Alzheimer nedir?
Alzheimer bir nörodejeneratif hastalıktır. İlk başta, semptomlar hafiftir, ancak zamanla daha şiddetli hale gelirler. Alzheimer hastalığı en sık görülen bunama türüdür.
Beyinde beta amiloid içeren plaklar oluştuğunda meydana gelir. Semptomlar kötüleştikçe, insanların son olayları hatırlamaları, akıl yürütmeleri ve tanıdıkları insanları tanımaları zorlaşır. Hastalığın son safhasında, Alzheimer'lı bir kişinin tam zamanlı yardıma ihtiyacı olması muhtemeldir.
Alzheimer belirtileri
Alzheimer'ın teşhisini alabilmek için, kişinin bilişsel veya davranışsal işlev ve performansta önceden olduğu gibi bir düşüş yaşamış olması gerekir. Bu düşüş işte veya olağan faaliyetlerde işlev görme kabiliyetlerine müdahale eder.
Bilişsel düşüş, aşağıda belirtilen beş belirti alanından en az ikisinde görülmelidir:
1. Aşağıdakilere yol açabilecek yeni bilgileri alma ve hatırlama becerisinde eksilme
-
Tekrarlayan sorular veya konuşmalar
-
Kişisel eşyaların yanlış yerleştirilmesi
-
Etkinlikleri veya randevuları unutmak
-
Tanıdık bir yolda kaybolmak
2. Muhakeme, karmaşık görev ve yargılamadaki bozukluklar, örneğin:
-
Emniyet risklerinin zayıf anlayışı
-
Finansı yönetememe
-
Zayıf karar verme yeteneği
-
Karmaşık veya sıralı aktiviteler planlayamama
3. Göz görme problemleri nedeniyle daha önce olmayan görme engeli yetenekleri. Örneğin, giyimi vücuda yönlendirmek için basit aletler kullanamama
-
Yüzleri veya ortak nesneleri tanıma veya doğrudan görünümde nesneleri bulamama
4. Konuşma, okuma ve yazma engeli, örneğin:
-
Konuşma sırasında ortak kelimeleri düşünme zorluğu, tereddütler
-
Konuşma, imla ve yazma hataları
5. Kişilik ve davranıştaki değişiklikler, örneğin:
-
Ajitasyon, ilgisizlik, sosyal geri çekilme, motivasyon veya inisiyatif eksikliği gibi karakter dışı ruh hali değişiklikleri
-
Empati kaybı
-
Zorlayıcı, takıntılı veya sosyal olarak kabul edilemez davranış
Semptomların sayısı ve ciddiyeti demansı onaylarsa, aşağıdaki faktörler Alzheimer'ı doğrulayabilir.
Belirli alanlarda, bireyin normal biliş seviyesinin belirgin şekilde kötüleşmesi
Semptomlar saatler veya günlerde başlarsa veya kötüleşirse, acil bir akut hastalığa işaret edebildiğinden derhal tıbbi yardım almalısınız.
Alzheimer en çok hafıza kaybı, özellikle de yeni bilgileri öğrenme ve hatırlama alanında belirgin bir belirti olduğunda ortaya çıkar.
Dil problemleri, örneğin doğru kelimeleri bulmak için mücadele etmek gibi önemli bir erken belirti olabilir.
Görme bozukluğu en belirgin ise, bunlar:
Nesneleri ve yüzleri tanıyamamak
Bir sahnenin ayrı bölümlerini bir kerede anlamakta zorluk
Alexia olarak bilinen metin okuma zorluğu
Yönetici işlev bozukluğundaki en belirgin eksiklikler, muhakeme, yargılama ve problem çözme ile ilgilidir.
Diğer erken işaretler
2016 yılında araştırmacılar, mizah anlamındaki bir değişikliğin Alzheimer'ın erken bir işareti olabileceğini öne süren bulgular yayınladı.
Son araştırmalar, Alzheimer'ın, beyin lezyonları gibi özelliklerinin, hastalık belirtileri yıllar sonra ortaya çıkmasa da orta yaşta zaten mevcut olabileceğini öne sürüyor.
Erken başlayan Alzheimer hastalığı
Erken başlangıçlı ailesel Alzheimer hastalığı, ailesinde hastalık öyküsü olan genç insanları, tipik olarak 30 ila 60 yaşları arasında etkileyebilir.