Yaz gündönümü; Kuzey Yarım Kürede yaz mevsiminin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Bugün en uzun gün mü? merak ediliyor. Ayrıca en uzun gündüz ne zaman? En uzun gün bugün mü hangi ilde? Yaz gündönümünde neler yaşanacak? diğer merak edilen konulardan. Ekinoks zamanında aslında gün biraz daha uzun sürer, çünkü gündoğumu güneşin tepesinin ufukta gözükmesiyle başlar ve günbatımı da güneşin tepesinin ufuk çizgisinin altında kalmasıyla biter. İşte en uzun gün hakkında detaylar...
21 HAZİRAN EN UZUN GÜNDÜZ HANGİ ŞEHİRDE?
21 Haziran'da en uzun gece Sinop'ta yaşanırken, 21 Aralık'ta Hatay'da en uzun gündüz yaşanır.
EN UZUN GÜN KAÇ SAAT SÜRÜYOR?
21 Haziran'da kuzey kutup dairesinde 24 saat gündüz yaşanırken, güney kutbunda ise 24 saat gece yaşanıyor. Ülkemizde en uzun gündüz süresini bugün en kuzeydeki Sinop yaşayacak. 21 Haziran gününde Türkiye, yaklaşık 15 saat gündüzü yaşar. 21 Haziran'da en uzun gece Sinop'ta yaşanırken, 21 Aralık'ta Hatay'da en uzun gündüz yaşanır.
21 HAZİRAN YAZ GÜNDÖNÜMÜ NEDİR? EN UZUN GÜNDE NELER OLUR?
--21 Haziran Yaz Gündönümü'nde yılın en uzun günü yaşanmaktadır.
-Güneş ışınları, Yengeç Dönencesi'ne dik bir şekilde gelir ve Kuzey Yarımküre'ye en dik, Güney Yarımküre'ye en eğik şekilde gelmektedir.
-21 Haziran tarihinden sonra Kuzey Yarımküre'de gündüzler kısalmaya, Güney Yarımküre'de ise gündüzler uzamaya başlamaktadır.
-Yaz Gündönümü'nde saat 12'yi gösterdiğinde Yengeç dönencesinde gölge boyu sıfır olur.
-Aydınlanma çizgisinin sınırları kutup dairelerinden geçer. Kuzey Kutup Dairesi'nde 24 saat süreyle gündüz, Güney Kutup Dairesi'nde 24 saat süreyle gece yaşanır.
-Yaz Gündönümü için istisnai bir durum vardır. Her sene 21 Haziran'a denk gelmez. Dört yılda bir kez 20 Haziran'dadır. Yaz Gündoğumu ile belirli değişiklikler yaşanmaktadır.
GÜNDÖNÜMLERİ VE EKİNOKS TARİHLERİ
21 Aralık tarihi ile beraber Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi ve eksen eğikliğine bağlı olarak dört önemli gün ortaya çıkar.
21 Mart (ekinoks) : Gece ve gündüz eşit olur, bizim bulunduğumuz kuzey yarım kürede ilkbahar başlarken güney yarımküre sonbahara girer.
21 Haziran (Yaz gündönümü): Yılın en uzun gündüzü ve en kısa gecesinin yaşandığı zamandır. Bir diğer adı da Yaz gündönümüdür. Kuzey yarım kürede yaz başlarken güney yarım kürede kış başlar.
23 Eylül (ekinoks): Gece ve gündüz eşit olur. Kuzey yarımkürede yaz biter, sonbahar başlar. Güney yarımkürede ise bahara geçiş olur.
21 HAZİRAN GÜN DÖNÜMÜ DİĞER KÜLTÜRLERDE NASIL KUTLANIR?
Gündönümünün İngilizce adı olan “solstice” Latince sol ve sistere kelimelerinin birleşmesiyle oluşuyor ve güneşin durması ya da kıpırdamaması anlamına geliyor. Gündönümünün Anglo-Sakson ismi de Litha. Stonehenge’in 4000 yıl önce Britonlar tarafından önemli bir dinsel alan olarak kullanıldığı düşünülüyor. Buradaki pagan kutlamaları ise 20. yüzyılda başladı. Litha’da güneşin doğuşu sırasında Stonehenge’deki topuk taşı, merkez adak taşı ve kesim taşı birbiriyle ve doğan güneşle aynı hizaya gelir. Topuk taşının gölgesi Stonehenge’in tam ortasındaki merkez adak taşının üstüne düşer.
Rusya’da İvan Kupala adı verilen kutlamalar 21 Haziran’da gerçekleştirilir. Hristiyanlık öncesi dönemde 21-22 Haziran günlerine denk gelen ve en kısa gecenin yaşandığı gün olarak kutlanan bu bayram, güneşin bununla birlikte hasadın olgunluğa erişmesi, en kısa gecenin kutlanması, güneşin bundan sonra kısalacak olan günler sınırını geçmesiyle Slav halklarınca önem kazanmıştır.
Türk Halk takvimine göre 21 Haziran’daki yaz gündönümü Hızır Gündönümü olarak adlandırılır.