Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili (EYT) düzenleme Meclis’e geldi. EYT yasa teklifi 2 Şubat Perşembe günü saat 11.00’de Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Sonrasında ise EYT düzenlemesinin önümüzdeki hafta için Genel Kurul’a gelmesini bekliyor.
Bir aksama olmaması halinde bu takvimde yürürlüğe girmesinin ardından 13 Şubat haftasıyla birlikte hak sahibi başvurularının başlayacağı bir takvim ilerleyecek.
EYT’nin Meclis’e gelmesiyle birlikte düzenlemedeki detaylar netleşti. İşte adım adım EYT yasa teklifinin ayrıntıları…
EYT DÜZENLEMESİ KİMLERİ KAPSIYOR?
EYT düzenlemesi sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesi olanlar emeklilik hakkı kazanacak.
EYT KOŞULLARINDA NELER DEĞİŞTİ?
Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesi olanların emekli maaşı bağlama koşullarından prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartları değişmedi, yaş şartı kaldırıldı. Yani emeklilik için gereken 3 şarttan 2’si korunuyor ama yaş şartı kaldırıldı.
PRİM GÜN ŞARTI NASIL UYGULANACAK?
EYT yasa teklifinin netleşmesiyle üzerinde durulan en önemli konu prim gün şartının nasıl uygulanacağı. Özellikle 8 Eylül 1999 sonrasında ilk kez sigortalı olanlar için işe giriş tarihi son derece belirleyici. Kademeli olarak uygulanacak prim gün şartı kadın ve erkekler için 5 bin gün ile 5 bin 975 gün arasında değişiyor. Erkekler için 25 yıl, kadınlar için 20 yıl sigortalılık süresi devam ediyor.
ERKEKLER
8 Eylül 1976 ile 23 Kasım 1980 tarihleri arasında işe başlayan erkekler 5 bin prim günü ile emekli olabilecekler.
24 Kasım 1980 ve sonrasında işe başlayan erkekler için prim gün sayısı 5 bin 75 ile 5 bin 975 arasında değişiyor.
24 Kasım 1998 ile 8 Eylül 1999 tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan erkekler için 5 bin 975 günlük prim şartı var.
KADINLAR
1 Nisan 1981 ile 23 Mayıs 1985 arasında ilke sigortalı olanlar için 5 bin prim gün şartı geçerli.
24 Mayıs 1985 ile 8 Eylül 1999 tarihleri arasında işe başlayanlar için de prim gün şartı 5 bin 75 gün ile 5 bin 975 gün arasında değişiyor.
Erkekler ve kadınlar için farklı kademelendirme yapılmıştı. Erkekler açısından 18 ayda bir değişen bir kademe bulunurken kadınlar açısından da bir yılda bir değişen kademe var.
EYT DÜZENLEMESİ İLE KAÇ KİŞİ EMEKLİ OLABİLECEK?
İlk etapta 1,7 milyonu işçi, 89 bini esnaf ve 496 bini memur olmak üzere 2 milyon 285 bin kişi hemen emekli olabilecek.
Prim günü ve sigortalılık süresini tamamlayarak emekli olabileceklerin toplamı ise 4,8 milyon kişi. Bu 4,8 milyon kişinin 3,5 milyonu işçi, 619 bini bağımsız çalışan (Bağ-Kur’lu) memur sayısı da 669 bin olarak belirlendi.
EYT İLE EMEKLİ OLANLARIN MAAŞI NE OLACAK?
Maaşlarda hiçbir kesinti olmayacak. Düzenleme sonrasında emekli olacakların maaşı düzenleme öncesinde emekli olanlar gibi statüsüne göre hesaplanacak.
BORÇLANMA YAPAN EMEKLİ OLABİLECEK Mİ?
9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olup askerlik ve doğum borçlanması hakkı bulunanlar EYT’den yararlanabilecek.
Borçlanma ile sigortalılık başlangıç tarihlerini geriye çekip 8 Eylül 199 öncesine taşıyanlar emekli olabilecek.
EMEKLİLİK İÇİN HANGİ İŞLEMLER YAPILACAK?
Emekli olacakların işten ayrılma süreci mevcut uygulamadaki gibi devam edecek.
Son olarak SSK kapsamında çalışan sigortalıların emekli maaşı bağlanmadan önce çalıştığı işten ayrılması gerekecek.
Bağ-Kur kapsamında çalışanlar aylığı kesilmeden ve herhangi bir prim ödemesi yapmadan faaliyetini devam ettirebilecek.
Halen görevde olan memurların görevlerinden ilişiklerinin kesilmesi gerekecek.
EMEKLİ OLUP ÇALIŞANA DESTEK SAĞLANACAK MI?
Emekli olup aynı iş yerinde çalışmaya devam edenler için 5 puanlık sosyal güvenlik destek primi indirimi sağlanacak. İndirimden yararlanmak için aynı iş yerinde ayrılış tarihinden itibaren 10 gün içinde işe başlamak gerekecek. Emekli olup çalışmaya devam eden kişiler için aylık 500,40 TL indirim sağlanacak.
TAŞERONDAN KADROYA GEÇENLERİN DURUMU NE OLACAK?
Bu işçiler için geçerli olan zorunlu emeklilik şartı kaldırılacak. İş sözleşmesinin sürdürülmesi ya da sona erdirilmesi kararı sözleşmenin taraflarına bırakılacak. Bu kapsamdakiler hak kazandıysa emekli olabilecek.
