Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin görüşmesi İstanbul Dolmabahçe'de yapıldı.
Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'ndeki toplantı, öğle yemeği için verilen aranın ardından devam etti. Görüşmelere zehirlendiği iddia edilen Rus milyarder Roman Abramovich de katıldı.
Kremlin'den yapılan açıklamada, Abramovich'in heyetin resmi üyesi olmadan görüşmelere katıldığı bildirildi.
Ukrayna heyeti görüşmelere iki hafta içerisinde devam edilebileceğini açıkladı.
UKRAYNA'DAN İLK AÇIKLAMA: TÜRKİYE DAHİL BİRÇOK ÜLKEYİ GARANTÖR OLARAK İSTİYORUZ
Ukraynalı müzakere heyeti görüşme sonrası yaptığı açıklamada, "Türkiye dahil birçok ülkeyi garantör olarak istiyoruz. Rusya ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmak mümkün olmadı.Tabi ki işin hukuki boyutunu başka bir arakdaşımız paylaşacak. Savaşı sona erdirmek için Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve geleceğini sağlamak için önemlidir. Bunlar Ukrayna'nın güvenliğini garanti edecek. Bunun NATO'nun 5. maddesine benzer olmasını istiyoruz" dedi.
Ukraynalı müzakere heyetinin temsilcileri sözlerine şöyle devam etti:
"Gerçekten şunu çok iyi anlamamız gerekiyor. Öcelikli olarak bir referandum gerçekleştirilmesi gerekecek. Vatandaşlar önce sesini duyuracak. Sonra garantör ülkelerin parlamentoda onaylanması gerekecek. Müzakareler sürereken askeri güç kullanılmaması konusunda da ayrı bir müzakere gerekecekttir. Tabi ki burada tıkanık konular büyük ölçüde çözülmemiş görünüyor. Manipülasyonlara izin verilmemesi lazım. Sosyal medyada dezenformasyon görüyoruz. Bunun geçerli bir döküman olabilmesi için öncelikle anlaşmaya varılması gerekiyor. Çünkü Viyana Sözleşmesi'ne hepimiz tarafımız. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de çeşitli mekanizmaların harekete geçirilmesi gerekecek. Olası bir anlaşma olursa, Rusya'ya bunu ileteceğiz. Anlaşma olursa garantör ülkeler tarafından imzalanacak.
Garantör ülkeler bunu imzalayacak olursa Rusya'ya ile yapılacak olan anlaşmada taraf olacaklar demektir. Bu durum işgal altındaki bölgelerde askeri güç kullanılmasını içermeyecek.NATO'ya girmeyeceğiz ama AB'ye girmemiz engellenemez."
MÜZAKERE BAŞLIKLARI NELER?
Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerde ele alınan başlıklar şu şekilde:
1) TOPRAK
Müzakerelerdeki en zorlu başlık. Donbas yani ülkenin doğusunda Donetsk ve Luhansk'tan oluşan bölgedeki, Rusya destekli ayrılıkçılar iki yerde de bağımsız Cumhuriyet ilan etti, Rusya tanıdı. Moskova geçen hafta Donetsk'in yüzde 54'ünü, Luhansk'ın yüzde 93'ünü ele geçirdiğini ilan etti. Zelenski önceki gece Donbas'ta çözüm istediğini söyledi.
2) TARAFSIZLIK
Ukrayna'nın tarafsızlığı, Rusya'nın taleplerinin başında geliyor. Moskova, savaş öncesi Ukrayna'nın hiçbir zaman NATO'ya üye olmayacağına dair yazılı güvence istiyordu. Rusya, saldırının amaçlarından birini de Ukrayna'nın silahsızlandırılması olarak ilan etti. Ukraynalı yetkililer, son bir ayda ülkenin NATO'ya üye olmayacağını dile getirdi. Zelenski de önceki gece tarafsızlık konusunda müzakereye hazır olduğunu ilan etti.
3) RUSLARIN HAKLARI
Rusya'nın doğusunda Rusça konuşan bir nüfus bulunuyor. Ukrayna 2019'da çıkardığı yasayla Ukrayna dilini zorunlu hale getirmişti.Memur, asker, doktor ve öğretmen olmak için Ukraynaca konuşmak gerekiyor. Ancak, Rusça'nın statüsü Moskova'ın talepleri arasında bulunuyor. Zelenski bu başlığın müzakerelerde konuşulduğunu açıkladı.
4) "NAZİLERDEN ARINDIRMA"
Ruslar, "Azak Tugayı" gibi aşırı sağcı grupların Rusça konuşan halka "soykırım" yaptığını iddia ediyor. Ukrayna ise iddiaları kesin bir dille reddediyor. Bununla birlikte, "Nazilerden arındırma" Rusların ortaya attığı bir kavram ve "silahsızlanma" başlığıyla birlikte anılıyor.
Öte yandan, Ruslar başta Zelenski hükümetinin değişmesinden bahsediyordu. Şimdilerde Ukrayna'nın kendi ordusuna sahip olabileceğinden ancak Batılı ülkelerin silahlarına ve üslerine ev sahipliği yapmamasından söz ediliyor.
