Doğu Türkistan'da yaşanmakta olan soykırım ve baskılara karşı AP'den, Doğu Türkistan ve Uygur Türklerine tarihi bir destek geldi. AP 10 Ekim 2024 tarihinde Strazburg’da yaptığı genel kurulda, Çin Halk Cumhuriyeti’nin Doğu Türkistan'da keyfi olarak gözaltına aldığı ve davaları Avrupa Birliği (AB) tarafından İnsan Hakları Konseyinde ele alınan kişileri derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakmasını talep eden kararını oy çokluğu ile kabul etti.
75 YILLIK TERÖR, BASKI VE ACI
AP üyesi Miriam Lexmann, “Bugünlerde Çin, kuruluşunun 75. yılını kutluyor. 75 yıllık terör, baskı ve acı… Bu Parlamento, AB’nin bu rejime karşı saflığını tanıyan ilk kurum olarak, AB’nin bu totaliter rejime karşı tutumunu değiştirmede temel bir rol oynamıştır. ÇHC, Uygurlar, Tibetliler ve diğer etnik gruplara karşı insanlığa karşı suçlar işliyor ve terörünü Çin anakarası, Hong Kong ve Makao’da yayıyor. Bu yüzden İlham Tohti, Gülşen Abbas ve rejim tarafından hapsedilen sayısız ismin derhal serbest bırakılmasını talep etmeye devam etmeliyiz.” dedi.
EZİCİ ÇOĞUNLUKTAN DOĞU TÜRKİSTAN'A DESTEK
Karar, AP'nin 610 oy hakkına sahip üyesinden 540’ının ezici çoğunluğuyla kabul edildi. 23 üye hayır oyu kullanırken, 47 çekimser oy kullanıldı.
SOYKIRIMI DURDUR ÇAĞRISI
Kararda, Çin'in Doğu Türkistan'daki soykırım politikalarının sona erdirilmesi çağrısında bulunuldu. AB’nin zorunlu işçilik düzenlemesi memnuniyetle karşılanırken, bu düzenlemenin tam olarak uygulanması gerektiği ve özellikle Doğu Türkistan’da faaliyet gösteren şirketlerin insan haklarına uygunluk yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerektiği ifade edildi.
BÖLGEYE BAĞIMSIZ ERİŞİME İZİN VERİLSİN
AP Üyesi Petras Austrevicius ise, “Bugün, Çin hapishanesinde 10 yıldır ömür boyu hapis cezasına çarptırılan bir Uygur insan hakları savunucusu ve Sakharov Ödülü sahibi İlham Tohti ile Çin rejiminin Uygurlara uyguladığı baskıyı eleştiren kız kardeşi nedeniyle 20 yıl hapis cezasına çarptırılan Gülşen Abbas’a saygı duruşunda bulunuyoruz. Bu, Pekin’in küresel hegemonyayı arzuladığı ve insan hakları savunucularına, muhaliflere ve etnik azınlıklara karşı en sert yöntemleri kullandığı komünist Çin’in çok karanlık bir gerçeğidir.” şeklinde konuştu.
Ayrıca Çin'in Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisinin (OHCHR) önerilerini uygulamadığı için şiddetle kınandı. Pekin’i OHCHR’nin Doğu Türkistan'a bağımsız erişimine izin vermesi talep edildi.
ÇİN İLE İADE ANLAŞMALARI ASKIYA ALINMALI
Ezici çoğunluğun oyu ile kabul edilen kararda, AB ve üye ülkelerinin Çin'e yaptırımlar uygulaması, iade anlaşmalarını askıya alması ve uluslararası baskılarla mücadele etmesi gerektiği kaydedildi. Ayrıca AB'nin Çinli muhaliflere ve Uygur Türklerine kendi topraklarında uygulanan ulusötesi baskıyı ele alması ve sorumlu kişilerin yargılanması gerektiği bildirildi.
