Gelişmeleri katıldığı canlı yayında değerlendiren İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Murat Jane, 'Tarihte Fransa'da başlayan olaylar Avrupa'da sirayet etmiştir. Ülkede şu anda yaşanan olaylarda tansiyon biraz düşmüş gözüküyor ama bunların hepsinin Fransa'nın siyasal bilinçaltına etki edeceğini düşünüyorum. İlerleyen dönemlerde kolay çözülmeyecek ve Fransa sömürge geçmişiyle yüzleşiyor.' dedi.
Fransa'da 17 yaşındaki bir gencin polis kurşunuyla öldürülmesinin ardından başlayan protestolar 6. günde de devam ediyor. Protestoların başladığı 27 Haziran'dan bu yana göstericiler özellikle geceleri Paris dahil birçok kentte havai fişeklerle protesto gösterisi düzenliyor. Sosyal medyada yer alan görüntülere göre, başkent Paris başta olmak üzere Marsilya, Lyon, Strazburg, Nice dahil birçok kent olaylı gösterilere sahne oluyor. Göstericilerin çoğunluğunu ise gençler oluşturuyor.
Peki Fransa'da iç savaş tehdidi var mı? Fransa'da OHAL ilan edilir mi? Fransa'da öfke ve isyan neden durmuyor? Fransa'da olaylar nereye evrilir? İsyanın perde arkasında ne var? İsyan dalgası Avrupa'ya neden yayıldı? Sözde Batı medeniyetinin sonu mu geliyor? Avrupa medeniyetler çatışmasına mı sürükleniyor? Gelişmeleri A Haber canlı yayınına katılan İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Murat Jane ve Takvim gazetesi yazarı Ekrem Kızıltaş değerlendirdi.
Murat Jane'nin öne çıkan sözleri:
"Fransızların kullandığı bir ifade vardır. Onu söylemek isterim; Fransa Avrupa'dır, Avrupa Fransa'dır. Fransa kibirleri ile öne çıkan bir devlettir ama söz konusu toplumsal hareketler ve devrimsel hareketler ise kısmen bunda haklı sayılırlar. Tarihte Fransa'da başlayan olaylar Avrupa'da sirayet etmiştir. Ülkede şu anda yaşanan olaylarda tansiyon biraz düşmüş gözüküyor ama bunların hepsinin Fransa'nın siyasal bilinçaltına etki edeceğini düşünüyorum.
"FRANSA SÖMÜRGE GEÇMİŞİYLE YÜZLEŞİYOR"
Son 18 yılda 10 ayaklanma var ve bunlar sadece göçmenlerle alakalı değil. Bunun içinde sarı yelekliler, emekliler, çiftçiler... Ben olayların tansiyonu düşse de gelecek yıllarda yine benzer olayların olacağını düşünüyorum. Dün sakin geçti denilen 5. günde 729 tane gözaltı yapıldı. Hala görevli 45 bin polis var. Gözaltına alınanların yaşları ise 17 civarında seyrediyor. Biz alışık olduğumuz için göçmen diyoruz ama onlar Fransız vatandaşı ve ayrımcılık istemiyorlar. İlerleyen dönemlerde kolay çözülmeyecek ve Fransa sömürge geçmişiyle yüzleşiyor.
"BU İŞİN EKONOMİ BOYUTU DA VAR"
Fransa bahsedilen sömürge geçmişiyle çok kolay yüzleşebilen bir devlet değil. Buradaki olaylar milliyetçilik ya da göçmen durumuyla açıklanamaz. Burada daha derin sorunlar var. Bu işin bir de ekonomi boyutu var. Neo-liberal krizin bir yansıması olarak bunu okumak mümkündür. Ekonomik sorunlar meydana geldiği zaman aşırı milliyetçilik ve ırkçılık artacaktır. OHAL burada kısa vadeli bir çözüm olarak duruyor. Ancak Macron'nun bunu çözebilmesi için Fransa'nın ciddi şekilde geçmişiyle yüzleşmesi gerekir. Tabi ekonomi sorunlarını da çözmesi gerekiyor."
Ekrem Kızıltaş'ın canlı yayında öne çıkan ifadeleri:
"17 yaşındaki bir çocuğun katledilmesiyle başlayan olaylarda kamu düzenin bozulması yakmalar ve yıkmalar hoş şeyler değil. Fakat Fransa'nın geçmişi ve yakın dönemine bakıldığında Fransa bu türden olayları engelleyecek bir durum ya da statü oluşturmadı. İleride bu tarz olayların yaşanacağı kesindir. Sömürge işini değişik metotlarla sürdüren bir Fransa gerçeği var. Yaşanan olaylarda asıl sebep budur.
"KENDİLERİNİ ÜSTÜN GÖREN ZİHNİYET"
Bu sömürgeler dolayısıyla ülkeye gelip yerleşen artık göçmen değil de vatandaş olsa bile o insanların 2. sınıf kabul edilmesi başka önemli bir sebeptir. Belki işleyişte belki mevzuatta bir şey yokmuş gibi gözükse de göçmenlerden oluşan vatandaşlardan kendisini üstün gören ve kendi yine farklı adleden zihniyetin Fransa'da hala var olduğunu kısa sürede bunu bitirmenin mümkün olmadığını gösteren bir durum var.
"ENDİŞE İLE FRANSA'DAKİ OLAYLARI İZLİYORUZ"
Değişik ülkelere sirayet eden bu olaylar artık huzurlu bir ortamın olmadığını toplumda atık makul bir düzen oluşturulmadığı sürece bu türden olayların her zaman paylayabileceğini gösteren bir durum var ortada. Bu hem hayat standartlarının hem gelir dağılımında adaletin bir yandan da belki toplumda beraber yaşayan insanların arasında bir zihniyet beraberliğinin oluşturulmasıyla alakalırdır. Fransa'da yaşanan olayları ENDİŞE ile izliyoruz."
