Yunanistan, ev sahibi olduğu NATO tatbikatını istismar ederek Ege hava sahasını 10 mile çıkardı, gayrıaskeri statüdeki adaları kapsama aldı. Türkiye de bu gelişmeler üzerine tatbikattan çekildiğini duyurdu. TürkMedya Ankara Temsilcisi Melik Yiğitel bu olayın perde arkasını yazdı.
Yiğitel'in Akşam Gazetesi'nde yayımlanan analizi şöyle:
Yunanistan'ın, Ege'de yapılacak NATO tatbikatında 'ev sahibi olma' pozisyonunu istismar ederek, hava sahasını 10 mil olarak belirlediği, ayrıca Lozan'da 'gayrı-askeri' statüye alınmış olan adaları da kapsama alanına aldığı ortaya çıktı. Yunanistan'ın gönderdiği tatbikata ait belgelerde durumu fark eden Türkiye, tatbikattan çekildi, karar 22 Nisan'da Atina'ya iletildi.
NATO üyesi ülke ordularının kod adı Tiger/Kaplan olan filoları arasındaki dayanışmayı güçlendirmek amacıyla her yıl farklı bir ülkede 'Tiger Meet/Kaplan buluşması' adıyla düzenlenen tatbikat bu yıl 9-20 Mayıs tarihlerinde Yunanistan'ın ev sahipliğinde gerçekleşecek. Türkiye bu tatbikata 2005 ve 2015 yıllarında ev sahipliği yapmıştı.
PERDE ARKASI BİLGİLER
Askeri kaynaklardan edindiğim bilgilerde daha fazla ayrıntı var. Kaynaklarım, Türkiye'nin NATO müttefiklerini ve özellikle ABD'yi 'Yunan şımarıklığı' konusunda uyardığını, Atina'nın bu tutumunun arkasındaki asıl nedenin, Türkiye'nin bölgesindeki normalleşme süreci ve Rusya-Ukrayna savaşında oynadığı kritik rolle güç kazanması olduğunu vurguladılar.
Kaynaklarımın aktardıkları özetle şöyle:
Yunanistan'ın ev sahibi olduğu tatbikata TSK da Balıkesir 9. Ana Jet Üssü'ndeki 'Kaplan' çağrı kondu 192. Filo ile katılacaktı.
Her tatbikat öncesi ev sahibi ülke, tatbikatın icrasına yönelik teknik bir çalışma yaparak, katılımcılara gönderir. Bu yıl Türkiye'ye gelen belgede, Lozan ve Paris Antlaşmaları uyarınca gayri askeri statüye alınmış 23 adanın da tatbikat alanına dahil edildiği anlaşıldı. Ayrıca Yunanistan 6 mil olan hava sahasını 10 mile çıkararak bir tatbikat alanı belirlemiş.
Bunun üzerine Türkiye'nin rahatsızlığı ve itirazları, Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından Yunan ve NATO müttefiklerine bildirildi. Ancak Yunanistan hazırladığı programda ısrar etti. Bunun üzerine 22 Nisan'da gönderilen bir yazıyla, TSK uçaklarının tatbikata katılmayacağı bildirildi. Türkiye, çekildiğini bildirdiği bilgi notunda Yunanistan'ın genişlemeci politikalarıyla müttefikler arasında sorun çıkardığını vurguladı.
TÜRKİYE'NİN ROLÜ KORKUTTU
Konuştuğum askeri kaynaklar, Türkiye'nin Ortadoğu ülkeleriyle normalleşmesi, buna paralel olarak Doğu Akdeniz enerji denklemine girmesi ve Yunanistan'ın bu denklemden çıkmasının Atina'da 'yalnızlık' duygusu oluşturduğunu vurguladılar.
Kaynaklarım ayrıca, Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşında üstlendiği kritik rol, ABD ve Avrupalı müttefiklerin Türkiye trafikleri ile güçlenen küresel liderliğinin de Yunanistan'da kıskançlık oluşturduğuna işaret ettiler.
Yunanistan'ın hemen her konuda Türkiye'yi kışkırtıp sonra da gerginlik çıkaran taraf olarak suçladığına da işaret eden kaynaklarım, bu kez de gelişmiş F-16 savaş uçaklarını Türkiye'ye satmaması için ABD'ye baskı yapmaya çalıştıklarını belirtti.
DARBE YÖNETİMİNİN ESERİ
Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahalesini engellemediğini öne sürerek 1974'te NATO'nun askeri kanadından ayrılan Yunanistan, Türkiye'de 1980'de yaşanan askeri darbenin ardından Ankara'nın itirazlarını kaldırmasıyla NATO'ya geri döndü.
NATO'NUN PLANLI TATBİKATLARINDAN
Kaplan amblemli NATO Hava Kuvvetleri filolarını bir araya getiren "Tiger Meet" (Kaplan Buluşması) Tatbikatı, NATO bünyesinde bu yıl Yunanistan'da yapılacak. Geçen yıl Portekiz'de yapılan 50'den fazla uçak ve binden fazla askeri uçağın katıldığı tatbikat, 2015 yılında da Türkiye'de Konya'da gerçekleştirilmişti. NATO'nun planlı tatbikatları arasında bulunan Tiger Meet, Yunan Hava Kuvvetleri (HAF) bünyesindeki 335. Mira Filo ev sahipliğinde gerçekleştirilecek. Tatbikatın ana üssü, Yunanistan'ın batısında bulunan Araxos Hava Üssü olacak. Türkiye'den tatbikata, Balıkesir'de konuşlu bulunan 192'inci Kaplan Filo'nun katılması planlanmıştı.
12 ÜLKE KATILIYOR
Tiger Meet 2022'ye fiili katılım sağlayacak ülkeler Belçika, İtalya, Yunanistan, İsviçre, Fransa, Almanya, Çek Cumhuriyeti, İspanya, Polonya, Ayrıca Hollanda ve Avusturya gözlemci; Portekiz ise ziyaretçi olarak tatbikatta yer alacak. Tatbikatta; F-16 Fighting Falcon, HH.101 Caesar, HH.212, Rafale M, F/A-18C/D Hornet, Rafale B/C, Tornado IDS & ECR, E-3A Sentry, Mi-24 Hind, EF-2000 Eurofighter, EF-18+ Hornet, JAS-39 Gripen ve E-2C Hawkeye platformları boy gösterecek.