Güneş patlamasından meydana gelen Güneş fırtınası gezegenimize çarptı ve ABD'nin bazı bölgelerinde ve başka yerlerde kısa süreli radyo kesintilerini tetikledi.
AR3354 adlı güneş lekesi, 27 Haziran'da güneş yüzeyinde ortaya çıktı ve 48 saat içinde yaklaşık 3,5 milyar kilometre kare büyüklüğünde genişledi. Bu alan dünyanın 10 katı büyüklüğe tekabül ediyor.
UZMANLAR UYARDI: ÇOK DAHA KÖTÜ OLABİLİRDİ
Güneş lekesi, tam boyutuna ulaştıktan sonra oldukça büyük bir M-sınıfı parlama üretti, ancak daha sonra, doğrudan gezegenimizi hedef alan X-sınıfı bir parlamayı püskürttü.
Devasa güneş patlamasından yayılan radyasyon, Dünya'nın manyetik alanına girdi ve atmosferin üst kısmındaki gazları iyonlaştırarak molekülleri yoğun plazmaya dönüştürdü.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'ne (NOAA) göre; Dünyaya etki eden bu püskürtme sonuç olarak radyo sinyallerini etkiledi. Batı ABD'de ve Doğu Pasifik Okyanusu'nun bazı bölgelerinde radyo kesintilerine neden oldu.
Uzay ve hava bilimcileri, enerji dağılımı yaklaşık 30 dakika süren devasa güneş lekesinin hızla ortaya çıkması karşısında alarma geçtiler ve potansiyel olarak zararlı güneş fırtınasının hızlı hareket eden bir manyetize plazma bulutu olan bir koronal kütle atımı (CME) başlatmış olabileceğinden şüphelendiler.
Araştırmacılar bu büyüklükteki bir parlamadan gelen bir CME Dünya'ya çarparsa, muhtemelen Dünya'nın manyetik alanında jeomanyetik fırtına olarak bilinen büyük bozulmaya neden olacağını ifade etti.
Güneş patlamasından kaynaklanan bu bozulma, gezegenin yarısını etkileyen daha büyük bir radyo kesintisinin yanı sıra Dünya'nın yörüngesindeki uydulara potansiyel olarak zarar verme ve gezegenin yüzeyindeki güç altyapısını etkileme ile sonuçlanabilirdi. Ancak şans eseri hiçbir CME başlatılmadı.
GÜNEŞ PATLAMASI NEDİR?
Güneşin yüzeyi hareketli bir alandır. Elektrik yüklü gaz, güçlü bir manyetik alan oluşturur. Güneş patlaması, güneş lekelerinin yakınında manyetik alan hatlarının dolaşması veya kesilmesinden dolayı ortaya çıkan ani bir enerji akışıdır.
Güneş lekeleri 11 yıllık güneş döngüsünün en aktif kısmı olan güneş maksimum değerine ulaştıkça daha büyük ve daha sık hale gelir. Güneş maksimumu sırasında, güneş patlamalarının sayısı ve yoğunluğu da artar.
Güneş patlaması, Güneş'in atmosferinde gerçekleşen şiddetli patlamalar olarak adlandırılır. Güneş'te meydana gelen patlamalar oldukça güçlü ve milyarlarca megaton gücündedir. Patlamalar yüksek oranda radyasyonu uzaya saçar. Fakat magnetosfer ve arz atmosferi radyasyonun yeryüzüne inmesini engeller. Eğer patlamalar çok yoğun olursa, salınan radyasyon Dünya'da radyo iletişimini sekteye uğratabilir.
Mevcut güneş döngüsü resmi olarak Aralık 2019'da başladı ve bilim adamları bunun 2025'te zirveye ulaşacağını ifade etti.
Yeliz Gediman / Star.com.tr
