Dünya genelinde uzun bir süredir devam eden enflasyon-resesyon ikilemine ek olarak ABD Başkanı Donald Trump'ın korumacılık adımlarıyla artan belirsizlikler, küresel büyümenin yavaşlayacağına dair endişeleri de beraberinde getiriyor.
Halihazırda ABD yönetiminin tarife politikalarının sık değişkenlik göstermesi piyasalarda risk unsuru olmaya devam ederken, ABD ile diğer ülkeler arasında anlaşma sağlanabileceğine dair artan umutlar ise söz konusu endişelerin azalmasına katkı verdi.
Tarifelerin büyüme ve enflasyon üzerindeki olası olumsuz etkilerine ilişkin soru işaretleri sürerken, ABD'de açıklanan son verilerin iş ilanlarında beklentilerin üzerinde artışa işaret etmesi piyasalarda risk iştahını artırdı.
Analistler, açıklanan verilerin ardından ABD'de yayımlanacak ADP özel sektör istihdamı verilerinin yatırımcıların odağında bulunduğunu belirterek, söz konusu verinin piyasaların yönü üzerinde etkili olacağını söyledi.
Çelik ve alüminyum ithalatında uygulanan vergi yüzde 50'ye yükseltiliyor
Başkan Trump, dün çelik ve alüminyum ithalatına uygulanan yüzde 25'lik gümrük vergisinin yüzde 50'ye yükseltilmesine yönelik kararnameye imza attı. Kararnamede, ABD'nin çelik ve alüminyum ithalatının ülkenin ulusal güvenliğini tehdit edecek miktar ve koşullarda olduğu ifade edildi. Tarifeler 4 Haziran'da yerel saatle 00.01'de yürürlüğe girdi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt de dün düzenlediği basın toplantısında, ABD Ticaret Temsilciliğinin (USTR), tarifeler konusunda bir anlaşmaya varılması için belirlenen son tarihin yaklaştığını ticaret ortaklarına hatırlatmak amacıyla mektup gönderdiğini açıkladı. Leavitt, Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer'ın Paris'te ABD'nin birçok ticaret ortağıyla görüştüğünü ifade ederek anlaşmaların duyurusunun yakında yapılacağını aktardı.
Fed yetkilileri ABD ekonomisinin sağlıklı olduğuna dikkati çekti
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerin de açıklamaları takip edilirken, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook, ABD ekonomisini hala sağlam bir konumda gördüğünü ancak artan belirsizliğin hem fiyat istikrarı hem de istihdam için risk oluşturduğunu ifade etti.
Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de para politikası için en iyi yaklaşımın sabır olduğuna inanmaya devam ettiğini belirtti. Bostic, ekonomi genel olarak sağlıklı kalmaya devam ederken, artan belirsizliğin istihdamı ve fiyatları nasıl etkileyeceğini bekleyip görmek için alanları olduğunu, bu nedenle politika duruşunu ayarlamak için acelesi olmadığını vurguladı. Ayrıca Bostic, bu yıl faiz oranlarında çeyrek puanlık bir indirim olasılığı gördüğünü aktardı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in yıl genelinde toplam 2 kez faiz indireceği beklentileri güçlü kalmaya devam etti.
Öte yandan Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ticaret politikasındaki belirsizlikler nedeniyle küresel büyüme tahminini bu yıl için yüzde 3,1'den yüzde 2,9'a düşürdü.
Kurumsal tarafta çip hisselerindeki yükseliş öne çıkarken, ABD'li çip üreticisi Nvidia'nın hisseleri yüzde 2,8 değer kazandı. Diğer çip üreticilerinden Broadcom'un hisseleri yüzde 3,3 ve Micron Technology'nin hisseleri de yüzde 4,2 yükseldi.
Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,40 seviyesine kadar inmesinin ardından günü yüzde 4,44 seviyesinde tamamladı. ABD 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,45 seviyesinde bulunuyor.
Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,8 azalışla 3 bin 353 dolardan günü tamamlarken, şu sıralarda yüzde 0,10 azalışla 3 bin 350 dolardan işlem görüyor.
Dolar endeksi de yeni güne yüzde 0,15 yükselişle 99,3 seviyesinden başladı. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,4 azalışla 65,2 dolarda bulunuyor.
Bu gelişmelerle dün New York Borsası'nda S&P 500 endeksi yüzde 0,58, Nasdaq endeksi yüzde 0,81 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,51 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise negatif başladı.
Avro Bölgesi'nde enflasyon hedeflenen oranın altına indi
Avrupa borsalarında dün pozitif bir seyir öne çıkarken, bölgede açıklanan makroekonomik veriler yatırımcılar tarafından yakından takip edildi.
Avro Bölgesi'nde yıllık enflasyon mayıs ayında yüzde 1,9 seviyesine gerilerken, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı nisanda yüzde 6,2 oldu. Bu oran, geçen yılın nisan ayında Avro Bölgesi'nde yüzde 6,4, AB'de ise yüzde 6 olarak kayıtlara geçmişti.
Analistler, söz konusu enflasyon verilerinin Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) yüzde 2 olan hedefinin altında gerçekleştiğini belirterek, ECB'nin perşembe günü yapılacak toplantısında 25 baz puan faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakıldığını aktardı.
Öte yandan İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, küresel ticaret politikalarının yarattığı belirsizliklerin ekonomik büyüme üzerinde baskı yarattığını ve bu ortamda faizi düşürme konusunda kademeli ve temkinli yaklaşımı sürdüreceklerini belirtti.
Bölgede siyasi ve jeopolitik gelişmeler de takip ediliyor. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Roma'da, Avrupa Birliği'nin (AB) karşı karşıya kaldığı zorluklar ve buna karşı Birliğin güçlendirilmesi ile Ukrayna savaşı ve Orta Doğu'daki gelişmeleri görüştü.
Dün Almanya'da DAX 40 yüzde 0,67, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,23, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,15 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,34 değer kazandı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar da yeni güne pozitif başladı.
Asya borsaları pozitif seyrediyor
Asya tarafında tarifeler üzerinden yürütülen ticaret savaşının soğuyacağına ilişkin beklentilerin artması ve Güney Kore'de siyasi belirsizliklerin giderilmesiyle pozitif bir seyir öne çıkıyor.
Güney Kore'de eski Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'ün görevden azledilmesinin ardından yapılan seçimi, ana muhalefetteki Demokratik Partinin (DP) adayı Lee Jae-myung kazandı.
Seçimi kazanan Lee'nin, iş dünyasında yenilikçiliği ve büyümeyi teşvik edici yaklaşımı ve ABD ile dengeli diplomasi yürütme gayreti göstereceğine dair haber akışı ülke piyasalarında risk iştahını artırdı.
Bölgede bugün açıklanan makroekonomik verilere göre, Japonya'da mayıs ayı hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 51 seviyesinde, bileşik PMI de 50,2 olarak gerçekleşti.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,8, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 2,4, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 yükseldi.
Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,98 değer kazanarak 9.277,01 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 10.531,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 düşüşle 39,1490'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 39,1530'dan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise Fed Bej Kitap raporu, ABD'de ve Avrupa'da açıklanacak hizmet sektörü PMI başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.400 puanın direnç, 9.100 ve 9.000 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.55 Almanya, mayıs ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
11.00 Avro Bölgesi, mayıs ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
11.30 İngiltere, mayıs ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
14.30 Türkiye, mayıs ayı reel efektif döviz kuru
15.15 ABD, mayıs ayı ADP özel sektör istihdamı
16.45 ABD, mayıs ayı hizmet sektörü/bileşik PMI
17.00 ABD, mayıs ayı ISM hizmet sektörü PMI
21.00 Fed Bej Kitap raporu
