Temizlik hastalığı TRT1 ekranlarında yayınlanan Masumlar Apartmanı isimli dizi ile birlikte yeniden gündeme geldi ve araştırılmaya başlandı. Peki, Temizlik hastalığı nedir belirtileri nelerdir? Temizlik hastalığının adı ne tedavisi var mı? İşte, titizlik hastalığı ile ilgili tüm merak edilen soruların cevapları…
Devamlı olarak ellerini yıkayan, dışarıdan gelen hiçbir şeyi yıkamadan evine alamayan ve devamlı temizlik yapmaktan cildi ve elleri tahriş olan temizlik hastaları, sadece fiziksel değil psikolojik olarak da yıpranma yaşıyor. Hayatın normal akışını etkilemediği müddetçe büyük bir sorun olarak görülmeyen bu hastalık ileriki safhalarda katlanarak büyüyor ve kişinin yaşamını çekilmez bir hale getiriyor.
TEMİZLİK HASTALIĞI NEDİR?
Temizlik hastalığı olarak adlandırılan bu hastalık aslında obsesif kompulsif bozukluklardan bir tanesidir. Takıntılı şekilde temizlik tutkunluğu, her şeyin kirli olduğu hissine inanma ve her şeyi sürekli yıkama, silme gibi eylemlerin sürekli tekrarlanması temizlik hastalığı olarak adlandırılır. Bunun altında yatan sebep anksiyete bozukluğu, şüphecilik ve emin olamama hissi, saplantılı düşüncelerdir. Diğer tüm takıntılarda olduğu gibi aynı süreci izler. Kişi bu bozuklukların mantık dışı olduğunu bildiği halde kendi davranışlarını engelleyemez. İstem dışı davranışlarını sürekli tekrarlayarak engellemeye çalışır. Saplantılı düşünceden kurtulmaya ve unutmaya çaba gösterir. Fakat başarılı olamaz. Örneğin, elini yıkadığı halde emin olamadığı için tekrar yıkayabilir. Bu hastalık tedavi edilebilir bir hastalıktır. Fakat tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemleri ortaya çıkabilir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kişi sürekli ellerini yıkar,
Evi temizler,
Eve gelen bir misafirin ardından kullandığı her şeyi temizleyebilir.
Zamanın çoğunu temizlik yaparak harcar.
Kirli olduğunu düşündüğü her nesneyi yıkar ve temizlemeden kullanamaz.
TEDAVİSİ VAR MI?
Bazı araştırmacılar bu hastalarda beynin ön kısmı olan frontal kortex ile içyapılardan bazal ganglionlar arasında iletişim kopukluğu olduğunu ileri sürer. Tedavide amaç öncelikle var olan hastalığı tedavi etmek, sonra da hastalığın tekrarlamasını önlemektir. Bu amaçla üç tedavi yöntemi kullanılır. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, antidepresan ilaçlar, bilişsel davranışçı terapi uygulamaları TMS (Transkranial Manyetik Stimülasyon) tedavide kullanılabilir.
Obsesif kompulsif kişilik bozukluğu tedavisi oldukça zor ve uzun solukludur. Ancak yine de üstesinden gelinemeyecek bir hastalık değildir. Genellikle ilaçlar nispeten daha yüksek dozda ya da birkaç ilaç kombinesi şeklinde uygulanır. Son zamanlarda ilaç tedavisi ile birlikte uygulanan, TMS tedavisinin oldukça etkili olduğu görüldü. TMS, sağladığı manyetik vurular ile bir nevi resetleme yaparak, frontal korteks ile bazal ganglionlar arasındaki uyumsuzluğu ortadan kaldırabilir ve böylece çok etkili ve çarpıcı sonuçlar verebilir.
Ayrıca, obsesif kompulsif bozukluklar kaygı hastalığı olduğu için "davranışçı tedavi" olarak adlandırılan eğitimsel terapi yöntemleri fayda sağlayabilir. Hastanın kirli olduğunu düşündüğü nesne ile temas etmesi sağlanır.
Obsesif kompulsif bozukluklar inatçı hastalıklardır. Yenilemeler ve gerilemeler görülebilir. Terapi, ilaç tedavisi birlikte uygulandığında daha iyi sonuçlar verebilir. Ailenin davranış şekli bu konuda çok önemlidir. Aile, takıntılarından dolayı kişiyi suçlamamalı, bunun bir hastalık olduğunun bilincine vararak, kişiyi en kısa zamanda tedavi ettirmelidir.
