Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin, "65 yaş üstü büyüklerimize sokağa çıkma yasağı konmadan önce vakaların yüzde 15,7'si bu yaş grubundandı. Sokağa çıkma yasağından sonra bu oran yüzde 7,5'e düştü. Bu dönem içinde bu yaş grubunda, hastalığa yakalanma oranı yaklaşık yüzde 50 oranında azalmıştır." dedi.
Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi'nde yapılan Koronavinüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu.
Konuşmasına, herkesi sağlık dilekleriyle selamlayarak başlayan Koca, "Haftalar boyunca kendilerini salgından korumaya çalışan büyüklerimizi, başkalarını korumak için evde kalan gençlerimizi, çocuklarımızı, tedbirlerle tehlikenin önüne set çekme mücadelesi veren insanlarımızı selamlıyorum. Hekimlerimize, hemşirelerimize, bütün sağlık personelimize, riskleri göze alarak verdikleri özverili hizmet için bir kez daha teşekkür ediyorum. İyi ki varsınız. En yakın çalışma arkadaşlarım içinde yer alan ve bizlerle gece gündüz mesai yapan Bakanlık görevlilerimize, sevgi ve takdirlerimi ifade etmek istiyorum." diye konuştu.
Bakan Koca, salgının seyrini günbegün takip eden il sağlık müdürlüklerini ve 81 ilde hastalığın izini süren filyasyon ekiplerini de gelinen nokta için kutladığını söyledi.
"Salgınla mücadelede 83 milyon, birlikte sahip olduğumuz başarı, temeli bugüne kadar gerçekleştirilmiş büyük sağlık yatırımları olan vizyoner bir liderlikten güç alan bir başarıdır." değerlendirmesinde bulunan Bakan Koca, devletin, salgınla mücadelenin kahramanlarına gerekli bütün imkanları sağladığının altını çizdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın şahsında, devletin bütün kurumlarına ve kabine üyelerine saygı ve teşekkürlerini sunan Koca, sözlerine şöyle devam etti:
"Teşekkürlerimizin arzı, uzun sürer. Bu duyguların en isabetli ve güzel ifadelerini bulmaksa şu an için kolay değildir. Fakat son derece önemli bir nokta var. Sizlere teşekkürlerim, tam bir zaferle sona ermiş, mutlak surette kazanılmış bir mücadelenin teşekkürü değildir. Bu teşekkürler, neticesi kuvvetle öngörülen bir savaşta, birbirimize güç veren teşekkürlerdir.
Bildiğiniz gibi ülkemiz koronavirüs sebebiyle uygulanan kısıtları, bu kısıtların yerini, tedbirlere tam uyumun alacağı inancıyla büyük oranda kaldırdı. Cumhurbaşkanımız, önlemlerin ve yeni durumun değerlendirilmesi sonucu alınan kararları dünkü kabine toplantısının ardından açıkladı. Bu açıklamada üzerinde durulan şart, 'koronavirüs musibetinin kökü tamamen kazınana kadar hayatımızı maske-mesafe-temizlik ilkeleri çerçevesinde düzenlememiz' şartıdır."
"Tedbir tamsa, korkuya mahal yoktur"
Bakan Koca, bugüne kadar sokağa kısıtlı şekilde çıkabilen 65 yaş üstündekilerin artık haftanın her günü, sabah 10.00 ile akşam 20.00 arasında dışarı çıkabileceklerini anımsatarak, "Bu grubun bugüne kadar evde kalmasının sebebi, Kovid-19 hastalığına karşı ciddi bir dezavantaja sahip olmalarıdır. Dolayısıyla kısıtın neredeyse tümden kalkmış olmasının anlamı, dezavantajın ortadan kalkması değildir." uyarısında bulundu.
Koca, şunları kaydetti:
"Bilindiği gibi 65 yaş üstü, vücut direncinin düşüklüğü ve kronik hastalıklar sebebiyle Kovid-19'a karşı zayıftır. 65 yaş üstü büyüklerimize sokağa çıkma yasağı konmadan önce vakaların yüzde 15,7'si bu yaş grubundandı. Sokağa çıkma yasağından sonra bu oran yüzde 7,5'e düştü. Bu dönem içinde bu yaş grubunda hastalığa yakalanma oranı yaklaşık yüzde 50 oranında azalmıştır. Bu bilgiler akılda tutulmalıdır. Evde kalarak elde edilen bu sonuçlar dışarıda tedbirlere tam uyumla sürdürülmelidir. Tedbir tamsa, korkuya mahal yoktur.
Dünkü kabine toplantımızın akabinde Cumhurbaşkanımız tarafından açıklanan kararlarla 18 yaş altıyla ilgili kısıtlamaların tümü kaldırıldı. Bu yaş grubu, başta çocuklarımız olmak üzere hastalığı belirtisiz taşıyan ama bulaştırıcılıkta potansiyeli olan gruptur. Kısıtlarla birlikte vaka sayımızın, kayıplarımızın etkileyici düzeyde azalması gençlerimizin ve büyüklerimizin fedakarlığına büyük oranda bağlıydı. Kısıtlar, yayılıma ve kayıplara engel oldu. Umarım gençlerimiz ve büyüklerimiz bu serbestliği hem bir hak hem de hak edilmiş bir teşekkür olarak görürler."
'Lütfen büyüklüğünüzü göstermeye devam edin'
Bakan Koca, salgın döneminde gençlerin, hastalık belirtisi göstermeden virüsü yayma potansiyeli taşıması nedeniyle günlerini evde geçirdiğini belirtti.
Genç ve güçlü olmanın, güçlü olmayan kişileri koruyucu olmayı gerektirdiğini vurgulayan Koca, gençlere, "Güç de mesuliyet de artık sizde. Bugünlerin örnek genci maskesini takan, mesafesini koruyan gençtir. Bir ağabeyiniz olarak aklım sizde olacak. Bunu bilmenizi rica ediyorum." diye seslendi.
Koca, yaşlıların evde kaldıkları günler boyunca riskten uzak kaldığını belirterek şimdi serbestlik olmasının, riskin ortadan kalktığı anlamına gelmediğini; riskin devam ettiğini vurguladı.
65 yaş ve üstü vatandaşların, günde 10 saatlik serbest zaman hakkını ihtiyatlı kullanabileceğine işaret eden Koca, "Sizden istirhamım, evde geçen günleri riske atmamanız. Lütfen büyüklüğünüzü göstermeye devam edin." diye konuştu.
Türkiye'nin büyük bir sınav verdiğini, şimdi bu sınavın finaline hazırlanılması gerektiğini belirten Koca, şunları kaydetti:
"Tedbirler konusunu... Bunları layıkıyla uygulamakta her ne kadar bazı sorunlar yaşasak da iyi çalıştık. Bugün sahip olduğumuz bilgiye, tecrübeye, alışkanlıklara kısıt döneminde sahip değildik. Şimdi ise hastalıktan kendimizi nasıl koruyacağımızı son derece iyi biliyoruz. Salgınla mücadelede adeta pasif mücadele günlerinden, kontrollü sosyal hayat ilkelerine uyarak aktif mücadele günlerine geçtik. Mücadeleyi evlerimizden çıkıp ekonomik, sosyal, kültürel hayata katılarak, işimize dönerek vermeye başladık. Aktif mücadelede iki koruyucu silahımız var. Bunlardan ilki koronavirüs maskesidir, ikincisi koronavirüs riskine 1,5 metre mesafedir. Bu iki tedbirden biri tek başına yeterli değildir. İki tedbir birlikte tam tedbirdir."
Bakan Koca, el temizliğinin önemine de dikkati çekerek, virüsün bazı yüzeylerde bir müddet canlı kalabildiğini, yüzeylere temas sonrası elin ağza veya burna dokunulması durumunda bulaşmanın olduğunu söyledi.
"Bu teşekkürü çok görmeyin"
Koronavirüse karşı etkili bir ilaç ya da aşının henüz bulunmadığını, ancak ilaç gibi etkili tedbirlerin olduğunu belirten Koca, ev dışındaki her ortamda virüsten korunmanın yolunun tedbir olduğunu vurguladı.
Koca, Türkiye'nin geride kalan dönemi, özellikle Avrupa ülkelerine kıyasla en az kısıtlama, can kaybı ve ekonomik sıkıntıyla atlattığını dile getirerek, uzun süredir uygulanan kısıtlamaların kalkmasının nedeninin, sağlanan başarı olduğunu kaydetti.
Kısıtlamaların kalkmasının güvencesinin ise vatandaşların tedbirlere yüksek uyum göstereceği inancı olduğunu ifade eden Koca, şöyle konuştu:
"Başta pandemi hastanelerinde çalışanlar olmak üzere, tüm hekim arkadaşlarım, kıymetli hemşirelerimiz, bütün sağlık çalışanlarımız, bilim insanlarımız, salgınla mücadelenin tüm mensupları şimdi sizden iyi haberler bekliyorlar. Onlar için maske, mesafe kuralına, tedbirlere uymanızdan daha güzel bir haber ve teşekkür yoktur. Bu teşekkürü çok görmeyin. Sizleri bugünlere hazırlamak için hayatlarını feda eden dünya çapında önemli bilim insanlarımız ve hocalarımız, hatıraları halen çok canlı olan hekimlerimiz, hemşirelerimiz olduğunu unutmayın. Beş bine yakın insanımızın bu salgın sebebiyle aramızdan ayrıldığını hatırlayın. Tedbirlere uyum, kayıplara saygımızın da bir gereğidir. Normale dönüş sürecinde gözümü salgının geride bıraktığı tablodan ayırmayalım."
- "Kontrollü sosyal hayat" vurgusu
Bakan Koca, 10 gün önce başlayan normalleşme sürecinin, sağlık alanı başta olmak üzere, çok geniş bir alanı içeren, büyük önem arz eden bir süreç olduğunu kaydetti.
Dünya çapındaki salgının, ölüm kalım endişesiyle insanların evlerine kapanmasına yol açmakla kalmadığına; üretime, ticarete, ekonomiye, eğitime, kültür hayatına ve tüm hayata darbe vurduğuna dikkati çeken Koca, Türkiye'nin bu süreci en az hasarla yaşayan ülkeler arasında olduğunu belirtti.
Koca, tedbirlere uymanın, normalleşme sürecini kurallara uyarak geçirmenin öneminin bu bakımdan da büyük olduğunu vurgulayarak "Tedbirlere uymak şimdi devletimize, milletimize karşı da birer ödevdir. Normale dönüşün geri dönüşsüz olmasını sağlarsak daha mutlu bir ülke olacağız." dedi.
Kontrollü sosyal hayatın önemine işaret eden Bakan Koca, bu hayat tarzından taviz verilmemesi gerektiğini söyledi.
"Son vakayı görmek için..."
Normalleşme sürecinde kılavuzun, "riskin devam ettiği gerçeği" olduğunu belirten Koca, "Son vakayı en kısa zamanda görmek, tedbirlere uyumla mümkündür." dedi.
Bakan Koca, gelecek hafta 6 ayı geride kalan salgının dünya genelindeki seyrini, Dünya Sağlık Örgütünden aldığı verilerle anlatacağını ve genel bir değerlendirme yapacağını aktardı.
Koca, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. "Pandemi döneminde yurt dışından gelenlere test yapılacak mı, bir karantina söz konusu olacak mı?" sorusu üzerine Koca, şunları kaydetti:
"Dünyada özellikle bu normalleşme döneminde uçuşlarla ilgili çok büyük tartışmalar olduğunu biliyorsunuz. Özellikle hava yolu şirketleri, ülkeler boyutuyla bu uçuşların nasıl yapılabileceği konusu çok tartışıldı. Dünya Sağlık Örgütü dahil olmak üzere Avrupa ülkeleri bu süreçte havalimanlarında test yapılmasını önermedi. Avrupa ülkeleri de şu an bu anlamda herhangi bir testi önermiyor ve yapmıyor. Türkiye'de özellikle turizmin yoğun olduğu bölgelerde oteller dahil olmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığımızla yoğun çalışarak, oralardaki yerleşim yerlerini sertifikalandırarak ve nasıl hareket edilmesi gerektiği, yani restoranlar, çalışanların çalışma şekilleri dahil olmak üzere bu anlamda bütün detayları belirlemiş olduk. Burada biz, Avrupa'dan farklı olarak şunu yapmak istiyoruz, yurt dışından gelen bütün vatandaşları sağlık taramasından geçirmek istiyoruz. Bütün vatandaşlarımızın dolayısıyla ateşlerine bakılmış olacak. Biz, herhangi bir semptomu olup olmadığını da bilmek istiyoruz. Eğer hastalık bulgusu varsa, ateş yüksekliği söz konusu ise en ufak bir şüphemiz olması durumunda biz gerektiğinde hastanede tedavisini planlıyor olacağız."
"Test yapmak istiyoruz"
Kültür ve Turizm Bakanlığı, THY, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile ülkelerin salgın durumunu göz önüne alarak hangi takvimle uçuş izinleri verileceğini belirlediklerini aktaran Koca, bütün ülkelerle görüşülerek takvimlerde mutabık kalınmaya çalışıldığını kaydetti.
Koca, uçuşların yapıldığı dönemde ülkelerdeki vaka durumunun ne olduğunu bilmek ve test yapmak istediklerini dile getirerek "Ülkelerle ilgili bir risk olduğunu tespit ettiğimizde, bunu tekrar değerlendireceğiz." diye konuştu.
'Yeni tanı konan hasta sayısı, yeni iyileşen hasta sayımızın yüzde 40'ı kadar'
"Yeni tanı konan hasta sayısı, yeni iyileşen hasta sayımızın yüzde 40'ı kadar. Yaş ortalaması yeni vakalarda 36, vefatlarda 71." diyen Koca, "(Kovid-19 vaka sayıları) Orta Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da giderek kısmi artışın olduğunu söyleyebiliriz. Ankara'da son 2-3 gün bir yükseliş söz konusuydu. Bugünden itibaren Ankara da düşüşe geçmiş oldu." ifadesini kullandı.
Antikor testi konusunda Koca, "Bu çalışmayla toplumdaki bağışıklama durumumuzun düzeyini bölge bölge de il il de bilmiş olacağız." dedi.AA