Zihinsel yetersizlik, bir çocuğun aynı yaştaki diğer çocuklara göre daha yavaş öğrenmesine ve gelişmesine neden olabilir.
Zihinsel engelli bir çocuk, yardım almadan konuşma, yürüme, giyinmeyi veya yemek yemeyi öğrenmesi daha uzun sürebilir, okulda öğrenme konusunda zorlanabilir.
Zihinsel kapasitedeki gerilik, çocuk 18 yaşına gelmeden herhangi bir zaman diliminde, hatta doğum öncesinde başlayan bir sorundan da kaynaklanabilir.
Yaralanma, hastalık veya beyindeki bir sorun bu durumun tetikleyicisi olabilir.
u003cbu003eBELİRTİLER NELERDİR? u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eGenellikle, zihinsel engellilik seviyesi ne kadar şiddetli olursa, belirtilerin o kadar erken yaşta fark edilebildiği belirtiliyor.u003c/divu003e
Bununla birlikte, küçük çocukların daha sonraki yaşamlarında nasıl etkileneceğini söylemek hala zor olabilir.
- Diğer çocuklardan daha geç oturmak, emeklemek veya yürümek u003cdivu003e- Daha sonra konuşmayı öğrenmekte veya konuşmakta zorluk çekmek,u003c/divu003eu003cdivu003e- Bazı şeyleri hatırlamakta zorlanmau003c/divu003eu003cdivu003e- Sosyal kuralları anlamada sorun yaşamau003c/divu003eu003cdivu003e- Eylemlerinin sonuçlarını görmekte zorlamau003c/divu003eu003cdivu003e- Problem çözmede sorun yaşamau003c/divu003e
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve öğrenme güçlüğü olan çocuklarda gıda hassasiyetleri oldukça yaygındır.
Birçok gıda ise bu süreci tetikleyebilir, zeka gelişiminde gerilemeye neden olabilir. İşte o besinler…
u003cbu003eRENKLENDİRİCİLER u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eGıda boyaları, diğer işlenmiş gıdalarda olduğu gibi kurabiye ve pasta süslemelerinde de sıklıkla kullanılıyor.u003c/divu003e
Yapılan bir çalışma, bu ürünlerin çocuklardaki hiperaktif davranışı artırabileceğini gösterdi.
Uzmanlar, boyaların etkilerinin ve bunları içeren yiyeceklerin, bir listesini çıkararak satın aldığınız gıdalara dikkat etmeniz gerektiği konusunda da uyarıyor.
u003cbu003eYAPAY GIDALAR u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eYapay renklendirici, koruyucu ve şeker içeren ürünlerde bulunan bu gıdalar, kek karışımlarında, önceden paketlenmiş gıdalarda, unlu mamüllerde sıklıkla görülüyor.u003c/divu003e
Kendi mutfağınızda yaptığını besin çeşitleri, bu konuda çok daha sağlıklı alternatif olabilir.
Örneğin; doğal vanilya, tarçın, badem veya nane özleri, aslında ekstra tatlandırıcı, yapay şeker veya boya kullanmadan daha doğal şekilde yapabilmenize olanak tanır.
u003cbu003eKORUYUCULAR u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eGünümüzün en yaygın koruyucularından olan sodyum benzoat, yapılan araştırmalar sonucunda zeka üzerinde tetikleyici olduğu ispatlandı.u003c/divu003e
Bu nedenle yaptığınız alışverişler esnasında mutlaka aldığınız ürünlerin içeriğini kontrol etmenizde fayda var.
u003cbu003eŞEKER u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eUzmanlara göre, tüm şekerler ve işlenmiş karbonhidratlar kandaki glikoz miktarında hızlı bir artışa neden oluyor.u003c/divu003e
Bu durum ise çocukların çok daha fazla aktif hale gelmesine ve daha az odaklanma yeteneğine neden oluyor.
Teknik olarak şekerler bir neden olmasa da, semptomları daha kötü hale getirdiği biliniyor.
Yale Üniversitesi'nin yönergesinde, meyve suyu tipik olarak çok yüksek şeker içeriyor. Ebeeynlerin meye suyu tüketimini yakından izlemesi gerektiğini belirtir.
u003cbu003eKAFEİN u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eÇocuklar genellikle kahve veya siyah çay içmeseler de kafeinin vücuttaki etkisini gözden geçirememeye neden olabilir. Bununla birlikte birçok gazlı içecek de kafein içerir.u003c/divu003e
Bu uyarıcıların etkisi genellikle mısır şurubu ve şekeri eklendiğinde ortaya çıkar. İçerik ise gıdaya duyarlı çocuklar için yüksek miktarda etkilidir.
2013 tarihinde yapılan bir araştırma, gıda duyarlılığı olmayan beş yaşındaki çocuklara asitli içecekler verildiğinde davranışlarının hem agresif hem de daha çekingen hale geldiğini tespit etti.
Hassas çocuklar için kafeinli içeceklerin etkileri çok daha belirgindir.
u003cbu003eTAVUK NUGGET u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eZararlı içerik: Digliserid, Red #40 (gıda boyası), karajenanu003c/divu003e
Gıda boyasının çocuklar üzerindeki öğrenme yetilerinde olumsuz etkisi olduğu ve hafızayı etkilediği uzun zamandır biliniyor.
Ayrıca kullanılan gıda boyalarının DNA'nın yapısını bozduğu, dolayısıyla genetik bozulmalara yol açtığı da ortaya çıkmıştır.
u003cbu003eİŞLENMİŞ ET u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eİçeriğindeki nitrat ve aşırı tuz, bilişsel yeteneklerde büyük sorunlar ortaya çıkarabilir.u003c/divu003e
Çocuklar üzerinde yapılan çalışmalardan biri, nitran içeren sudan içen bireylerin 8 mg içenlere nazaran, görsel ve işitsel uyaranlara yanıt olarak ortaya çıkan şartlı motor reflekslerinde yavaşlama ortaya çıkmıştır.
u003cbu003eAŞIRI YAĞDA KIZARILMIŞ YİYECEKLER u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eTrans yağ asidi içeren gıdalarda kolesterol miktarı yüksektir. Bu yağ çeşidi özellikle hidrojene nebati yağlarda bulunur.u003c/divu003e
Sıvı bitkisel yağlar, hidrojenizasyon işleminde geçirilerek katı yağ haline getirilir.
Trans yağ asitleri, bu işlem sırasında oluşur ve ayçiçek yağı gibi başta zararsız bir bitkisel yağı daha zararlı hale getirir.
Bu yağlar, kalp-damar hastalıklarının yanı sıra bilişsel gelişimde de önemli risklere yol açtığı belirtiliyor.
u003cbu003eSOSİSLİ SANDVİÇ u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eYüksek tuz ve gıda boyası barındırması sebebiyle, çocuklarda erken ergenlik, obezite, göz bozukluğu, psikolojik bozukluk ve hatta bilişsel gelişimin kötü yönde etkilemesine neden oluyor.u003c/divu003e
Bu nedenle sosis ve benzeri gıdalardan uzak durmak, ömür boyunca daha uzun ve sağlıklı olması bakımından öneme sahip olduğunu söylenebilir.
u003cbu003eCİPS u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eİçeriğindeki glutamat gıdalarda genellikle lezzet arttırıcı olarak kullanılmaktadır. Bu madde vücuda alındığında tükürük bezleri salgısını etkileyerek tükürük salgısını artırır. Böylece gıdanın lezzet özellikleri arar. Daha hızlı ve daha sık yeme isteği uyanır.u003c/divu003e
MSG bir bakıma nörotoksindir. Yani sinir hücrelerine zarar verir. Bu nedenle çocuklarda bilişsel zarara neden olan en önemli sorunlardan birini ortaya koyar.
u003cbu003eDONDURULMUŞ BALIK VE DENİZ ÜRÜNLERİ u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eDondurulmuş balık, her ne kadar tüketirken daha zararlı bir içerik gibi gelmese de önemli bir fark ortaya koyar. İçeriğindeki tert-bütilhidrokinon adlı bileşik, önemli bir zararlı bileşik olarak öne çıkıyor.u003c/divu003e
Dondurulmuş balık tüketimi sırasında öncelikle içeriğinde neler olduğuna dikkat ederek çocuğunuz için zararlı bir maddeyi hayatınızdan çıkarabilirsiniz.
u003cbu003eMEYAN KÖKÜ u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eUzmanlar, yapılan araştırmaların sonucunda yüksek tansiyonu, kalp hastalığı olan kişilerin ve hamile kadınların meyan kökü tüketmemesi konusunda önemli uyarılarda bulunuyor.u003c/divu003e
Uzmanlar, meyan kökünün hamile kadınlarda erken doğuma neden olabilmesinin yanı sıra, meyan kökünün bulunduğu gıdalar tüketmek, çocukların zekasında gerilemeye neden olabiliyor.
Meyan kökünde bulunan glisirizin anne karnındaki bebeğin beyin gelişimini de olumsuz etkiliyor. Ayrıca dikkat eksikliğinin de önemli sebeplerinden biri olarak kabul ediliyor.
u003cbu003eİYOTSUZ TUZ u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eİyot elementi, tiroid hormonunun vücutta üretilebilmesi için hayati bir gıda. Yeteri kadar alınmadığı durumlarda, troid eksikliği, guatr, büyüme ve zeka geriliği gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor.u003c/divu003e
Yetişkin bir bireyin günlük olarak 150 mikrogram ihtiyaç duyduğu uzmanlar tarafından belirtilirken, hamile ve emziren kadınlarda bu ihtiyaç 250 mikrograma kadar çıkıyor. Sofra tuzu seçerken iyotlu ibaresinin olmasına bu noktada dikkat etmek oldukça önemli. İyotlu tuzu, günlük ortalama 1 çay kaşığı tüketmek yeterlidir.
Kabuklu deniz ürünler, yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler, kuru erik ve deniz börülcesi de iyot ihtiyacını karşılayan besinler arasında bulunur.
Tüm bunların yanı sıra zeka geriliğine neden olabilecek olan iyot eksikliği, iyot emiliminin eksikliğine neden olan bazı besinler sebebiyle de ortaya çıkabilir. özellikle turpgiller, lahana gibi besinlerin fazla tüketimi, iyot eksikliği ile karşılaşmanın sebeplerinden biri olabilir.Kaynak: Sabah / Roza
