Teknolojinin hızlı gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan drone’lar yalnızca bir hobi ve aktivite aracı olmaktan çıkarak farklı alanlarda da kullanılmaya başlanmıştır. Bu noktada profesyonel ve hobi amaçlı uçurulabilen drone’ların farklı özelliklerinin olmasından kaynaklı olarak havacılık standartlarına tabi tutulmasıyla drone ehliyeti almak, drone uçurmak için öncelikle yapılması gereken şeydir.
500 gr üzerinde olan her drone’u kullanmak için ehliyet şartı varken, bu ehliyet dereceleri de drone’ların ağırlıkları değiştikçe farklılık göstermektedir. Drone kullanmak isteyenlerin Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yapılan eğitim ve sınavlara katılma zorunluluğu vardır. Bu aşamaları başarıyla geçenler drone ehliyetini alabilmektedir.
Drone Ehliyeti Almak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
İster ticari olsun ister hobi amaçlı olsun, belirli ağırlık üzerinde olan drone’ları uçurmak için drone ehliyeti almak gerekir. Ülkemizde drone’lar için gerekli düzenlemeleri yapan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, drone ehliyeti almak için belirli özelliklere ve yetkinliklere sahip olunmasını beklemektedir. Bu noktada drone ehliyeti almak için gerekenler şunlardır:
- Yaş Yetkinliği: Ağırlıklarına göre farklı sınıflandırmalara tabi tutulan drone’ları iki farklı kategoride ele almak gerekirse:
- 500 gr ila 4 kg arasında olanlar İHA-0, 4 kg ila 25 kg arasında olanlar ise İHA-1 olarak kategorize edilir. Bu noktada İHA-0 kategorisinde drone uçurmak isteyenlerin en az 12 yaşında, İHA-1 kategorisinde drone uçurmak isteyenlerin ise en az 15 yaşında olmaları gerekir. Bununla beraber her iki kategorideki drone’lar ile ticari faaliyet yapmak isteyenler için ise yaş sınırı 18’dir.
- Ağırlığı 25 kg ila 150 kg arasında olan drone’lar İHA-2, ağırlığı 150 kg ve üzeri olan drone’lar ise İHA-3 kategorisine girmektedir. Bu kategorilerde hem hobi amaçlı hem de ticari faaliyetler için drone kullanmak isteyenlerin nimimum 18 yaşında olmaları şartı vardır.
- Eğitim ve Yetkinlik: Hobi amaçlı drone kullanımı için Sivil Havacılık Genel Merkezi’nin online olarak sunduğu 20 sorudan oluşan sınavın başarıyla tamamlanması yeterlidir. Ancak drone’lar ile ticari faaliyetler yapacak olanların Sivil Havacılık Genel Merkezi tarafından onayladığı eğitim kurumları aracılığıyla eğitim alınması gerekir. Bu noktada İHA-0 drone’lar için 12 saatlik, İHA-1 drone’lar için 36 saatlik, İHA-2 ve İHA-3 drone’lar için ise kapsamı daha geniş eğitimlerin alınması zorunludur.
- Kayır ve Belgelendirme: Uçuşta kullanacağınız drone ve ehliyetinizi SHGM üzerinden İHA kayıt sistemine kaydettirmeniz gerekmektedir.
Drone Ehliyeti Almak İçin Yaş Sınırı Var Mı?
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından koyulan kurallara göre drone uçurmak için ehliyet alınması gerekmektedir. Bu ehliyetler de, uçurulacak drone’ların ağırlık ve büyüklüklerine göre değişiklik göstermektedir. Bu noktada:
- Ağırlıkları 500 gr ila 4 kg arasında değişiklik gösteren İHA-0 kategorisine dahil olan droneların ehliyeti için en az 12 yaş sınırı bulunmaktadır.
- Ağırlığı 4 kg ila 25 kg arasında değişen İHA-0 kategorisine dahil olan drone’ların ehliyeti için en az 15 yaş sınırı bulunmaktadır.
- Ağırlığı 25 ila 150 kg arasında değişen İHA-2 ve ağırlığı 150 kg ve üzeri olan drone’lar da İHA-3 kategorisine girer. Bu drone’ları uçurmak isteyen kişilerin de en az 18 yaşında olmaları gerekmektedir.
Bu noktada ticari kullanımlar için ise yaş sınırı her drone kategorisinde 18 yaştır.
Drone Ehliyeti Başvurusu Nasıl Yapılır?
Drone ehliyeti için başvuru direkt olarak Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü sitesi üzerinden ya da Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yetki verilmiş olan bir eğitim kurumu aracılığıyla yapılabilmektedir. Eğitimler tamamlandıktan sonra verilen sertifikayla birlikte kullanıcıların drone uçurma izni verilmiş olur.
Türk Havacılık standartlarından ötürü güvenli bir uçuş için gerekli olan bu eğitim ve sertifikayla birlikte SHGM İha Kayıt Sistemi üzerinden sertifikanızı ve drone’unuzu sisteme kaydettirmenzi gerekmektedir.
Drone Ehliyeti Almak İçin Hangi Belgeler Gerekmektedir?
Drone kullanımı sırasında çevre güvenliği sağlanması ve güvenli bir uçuş için bazı belgelerin hazır olması gerekmektedir. Bu belgeler adli sicil kaydı, vesikalık fotoğraf, önlü arkalı kimlik fotokopisi, ikametgah belgesi, ödeme dekontu ve sürücü olur belgesidir.
Bu belgelerden adli sicil kaydı ve ikametgah belgesi E-Devlet üzerinden kolayca alınabilirken, sürücü olmakta bir sorun olmadığını gösteren sağlık raporu ise Aile Hekimliği Merkezlerinden alınabilmektedir.
Drone Ehliyeti Almak İçin Eğitim Süreci Nasıl İşler?
Drone uçurmak isteyen her kişinin belirli eğitimlerden geçerek sertifika almaları ve drone uçurmaya hazır hale gelmeleri gerekmektedir. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen eğitim kurumları aracılığıyla bu eğitimler alınabilmektedir. Bu eğitimler genel olarak teorik bilgilerin yanında resmi kurallara uygunluk ve uçuş becerileri üzerine şekillenmektedir. Bu noktada drone ehliyeti almak isteyenler için eğitim süreci şu şekilde işler:
- Eğitim İçin Kuruma Kayıt Olmak: Drone uçurmak için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yetki verilen eğitim kurumlarına kayıt olmak gerekir.
- Eğitimi Öncesi Süreç: Eğitim sürecinde, her kişi kullanacağı İHA kategorisine göre kayıt yaptırmalı ve bu eğitimi almalıdır.
- Eğitim Süreci: Eğitimler sırasında hava hukuku ve mevzuatlar, uçuş prensipleri, hava durumu bilgisi ve acil durumlarda yapılması gerekenler üzerine gerekli bilgiler alınır.
- Uçuş Eğitimi: Alınan eğitimlerle birlikte uçuş teknikleri teorik olarak uygulanır.
- Sınav: Eğitim sürecinin sonunda girilen sınavla birlikte başarılı olan drone pilotu adaylarına Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan Drone Pilot Sertifikası verilir.
- SGHM İHA Kayıt Sistemi: Drone eğitimini tamamlayan adaylar sertifikalarıyla birlikte SGHM online sitesi üzerinden kayıt sistemine başvuru yaparak drone ehliyetine sahip olabilirler.