Allah’ın verdiği nimetlerin bir şükrü olarak verilen zekatlar, toplumsal birlik ve beraberliği artırmaktadır. Zekat verilecek mallardan her birinin zekat verilecek oranı farklıdır. Bu noktada en çok merak edilen hususlardan birisi ise altının zekatının nasıl hesaplanacağıdır.
Tarih boyunca altın her daim önemini. Bu noktada İslam’da bireylerin altını belirli bir ağırlığa gelince bu altının zekatının verilmesi gerekir. Altın zekat hesaplama yöntemi sırasında dikkat edilmesi gereken ilk husus, altının nisab miktarını geçmiş olmasıdır. Nisab miktarı ise 80.18 gramdır. (20 miskal)
Altınlardan zekat vermek için gözetilen hususlardan biri de süredir. Nisab miktarını yani 80.18 gramı geçen altına sahip olan bireylerin bu altına 1 yıl boyunca sahip olmaları gerekir. Nisab miktarı altına bir yıldan fazla sahip olan bireyler bu altının zekatını vermekle yükümlüdür.
Altın hesaplama oranı, 100 gram için 2,5 gramdır. Yani örnek vermek gerekirse 200 gram altını bulunan, bu altını bir seneden fazla elinde tutan bireylerin vermesi gereken zekat oranı 5 gramdır.
Hangi Miktarda Altın İçin Zekat Gerekir?
İslam’da zekat hem toplumsal dengeyi hem de toplumsal birlik ve dayanışmayı yakından etkiler. Bu noktada malı olan bireyler, maddi durumu olmayan bireylere bu mallardan zekat verir. Bu husus, örfümüzde “Allah’ın payını ayırarak ihtiyaç sahiplerine vermek” olarak niteler. Peki altın zekat oranı nedir? Hangi miktarda altın için zekat gerekmektedir?
Altına sahip olan bireylerin, farz olan zekat ibadetiyle sorumlu olmaları için alt sınır 80.18 gramdır. 80.18 gram nisab miktarı sayılır. Nisab miktarını aşan altınlardan bireylerin yüzde 2.5 oranında zekat vermeleri gerekmektedir.
Altın zekatı verirken altının miktarıyla beraber oldukça önemli olan bir husus da altının bireylerde kalma süresidir. Eski zamanlarda altın sürekli takas edilen bir değerli maden olduğu için, yalnızca birikim yapmak maksadıyla kenara altın koyan bireylerden zekat alınmaktadır. Bu durum da, nisab miktarına ulaşan altınların bir sene boyunca nisab miktarı altına düşmediği takdirde zekat verme zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır.
Altının Zekatı Ne Zaman Verilir?
Toplumun yapı taşını, dayanışmasını, kardeşliğini ve bir olma bilincini olumlu etkileyen ana faktörlerden biri zekattır. Bu birliğin ve dayanışmanın artırılması için dinimizde birçok ticari mala veya değerli madene zekat zorunluluğu koyulmuştur. Altın da bunlardan biridir.
Altın’ın zekatının verilmesi yalnızca toplumsal birlikteliğe katkıda bulunmaz. Aynı zaman da bireylerin mallarının bereketlenmesine ve kalplerinin huzur bulmasına da yardımcı olur. Peki bu ibadet ne zaman yapılır?
Zekat ibadetinin yapılması için, altın sahibinin altınının nisab miktarına ulaşması gerekir. Ayrıca nisab miktarına ulaşan bu altının da bir sene boyunca nisab miktarı altına düşmemesi gerekmektedir. Bu hususlar dahilinde süreç geliştiğinde, bir sene sonra mevcut olan altın gramının %2.5 oranında altın zekat olarak verilmelidir.
Altın Zekatı Kimlere Verilebilir?
İslam, insan hayatının her anını düzenleyen ve belirli sınırlar ve kurallar koyan bir dindir. Bu noktada zekat sahiplerinin, zekat vereceği kişiler de belirlenmiştir. Tevbe Suresi 60. Ayette belirlenen zekat verilecek kimseler şöyledir:
- Fakirler: Altın’ın zekatı, temel ihtiyaçlarını karşılayamayanlara ve geliri olmayanlara verilebilir.
- Miskinler: Geliri olsa da ihtiyaçlarını karşılayamayan bireylere zekat verilebilir.
- Borçlular: Borç içinde boğulan ve çıkmaza giren bireylere altın zekatı verilebilir.
- Yolda Kalmışlar: Yolda kalmış ve yola devam etmek için maddi desteğe ihtiyaç duyanlara zekat vermek serbesttir.
- Zekat Toplama Görevlileri: Her ne kadar şu an bu görevliler bulunmasa da eski zamanlarda zekat toplama görevlilerine zekatlar verilebilirdi.
- Müellefe’i Kulub: İslam’a yeni giren ve kalbinin İslam’a ısındırılması amaçlanan kişilere de zekat vermek caizdir:
- Köleler: Şu an kölelik sistemi olmasa da kölelere de zekat verilirdi.
- Allah Yolunda Olanlar: Allah yolunda çalışanlara, ilim öğretenlere ve bu uğurda tüm zamanını harcayanlara geçimlerini sağlamaları için zekat verilebilir.
Altın Takılardan da Zekat Verilmesi Gerekir Mi?
Altın takıdan zekat vermek gerekir mi sorusu, altının zekatıyla alakalı en çok akıllara takılan sorudur. Bu noktada altın takının zekatı konusunda mezheplere göre farklı görüşler bulunmaktadır.
Hanefi mezhebine göre altın, ziynet eşyası olarak kullanılsa dahi, altın nisab miktarını aşıyorsa zekat vermek gerekir. Şafii, Maliki ve Hanbeli mezhebine göre ise kadınların taktığı altın ziynet eşyalarından herhangi bir zekat vermek gerekmemektedir.
