u003cbu003eİŞLENMİŞ ETu003c/bu003eSosis, salam veya sucuk gibi işlenmiş etler, kalp ve damar sağlığınız için en tehlikeli besinler arasında yer alır.
Periferik arter hastalığı, genellikle damarlarda ortaya çıkan plak sorunuyla kendisini gösteriyor ve bu plak oluşumuna çok az egzersiz yapma veya yapmama, obezite, diyabet, yüksek kolesterol ve tansiyon gibi rahatsızlıklar neden oluyor.
Ayrıca ailede bilinen damar hastalığı öyküsü de hastalık riskini artıran önemli faktörler arasında yer alıyor.
Yeme alışkanlıkları, zamanla vücudu etkileyen oldukça önemli alışkanlıklardan biri. Bu nedenle en kısa sürede tercih edilecek olan sağlıklı yiyecekler, birçok hastalığa karşı ilk aşamada koruma sağlamanıza imkan tanır.
Fakat uzun süre tüketilen zararlı yiyecekler, periferik arter hastalığı dahil birçok rahatsızlığa karşı sizi açık hale getirir.
u003cbu003eGIDALAR NASIL DAMARLARIN TIKANMASINA NEDEN OLUR? u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eKolesterol, genellikle periferik arter hastalığına katkıda bulunan en önemli faktörlerden biridir. Özellikle işlenmiş ve yüksek yağ içeriğine sahip yiyecekler tüketmek, damar iç duvarlarında kolesterol plakların gelişmesine neden olur.u003c/divu003e
Plak olarak adlandırılmadan önce bu birikintiler, atardamarın duvarına yapışan burada birikmeye neden ateroskleroz ortaya çıkabilir.
Kolesterol birikiminin ergenlik yaşlarında olan genç bireylerde dahi görülebilmesi ihtimaldedir. Uzmanlar, kolesterol plaklarının artışını ilk aşamalarda tespit ettiklerinde müdahale edebilir.
Fakat kolesterol plakları, testlerle çok kolay bir biçimde tespit edilemeyebilir.
Yenilen hemen her şey, plak oluşumuna katkıda bulunabilir.
Bu nedenle erken yaştaki çocuklara ve genç yetişkinlere atardamarı tıkayan gıdalardan kaçınmaları, bunun yerine besleyici gıdalara karşı alışkanlık geliştirmelerine dair bir eğitim gerçekleştirilmesi önemlidir.
u003cbu003eYİYECEKLER BU HASTALIĞI NASIL ETKİLER? u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eSodyum, doymuş yağlar ve şeker içeriği yüksek gıdalar, yüksek tansiyon ile birlikte plak oluşumuna da zemin hazırlar.u003c/divu003e
Bu ilişkinin sonucunda damarlarda potansiyel olarak periferik arter hastalığı gelişir. Bu nedenle hangi yiyeceğin tıkanmış damarlara neden olduğunu ve neler tükettiğinizi bilmek önemlidir.
Kolesterol plakları, vücutta uzun yıllar boyunca kalır. Bu nedenle kalp krizi, felç veya ampütasyon riski gibi hayatı tehdit altına alan hastalıkların riskini azaltmak için sağlıklı beslenmek önem taşır.
u003cbu003eDAMAR TIKANIKLIĞINA NEDEN OLAN BESİNLER u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eu003cbu003eŞEKER, YAĞ VE TUZu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eYüksek miktarda tüketilen tuz, şeker, doymuş yağ ve rafine karbonhidrat kalp krizi veya felç riskinde artışa neden olur. Bunları düzenli olarak tüketmekten kaçındığınızda atardamarlarda tıkanma riskini büyük oranda azaltabilirsiniz.u003c/divu003eu003cdivu003eu003c/divu003e
u003cbu003eKIRMIZI ET u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eÇok fazla dana eti veya kuzu eti gibi kırmızı et tüketimi de kalp hastalığı ve diyabet riskini artırıyor. Bunu sebebi; kolesterolü artıran doymuş yağ oranı yönünden oldukça yüksek olmasıdır.u003c/divu003e
Ayrıca daha yakın tarihli araştırmalar, bağırsak bakterilerinin etkin L-karnitin adı verilen bir kısmını işlediğini gösteriyor. Fakat porsiyonlarınızı sınırlayarak ve yağsız kısımlarını tercih ederek kırmızı etin faydalarından daha fazla yararlanabilirsiniz.
u003cbu003eASİTLİ İÇECEK u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eAz miktarda şeker tüketmek büyük zararlara neden olmasa da bir bardak asitli içecek günlük tüketiminizin çok üzerinde şeker barındırır.u003c/divu003e
Bu nedenle asitli içecekler, daha fazla kilo aldırır ve obez olma, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı riskini artırır. Ayrıca bu içecekler, kilo alımının yanı sıra felç ile de ilişkilendiriliyor.
u003cbu003eUNLU MAMÜLLER u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eLezzetli kurabiyeler ve kekler, kokularıyla kendilerine hayran bıraksalar da genellikle ilave şeker yönünden fazla zengin olmaları, kilo alımına neden olur. Üstelik daha yüksek trigliserit seviyeleri ile bağlantılı olması, kalp hastalığına da yol açar.u003c/divu003e
Ana bileşenler ise genellikle kan şekerini yükseltebilecek ve çabuk acıkmanıza neden olan beyaz un ve şekerdir. Daha sağlıklı atıştırmalıklar tercih etmek, sizi birçok noktada damar sağlığınıza dair risklerden koruyabilir.
Yüksek miktarda tuz içermesi ve doymuş yağ oranının oldukça fazla olması, damarlarınızda tıkanmaya neden olabilir.
u003cbu003ePİRİNÇ, BEYAZ EKMEK VE MAKARNA u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eBeyaz undan yapılmış ekmek ve makarnanın yanı sıra pirinç, sağlıklı lifleri, vitaminler ve minerallerden arındırılmış bir şekilde sunulur.u003c/divu003e
Rafine tahıllar, vücudun yağ olarak depoladığı şekere dönüşür. Rafine tahıllar yönünden yüksek bir diyet, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet ile bağlantılı olan göbek yağının en büyük sebebi olabilir.
Bu nedenle tahıl seçiminizde tam tahıllı ekmek, esmer pirinç veya yulaf gibi tercihler yapmak damar sağlığınız için çok daha iyi olacaktır.
u003cbu003ePİZZA u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003ePizza, doğru yöntemlerle yapıldığında sağlıklı bir besin olabilir. Fakat hazır ve dondurulmuş pizzalar, genellikle yüksek miktarda sodyum, yağ ve kalori içerir.u003c/divu003e
Hazır pizza yerine taze pişen bir pizza istiyorsanız, sipariş verirken ince ve kepekli bir hamur, az peynirli ve bol sebzeli olarak tercih edebilirsiniz. Böylece hem lezzetli hem de sağlıklı bir pizza yiyebilirsiniz.
u003cbu003eTEREYAĞI u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eTereyağı, her ne kadar sağlıklı olsa da doymuş yağ oranının yüksek olması kolesterolünüzü de yükselterek kalp-damar sağlığını tehlikeye atar.u003c/divu003e
Bu nedenle tereyağı kullanım oranını azaltmanın yanı sıra zeytinyağı gibi bitkisel yağlar tercih edilebilir.
u003cbu003eAROMALI YOĞURTLAR u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eYoğurt, doğal ve sade olarak tüketildiğinde, en sağlıklı besinler arasında yerini alır. Fakat aromalı yoğurtlar, kilo alımı, yüksek tansiyon, iltihaplanma gibi süreçleri tetikleyerek damarlarınızda tıkanmaya neden olabilir.u003c/divu003e
Üstelik içeriğindeki yüksek şeker oranı, tip 2 diyabetle birlikte damar sağlığınızı da tehlikeye atar. En sağlıklı seçim için ise sade ve az yağlı yoğurdun içerisine sevdiğiniz taze meyveleri ve tarçını, doğal vanilyayı ekleyebilirsiniz.
u003cbu003ePATATES KIZARTMASI u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eTüm dünyanın en sevilen atıştırmalıklarından biri olan patates kızartması, çok fazla yağ ve tuz içerir. Yapılan çalışmalardan biri, haftada 2 ila 3 kez patates kızartması tüketenlerin erken ölme olasılığının çok daha yüksek olduğunu ortaya koydu.u003c/divu003e
Bu nedenle patates kızartması tüketimini büyük oranda azaltmak gerekir. Daha sağlıklı bir çeşidi için az zeytinyağı ile fırında kızartabilirsiniz.
u003cbu003eKIZARMIŞ TAVUK u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eKızarmış tavuk, en sevilen besinlerden biri olarak kalori, yağ ve sodyum yönünden oldukça fazla içeriğe sahiptir.u003c/divu003e
Çalışmalar, kızarmış diğer besinler gibi kızarmış tavuğun da tip 2 diyabet, obezite ve yüksek tansiyon ile ilgili olduğunu ortaya koydu. Tüm bu riskler ise beraberinde kalp yetmezliği gibi oldukça büyük sorunlar öne çıkabilir.
u003cbu003eKONSERVE ÇORBA u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eÇorbalar, yüksek protein ve lif elde etmenin en iyi yollarından biri olarak görülse de hazır çorba tercihi, yüksek tansiyon, kalp krizi, felç ve kalp yetmezliğine neden olabilen çok miktarda sodyum içerir.u003c/divu003e
Herhangi bir krema bazına sahip çorbalarda ise yüksek doymuş yağ bulunur. Bu nedenle hazır çorba yerine kendinizin hazırladığı çorba çok daha sağlıklı bir tercih olacaktır.
u003cbu003eDONDURMA u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eDondurma, ferahlatıcı bir lezzet olsa da yüksek miktarda doymuş yağ, kalori ve şeker oranın yönünden yüksektir. Bu nedenle kilo alımına neden olur. Üstelik trigliseritlerinizi yükseltebilir. Kalp krizine neden olabilir.u003c/divu003e
u003cbu003ePATATES CİPSİ u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003ePatates cipsi, kilo alımına en çok katkıda bulunan besinlerden biridir. Ayrıca doymuş yağ oranın yüksek olmasıyla birlikte damarlardaki en büyük tehdidi barındıran tuz oranı yönünden de oldukça fazladır.u003c/divu003e
u003cbu003eSAĞLIKLI DİYETE RAĞMEN DAMAR TIKANIKLIĞI NEDEN OLUŞUR? u003c/bu003eu003cdivu003eu003cbu003eu003c/bu003eu003c/divu003eu003cdivu003eAtardamarları tıkayan yiyecekleri sınırlayan katı bir rejim uyguluyor olsanız bile, plak birikiminizi tamamen azaltmayabilir. Doktorunuz hala durumunuz hakkında endişeleniyorsa, buna neden olan diyetiniz olmayabilir. Alt ekstremitelerde plak oluşumu, aşağıdakiler gibi diğer faktörlerden kaynaklanabilir:u003c/divu003e
* Ailede damar hastalığı öyküsü u003cdivu003e* 50 yaşın üzerinde olmaku003c/divu003eu003cdivu003e* Tütün ürünlerini kullanmış veya halen içiyoru003c/divu003e
Plak birikiminiz yukarıdaki risk faktörleri tarafından tetikleniyorsa, periferik arter hastalığınız çok şiddetli hale gelirse başka yardıma ihtiyacınız olabilir.
Neyse ki, hareketliliği artırmak ve kalp krizi, felç veya kangren riskinizi azaltmak için kısmen veya tamamen tıkanmış arterleri açmak için cerrahi olmayan bir seçenek var.
Damarları tıkayan yiyecekleri tanımak harika bir başlangıç olsa da, plak oluşumunun ilerlemesini yavaşlatmak şu anda bulunduğunuz aşamaya bağlıdır.Kaynak: Sabah / Roza
