1 Ekim, Rus emperyalizminin ana vatanları Kafkasya’da Nogay Türklerine karşı işlediği etnik soykırım ve katliam fiillerinin yıl dönümü.
NOGAY HALKININ EN KÖTÜ GÜNÜ: 1 EKİM 1783
16. yüzyıldan itibaren Nogaylar, bulundukları yerlerde göçebe halinde yaşamaktaydılar. Hatta Kırım Hanı Sahip Giray, onların yerleşik hale geçmelerini teşvik etmiştir. Zaman zaman Kırım Hanlığı’nın ve Osmanlı Devleti’nin ordusuna katılmışlardır. Yine bu dönemde Kazaklar, Kırgızlar, Karakalpaklar ile sıkı bağlar kurmuşlardır. Bu döneme, Türkistan halklarının destanlarında da Nogay Vakti (Çağı) denilmiştir.
Ancak Nogaylar, 18. yüzyıla gelindiğinde parça parça Rus hakimiyetine geçtiler. ilk olarak Yedisan-Bucak Nogayları, Rus baskılarına dayanamayıp onların hakimiyetine girmek zorunda kalmışlardı. Özellikle, 18. yüzyıl tarihte Rusya’nın yayılmacı politikalarının hayli hız kazandığı bir dönem olmuştur. Bu politikanın temelinde, Rusya’nın Karadeniz’deki konumunu güçlendirmesi yatıyordu. Bunun için Nogayların sürülmesi, esir edilmesi değil; tamamen imha edilmesi kararlaştırılmıştır. General Potemkin’in emrinde Mareşal Aleksandr Suvorov (diğer adıyla Nogay Kasabı), 1 Ekim 1783’te Nogayları kıyıma uğrattı. Bu olay neticesinde geriye kalan Nogaylar, Kafkasya’nın Karadeniz sahillerinden Kabardey topraklarına kadar uzanan Osmanlı hakimiyetindeki bölgenin idarecisi Ferah Ali Paşa’ya sığınarak Osmanlı topraklarına yerleşmek istediklerini belirtmişlerdir. Böylece Kafkasya çevresinde yer alan Nogay Türklerinin yerleşik hayatları başlamıştır.
