Çamaşır suyunun etkin bileşiği, klor ve sodyum hidroksit bileşiklerinin birleştirilmesiyle elde edilen, aşındırıcı özellik gösteren sodyum hipoklorittir. Sodyum hipoklorit, birçok virüs, bakteri, küf ve mantarı öldürme özelliğine sahiptir. Sodyum hipoklorite (çamaşır suyuna) maruz kalındığında, belirtiler anında gelişebilir veya çamaşır suyu zehirlenmesinin etkileri birkaç saat sonra kendini gösterebilir. Çamaşır suyu zehirlenmesinde şu belirtiler ortaya çıkabilir.
Çamaşır Suyu Belirtileri
Göğüs bölgesinde ağrı veya baskı hissi
Boğazda şişlik (nefes almayı zorlaştırabilir)
Düşük tansiyon
Kalp atışlarının yavaşlaması
Karın bölgesinde ağrı
Gözlerde tahriş, yanma, kızarma
Mide bulantısı
Kusma isteği ve öğürme hissi
Ağızdan salya akması
Çamaşır suyuna temas eden ciltte yanıklar, kabarcıklar veya döküntüler
Öksürük
Ciltte kuruma, kaşıntı
Kalp hızında düşüş
Kusma (kanlı olabilir)
Şok (aşırı düşük kan basıncı)
Komaya girme
2020 Aralık ayında Journal of Environmental Health Science and Engineering’de yayımlanan bir araştırma, COVID-19 salgını sırasında dezenfektan kullanım alışkanlıklarını incelemiştir. Katılımcıların %74,2’sinin evlerini temizlerken yanlış miktarda sodyum hipoklorit kullandığı ve yaklaşık %42’sinin dezenfektanları ardışık olarak kullandıktan sonra ellerinde, ayaklarında, gözlerinde, solunum veya sindirim sistemlerinde en az bir yan etki yaşadığı belirtilmiştir. En sık görülen şikayetler arasında cilt kuruluğu (%76,3), takıntı (%42,2), ciltte kaşıntı (%41,2), öksürük (%41,1) ve gözlerde tahriş (%39,5) yer almıştır.
Cureus’da 2023 Şubat ayında yayımlanan “Yaşlı Bir Adamın Ev Tipi Çamaşır Suyu ile Kendini Zehirlemesi” başlıklı vaka çalışmasında, çamaşır suyunun içilmesinin yemek borusu ve mide yaralanmalarına, kusmaya, aspirasyon zatürresi, akciğer tahrişine ve hatta ölüme yol açabileceği vurgulanmıştır.
Çamaşır Suyu Durumlarında Ne Yapılmalı?
Çamaşır suyu zehirlenmesi durumunda ilk yapılması gereken, bulunduğumuz ortamdan uzaklaşıp temiz hava alabileceğimiz açık bir alana çıkmaktır. Klor gazına maruz kalan kıyafetler çıkarılmalı ve dışarıda temiz hava solunmalıdır.
Eğer gözlerde yanma hissi varsa, gözler 10 ila 15 dakika boyunca bol su ile yıkanmalıdır. Ayrıca, kontakt lens varsa çıkarılmalı ve bir daha kullanılmamalıdır.
Çamaşır suyu yutulması durumunda ise, kesinlikle kişiye kusturma işlemi uygulanmamalıdır. Çünkü kimyasal maddeler yemek borusunda yanma oluşturur ve kusturulduğunda aynı bölgede ikinci bir yanma meydana gelebilir. Kişi dik bir pozisyonda tutulmalı ve kusması engellenmelidir. Su, süt, ayran gibi içecekler verilmemeli ve en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Çamaşır suyu ile temas süresi ve kusma durumu hakkında doktor bilgilendirilmelidir. Hastanede tedavi sırasında bazı durumlarda mide yıkama işlemi yapılabilir.
Sonuç olarak; çamaşır suyu zehirlenmesi şüphesi varsa ALO 114 zehirlenme hattı aranmalı ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.