Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek’te 6 Kasım’da yapılacak TDT Devlet Başkanları 11. Zirvesi öncesinde açıklamalarda bulundu. Zirvenin, Türk dünyasının stratejik önceliklerini belirleyecek ve dört ana başlıkta odaklanacak önemli bir toplantı olacağını vurguladı.
EKONOMİK ENTEGRASYON VE DİJİTAL EKONOMİ
Ömüraliyev, zirvede ekonomik entegrasyon kapsamında imzalanması beklenen Dijital Ekonomi Ortaklık Anlaşması'nın, üye ülkeler arasındaki dijital ticareti kolaylaştırmayı ve yatırımları artırmayı hedeflediğini belirtti. Bu anlaşmanın, işletmelere ortak bir dijital çerçeve sunarak verimliliği artıracağını ifade etti.
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE YEŞİL FİNANS
Sürdürülebilir kalkınmanın da zirvenin önemli gündem maddelerinden biri olduğunu belirten Ömüraliyev, “Türk Yeşil Finans Konseyi” kurulması ve “Türk Yeşil Vizyonu” kabul edilmesiyle çevre dostu projelerin teşvik edileceğini açıkladı. Yenilenebilir enerji ve sürdürülebilir kentleşme gibi alanlara yatırım yapılmasının planlandığını belirtti.
DİJİTAL DÖNÜŞÜM PROJELERİ
Dijital dönüşüm çerçevesinde "Büyük Türk Dili Modeli" ve "Yeryüzü Gözlem Teknolojik Uydusu" projelerinin de ele alınacağını belirten Ömüraliyev, bu projelerin çevresel izleme ve inovasyon kapasitesini artıracağını kaydetti.
GÜVENLİK İŞBİRLİĞİ: SİVİL KORUMA MEKANİZMASI
Ömüraliyev, güvenlik işbirliği kapsamında, üye ülkeler arasında afet ve acil durumlara müdahale amacıyla “Sivil Koruma Mekanizması Anlaşması” imzalanmasının öngörüldüğünü söyledi. Bu adımın, bölgesel güvenlik işbirliğini güçlendireceğini ifade etti.
 |
EKONOMİK KALKINMA VE ORTA KORİDOR PROJESİ
Orta Koridor projesi kapsamında altyapı projelerine daha fazla uyum sağlanarak Asya ve Avrupa arasında kritik bir ticaret hattı oluşturulması hedefleniyor. Ayrıca, Türk Yatırım Fonu’nun bölge içi ticareti artıracağı ve küçük işletmelerin finansmanına destek sağlayacağı ifade edildi.
TÜRK YATIRIM FONU VE BÖLGESEL EKONOMİK KALKINMA
Türk Yatırım Fonu'nun 2023 yılında kurulmasının ardından, bölgedeki ticaret ve yatırım projelerini desteklemek amacıyla ortak bir finansal platform sağlanmış oldu. Ömüraliyev, bu adımı "önemli bir başarı" olarak tanımlarken, "Dijital Ekonomi Ortaklık Anlaşması da gündemimizde. Aynı zamanda Dünya Gözlem Teknolojik Uydu ve Hizmetler ve Yatırımlar Serbest Ticaret Anlaşması için çalışmalarımız sürüyor. Yakın zamanda bunları kabul edeceğiz" diyerek bölgesel projelere yönelik kapsamlı bir iş birliği mesajı verdi.
Ömüraliyev ayrıca, "TDT üyesi ülkeler arasında Merkez Ulusal Bankaları Konseyi kurulması üzerinde çalışıyoruz. Bu konseyin para politikalarının uyumlaştırılmasına ve bölgesel finansal istikrarın artırılmasına katkı sağlayarak daha rekabetçi bir ekonomik yapı oluşturmasını hedefliyoruz" ifadeleriyle finansal entegrasyon planlarının önemine dikkat çekti.
Küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihtiyaç duyduğu finansmanı sağlayarak bölgesel girişimcilik ve ekonomik büyümeyi teşvik etmeyi amaçladıklarını belirten Ömüraliyev, Türk Yatırım Fonu’nun üye ülkelerde ekonomik istikrar ve ortak refah için güçlü bir zemin oluşturacağını vurguladı.
DİJİTAL EKONOMİ VE TİCARETİN SERBESTLEŞMESİ
Ticaretin serbestleşmesine yönelik Hizmetler ve Yatırımlar Serbest Ticaret Anlaşması üzerindeki ilerlemenin altını çizen Ömüraliyev, bu anlaşmanın ticaretin önündeki engellerin kaldırılması ve bölgedeki işletmeler için yeni fırsatlar yaratılmasında önemli rol oynayacağını ifade etti. "Ekonomilerimizi daha bağlı bir yapıya kavuşturmak için bu anlaşmanın kritik olduğuna inanıyoruz, dedi.
Dijital Ekonomi Ortaklık Anlaşması'na dair açıklamalarda da bulunan Ömüraliyev, bu anlaşmanın dijital ekonominin bölgesel entegrasyonunu kolaylaştırmayı, idari yükleri azaltmayı ve sınır ötesi ticareti hızlandırarak üye ülkelerdeki işletmelerin daha geniş erişim sağlamasına olanak tanıyacağını belirtti.
Ayrıca, çevresel izleme ve teknolojik kabiliyetleri güçlendirmeyi hedefleyen Dünya Gözlem Teknolojik Uydu projesinin de Türk dünyasının dijitalleşen küresel ortama uyum sağlamasında önemli bir aşama olduğunu dile getiren Ömüraliyev, "Bu projeler, üye ülkelerin ekonomilerini modernleştirerek kolektif güç oluşturacak" açıklamasını yaptı. Bu çerçevede, Türk dünyasının küresel ticaret ağları içinde etkin bir bağlayıcı nokta haline gelmesi vizyonunun altını çizdi.
BİŞKEK ZİRVESİ VE STRATEJİK HEDEFLER
Bişkek Zirvesi sonuç bildirgesinde ekonomik entegrasyon, sürdürülebilir kalkınma, dijital dönüşüm ve güvenlik iş birliği gibi stratejik önceliklerin belirleneceğini açıklayan Ömüraliyev, bu hedeflerin Türk devletlerinin ortak bir gelecek için eşgüdüm sağlama kararlılığını yansıttığını belirtti.
Ömüraliyev, sonuç bildirgesinde ticaret ve yatırımın önündeki engellerin kaldırılmasının da önemli bir hedef olarak ele alınacağını ifade etti. Dijital ticaret düzenlemeleriyle iş ortamını dijital dostu hale getirecek adımların merkezinde Dijital Ekonomi Ortaklık Anlaşması'nın yer aldığını belirterek, bölgesel iş birliği için önemli bir çerçeve oluşturduklarını dile getirdi.
Son olarak, Ömüraliyev, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Dönem Başkanlığının Kırgızistan'a geçeceğini duyurdu ve böylece iş birliğinin genişlemesi adına yeni bir dönemin başlayacağı mesajını verdi.
 |
