Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gazze'deki katliamlara dini alet eden ülkelere inat dünyaya insanlık dersi verdi: "Müslüman, Hıristiyan veya Yahudi fark etmeksizin herkesin güvenliğini garanti altına alacak yeni mekanizmalar üzerinde çalışıyoruz."
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları Konseyi 10'uncu Zirvesi, Kazakistan'ın başkenti Astana'da gerçekleşti. Kazakistan'ın ev sahipliğinde Akorda Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na "Türk Devri" temasıyla düzenlenen zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ile gözlemci ülkeler Türkmenistan Ulusal Konseyi Halk Maslahatı Başkanı, eski Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbangulı Berdimuhamedov ile Macaristan Başbakanı Viktor Orban katıldı.
BAŞKANLIK KAZAKİSTAN'DA
Ekonomi, ticaret, ulaştırma, gümrük, finans, eğitim, turizm, kültür ve diğer birçok alanda bir dizi önemli kararların alındığı zirvede konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk coğrafyası ve dünya barışı adına tarihi mesajlar verdi. Erdoğan, "Küresel sınamalarla mücadelemizde en önemli gücümüz Türk dünyasının birlik, beraberlik ve dayanışmasıdır" dedi.
ERMENİSTAN'A UYARI
Azerbaycan'ın Karabağ'da 30 yıldır süregelen işgale son verdiğini hatırlatan Erdoğan, bölgede kalıcı barışa bir adım daha yaklaşıldığını vurguladı. Açılan fırsat penceresinin değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Erdoğan, "Ermenistan'ın Azerbaycan'a yönelik yükümlülüklerini yerine getirmesi mühimdir. Nahçıvan hattının açılması Türkiye'yi de ata yurdumuz olan Orta Asya'ya bağlayacaktır" diye konuştu.
Gazze'deki insanlık dramı karşısında dünyaya seslenen Erdoğan, "Filistin'de tüm dünyanın gözleri önünde benzeri görülmemiş bir insanlık dramı yaşanıyor. Hastaneler, okullar, camiler, kiliseler, mülteci kampları bombalanıyor. Masum çocuklar acımasızca katlediliyor" tepkisinde bulundu.
YENİ MEKANİZMA KURULACAK
Gazze'de yaşananları anlatacak hiçbir kavramın olmadığını kaydeden Erdoğan, "28 gündür insanlığa karşı suç işlenmektedir. Önceliğimiz insani ateşkesin süratle tesis edilmesidir" diye konuştu.
Müslüman, Hristiyan veya Yahudi fark etmeksizin herkesin güvenliğini garanti altına alacak yeni mekanizmalar üzerinde çalıştıklarını açıklayan Erdoğan, şunları kaydetti: "Uluslararası Barış Konferansı için zemin oluşturma çabalarımız sürüyor. Şimdiye kadar 10 uçak dolusu insani yardım malzemesini bölgeye sevk ettik. Sahada şartlar el verdikçe yenilerini göndermeye devam edeceğiz. Türk dünyası olarak birlik ve beraberlik içinde hareket etmemiz, önce ateşkese, sonrasında da kalıcı barışa giden yolu kolaylaştıracaktır. Türk Devletleri Teşkilatı olarak sergileyeceğimiz duruş da diğer kuruluşlara örnek teşkil edecektir. Türkiye olarak adil barışın tesisi yönündeki gayretlerimizi sürdüreceğiz."
TOKAYEV'E TOGG HEDİYESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazakistan'daki temaslarının ardından yurda dönüşte Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'e, 'Oltu siyahı' rengindeki Türkiye'nin yerli otomobili Togg'u hediye etti. Erdoğan ve Tokayev, Togg'u inceleyerek Erdoğan'a teşekkür etti.
İŞBİRLİĞİMİZİ GÜÇLENDİRMELİYİZ
6 Şubat depremlerinin ardından Türk devletlerinin sergilediği dayanışmayı unutmadıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Ankara'da aldığımız kararla TDT Sivil Koruma Mekanizması'nın kurulması için önemli bir adım atmıştık. Gerekli süreçleri bir an önce tamamlayarak mekanizmanın hayata geçirilmesinde fayda görüyoruz" dedi.
İstanbul merkezli Türk Yatırım Fonu'nun faaliyetlerine bir an evvel başlamasını istediklerini dile getiren Erdoğan, "Ülkelerimiz arasındaki ulaştırma ağlarını geliştirme hedefine eğilmeliyiz. Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridoru'nu etkinleştirme gayretlerimizi sürdürüyoruz. Ulaşım ve ticaretin önündeki engellerin kaldırılması, ulaşım ağlarının zenginleştirilmesi, sınır geçişlerinin ve vize işlemlerinin kolaylaştırılması noktasında işbirliğimizi güçlendirmeliyiz" dedi.
TÜRK LİDERLERDEN GAZZE İÇİN ATEŞKES ÇAĞRISI
Türk Devletleri Teşkilatı'nın (TDT) üye ülkelerin liderleri, İsrail-Filistin çatışmasından ciddi endişe duyduklarını ve sivilleri hedef alan tüm saldırıları kınadıklarını bildirdi. TDT Astana Bildirisi'nde, sivillerin korunması için derhal ateşkes ilan edilmesi ve Gazze Şeridi boyunca derhal ve engelsiz insani yardım sağlanması çağrısında bulunuldu. Bildiride, İsrail-Filistin çatışmasının ancak ilgili Birleşmiş Milletler kararları ve iki devletli çözüm temelinde barışçıl yollarla çözülebileceği ve bunu temin edecek bir garanti mekanizmasına ihtiyaç duyulduğu kaydedildi. Ayrıca, TDT bünyesinde, ortak çıkarları ilgilendiren güvenlik konularında yakın eş güdüm ve işbirliğinin sağlanması amacıyla savunma sanayisi ve askeri konularda daha yakın işbirliği mesajı verildi.
ALFABE BİRLİĞİ
2023-2027 yıllarına ait Ulaştırma Ortak Eylem Planı'nı imzalayarak yeni dönem yol haritasını belirleyeceklerini kaydeden Erdoğan, "Ortak dil, kültür ve tarihe dayalı beşeri ilişkilerimizi geliştirmek amacıyla yükseköğretim alanındaki işbirliğimizi kuvvetlendirmeye yönelik çabalarımız da sürüyor. Özellikle birlik ve beraberliğimizin güçlenmesi için dil birliğinin önemi aşikardır. Bunun ilk adımı, alfabe birliğinin sağlanmasıdır. Bu konuda başkanların desteği çok çok önemlidir" ifadelerini kullandı.
'TÜRK DEVRİ' ASRI
Kıbrıs Türk halkının birliğin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirten Erdoğan, "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni karar verdiğimiz şekilde gözlemci üye statüsüyle aramızda göreceğimize inanıyorum. 'Birliğimiz gücümüzdür' şiarıyla Türk dünyasını her alanda kuvvetli kılmayı, farklı meydan okumalar karşısında daha dirençli ve dayanıklı hale getirmeyi hedefliyoruz. ürk dünyasının barışı, refahı ve güvenliği yönünde adımlar atmayı sürdüreceğiz. Türkiye Yüzyılı vizyonumuzu teşkilatımıza da teşmil ederek önümüzdeki dönemi inşallah Türk devri yapmak için omuz omuza çalışacağız" diye konuştu.
KIBRIS'TAKİ İZOLASYONA KARŞI DURMALIYIZ
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi öncesinde düzenlenen Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı'nda konuştu. Fidan, "Kıbrıs Türk halkına uygulanan haksız ve insanlık dışı izolasyona hep birlikte karşı durmalıyız" diyerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) destek çağırısında bulundu. Türkiye'nin Karabağ konusunda Azerbaycan'ın yanında durmaya devam edeceğini belirten Fidan, Gazze'de yaşanan insanlık trajedisine de dikkati çekti.
TÜRK DÜNYASI ALİ NİŞANI
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev'in teklifi üzerine Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'e, Türk birliğinin güçlendirilmesine yaptığı önemli katkılardan dolayı Devlet Başkanları Konseyi tarafından "Türk Dünyası Ali Nişanı" tevdi edildi.
KARABAĞ'A 140 BİN KİŞİ DÖNECEK
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, teşkilat üye ülkelerin güvenlik, savunma sanayisi alanlarında işbirliğini artırması gerektiğini söyledi. Karabağ'da adaleti sağladıklarını belirten Aliyev, antiterör operasyonunda sivillere zarar verilmediğini BM Misyonu'nunun onayladığını vurguladı. Aliyev, "Toprakların gerçek sahipleri yurtalarına döndü. 2026 sonuna kadar Karabağ'a 140 binden fazla insan geri dönecek" dedi.
TÜRKİYE OLMADAN BARIŞ DA OLMAZ
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Avrupa'nın Ukrayna'daki stratejisinin "bir felaket" oluğunu belirterek, "Avrupa'da yeni güvenlik mimarisinin zamanı geldi. Türkiye kesinlikle bunun içinde olmalı. Türkiye olmadan uzun süreli barış, Avrupa için mümkün değil" ifadelerini kullandı.
TEHDİTLERE KARŞI BİRLEŞMELİYİZ
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, dünyadaki çeşitli tehditlere karşı Türk devletlerinin birleşmesinin önemli olduğunu vurguladı. "Türk halklarının ata yurdu Kazakistan'a hoş geldiniz" diyen Tokayev, "Kardeşim Erdoğan'ı ve Türkiye'nin 100. yılını tebrik ediyorum" dedi.
İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, İsrail-Filistin sorununun çok tehlikeli düzeye ulaşmasının kendilerini tedirgin ettiğini belirterek "Bu sorunun tek ve en adil çözümü; sorunu 'iki halk için iki devlet' ilkelerine dayalı olarak çözmek olacaktır" açıklamasında bulundu.
TÜRKMEN GAZINI ORTAK İHRAÇ HEDEFİ
Türkmenistan Halk Maslahatı Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, "Türkmen doğalgazını Hazar Denizi üzerinden Azerbaycan'a, Türkiye'ye ve dünya pazarlarına ihraç etme imkanlarımız var. Kardeş ülkelerimizle gerekli tüm sorunları çözeceğiz" şeklinde konuştu.
KOMŞULUK İLİŞKİLERİ DAHA DA ARTIRILMALI
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, "Teşkilatın gelişmesine, Türk ülkeleri arasındaki yapıcı ve verimli işbirliğine, dostane ve yakın komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesi hazırız" ifadesini kullandı.
Kaynak: Akşam
