İslam’da zekât çok ama çok önemlidir. Bakara Suresi, 43. ayetinde “Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin ve rüku edenlerle birlikte siz de rüku edin” buyurulmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de namazla ilgili ayetlerde zekâta vurgu yapılarak, verilmesi emredilmektedir.
Zekât nedir? sorusuna şu yanıtı verebiliriz: Zekât, dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda (nisap) mala sahip olan kişinin ihtiyaç sahiplerine vermesi gereken belli miktarı ifade eder.
Zekâtla yükümlü olmak için esas alınan nisap yani miktar altında 20 miskal (80.18 gr), devede 5, sığırda 30, koyun ile keçide 40 adettir. Zekat, kırkta bir (% 2,5) oranında verilir.
Hangi Mallardan Ne Kadar Zekât Verilir?
Zekat mallarını; hayvanlar, ziynet eşyaları, paralar, toprak ürünleri, ti- caret malları ve gelir getiren mallar şeklinde ele alarak incelemeyi uygun görmekteyiz. Hz. Peygamber, yılın çoğunu otlaklarda otlayarak hayatını sürdüren (sâime) evcil hayvanların zekata tabi olduğunu belirtmiştir.
Zekât Ne Zaman Verilir?
Öncelikle belirtelim ki zekât vermenin belli bir zamanı yoktur. Nisap miktarı malın üzerinden kamerî aya göre bir yıl geçmiş olması gerekir. O yüzden illa Ramazan'ı beklemeye gerek yoktur. Günü gelmeden zekât vermekte de mahzur yoktur, çok iyi olur. Hatta gelecek birkaç yılın zekâtını önceden vermek de caizdir.
Zekât Kimlere Verilir?
Zekâtın verileceği kimseler Kur'an-ı Kerim'de belirtilmiştir. Bunlar; fakirler, miskinler, zekât toplamakla görevlendirilen memurlar, müellefe-i kulûb adı verilen kalpleri İslam'a ısındırılmak istenen kimseler, esaretten kurtulacaklar, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlardır (Tevbe, 9/60)
Zekât Kimlere Verilmez?
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara zekât ve fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Müslüman olmayanlara,
e) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
f) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa
