu ayrıntılara dikkat çekmişti: Maliye teorisi açısından olağanüstü dönemlerin, olağanüstü gelir kaynaklarına ihtiyacı olur. İtalya, İspanya, ABD ve hatta vergi bilinci yoğun olarak bilinen Almanya’da vergi yapılandırma kanunları yürürlüğe girmiştir. Arjantin, Pakistan, Güney Kore, Brezilya, Hindistan, Rusya ve birçok ülkede 2020 yılı içerisinde birtakım vergisel kolaylıklar içeren yasal düzenleme teklifleri sunulmuş durumda. Özetle birçok ülkede kamu gelirlerinin arttırılması ve vergi mükelleflerine kolaylıklar sağlanması için ya düzenlemeye gidilmiş ya da hazırlıklar başlatılmıştır.
Virüs salgınıyla birlikte tahsilat/tahakkuk oranları yüzde 55’lere, dâhilde alınan KDV oranları ise yüzde 22’lere gerilemiştir. Ayrıca 31 Mart 2020 yılı itibarıyla bütçeye gelir olarak yazılan ancak tahsil edilemeyen 500 milyar TL vergi alacağı vardır.
Vergi affı konusunda Bakan Berat Albayrak'ın dikkatleri çektiği Yeni Ekonomik Program'ın içeriğinde, program süresince herhangi bir vergi yapılandırılması yapılmayacaktır şeklinde bir hüküm bulunuyor. Ancak koronavirüs salgınının ekonomide yarattığı olumsuzluğu dindirmek için bu hükümden vazgeçilebileceği konuşuluyor.
