TÜRKGÜN ÖZEL HABERİ
Dünya genelinde elektrik fiyatları, salgının ardından ülkelerin ekonomik toparlanma sürecine girmesi, arzın hızla artan talep karşısında yetersiz kalması ve fosil yakıt fiyatlarındaki artışın etkisiyle yükselişini sürdürüyor. Avrupa ülkelerinde spot elektrik fiyatları, son bir yılda 4 kata varan artış gösterdi. Doğal gaz fiyatları ise, yine Avrupa’da yüzde 600’e varan yükselişler yaşadı. Zamlı enerji fiyatları, Avrupa’nın, enflasyon verilerinde son 25 yılın zirvesini görmesine neden oldu.
Almanya’da 1 megavarsaat elektrik, 2021 yılının Ocak ayında 53,6 avro iken, aynı yılın Aralık ayında 221 Avro’ya çıktı. Fransa’da 59,5 Avro olan fiyat 274,7 Avro’ya, İngiltere’de 90 Avro olan 1 megavatsaat elektrik kullanımı, bir yıl içerisinde 287,70 Avro’ya yükseldi.
Elektrik üretiminde yüzde 60'ı aşan fosil yakıtların fiyatlarındaki değişiklik maliyetlerde belirleyici rol oynuyor.
RUSYA ARZI KISTI
Doğal gazda da durum farklı değil. Ekonomilerin açılmasıyla oluşan güçlü talep, LNG piyasalarında Asya ülkeleriyle yaşanan rekabet ve Rusya'nın sevkiyatları artırmaması, doğal gaz fiyatlarında rekor artışları getirdi..
Söz konusu dönemde, İngiltere gösterge doğal gaz fiyatı yüzde 271 artışla megavatsaat başına 53,83 sterlinden 200 sterline ulaştı.
Kısaca, muhalefetin söylediği gibi elektrik, doğal gaz, petrol gibi enerji fiyatlarındaki artış Türkiye kaynaklı değil. Peki Türkiye bu dönemde ne yaptı?
BÜTÇE FEDAKARLIĞI
İşte tam bu noktada konuşulmayan, muhalefetin ise dillendirmekte korktuğu ve iki yüzlü bir davranış içine girdiği gerçeği ortaya çıkıyor.
2021 yılında Türkiye, Avrupa ülkelerinin aksine zamların büyük kısmını üstlendi. Maliyet artışlarının 160 milyar TL’lik kısmını devlet karşıladı. Daha kolay yoldan anlatmak gerekirse, geçtiğimiz yıl hanelerimize gelen doğal gazın 4’te 3’ü, elektrik giderlerinin ise yüzde 50’lik kısmı devlet tarafından karşılandı.
ENERJİ YATIRIMLARI
Yerli kaynakların devreye alınmasıyla birlikte Türkiye’de enerji fiyatlarında çok ciddi indirimler ortaya çıkacak. Hükümet bu konuda üç koldan faaliyet gösteriyor. Karadeniz’de bulunan 540 milyar metreküp doğal gaz, 2023 itibarıyla konutlara aktarılmaya başlayacak. 2027’de ise en yüksek üretim kapasitesine ulaşılacak. Sadece Karadeniz’deki kaynağımızla birlikte, ülkenin üçte birlik doğal gaz ihtiyacı karşılanmış olacak. Bu durum, sadece konutların doğal gaz ihtiyacını 6 yıl karşılayacak bir seviyeyi gösteriyor.
Bunun yanında Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ilgili de ciddi yatırımlar gerçekleştiriyor. Rüzgar enerjisinde Avrupa’da yedinci, güneş enerjisinden beşinci, jeotermalde ise üçüncü sırada üretim gerçekleştiren ülke konumundayız.
2023 yılında Akkuyu Nükleer Santralının ilk reaktörünün devreye alınmasıyla birlikte, Türkiye’deki elektrik ihtiyacının yüzde 15’lik kısmı, santral sayesinde karşılanacak.
İKİ YÜZLÜ MUHALEFET
Tüm bu rakamlarla ortadayken, muhalefetin ve trollerin sosyal medyadan paylaştığı binlerce liralık faturalarla yaratmaya çalıştığı siyaset anlayışı pes dedirtiyor. Enerji kaynaklarındaki artışın sadece Türkiye’de olduğu algısıyla hareket eden muhalefet, Avrupa ülkelerindeki yüzde 600’e varan artışları, hükümetin bütçeden sağladığı fedakarlığı ve enerji yatırımlarını görmezden geliyor.
Kademeli tarifenin işe yaramayacağını ve vatandaşı ilgilendirmediğini söyleyen muhalefetin yine çarpıtılmış bilgiler ışığında konuştuğunu da rakamlar ile açıklayalım. İlk kademe kapsamında kilovatsaat başı elektriğin fiyatı 1 lira 37 kuruş, ikinci kademede ise 2 lira 6 kuruş üzerinden hesaplanıyor.
KADEMELİ TARİFE GERÇEĞİ
Tedarik şirketlerinin verilerinden derlenen bilgilere göre, elektrikte geçen yıl sonu itibarıyla mesken abone sayısı 39 milyonu buldu. Mesken abonelerinin yaklaşık 30,93 milyonunun elektrik tüketimi yıllık 2 bin 500 kilovatsaat ve altında hesaplandı. Bu kapsamda, toplam mesken abonelerinin yaklaşık yüzde 80'inin elektrik tüketimi günlük 7 kilovatsaat ve altı tüketimi kapsayan ilk kademeye karşılık geldi. Mesken abonelerinin kalan yüzde 20'lik kısmı ise günlük 7 kilovatsaatin üzerinde elektrik tüketimiyle ikinci kademede bulunuyor.
Kısaca, mesken abonelerinin yüzde 80’ine yakın kısmı, elektriğin fiyatını 1 lira 37 kuruştan alıyor.
Özellikle bazı ünlülerin sosyal medya üzerinden 10 bin liraya yakın elektrik faturalarıyla şov yapması ise acınacak durumlarını ortaya seriyor. “Evde mi yaşıyorsun, fabrikada mı mübarek” dedirten bu tür açıklamalar, hoyratça kullanılan enerjinin maliyetini iktidardan sormak, hangi haklı gerekçenin açıklaması olabilir?
YENİ DÜZENLEME YOLDA
Hükümetin faturalarda yeni bir düzenlemeye gideceğini açıklamasının ardından, umutlu bir bekleyiş içine girmemiz gerekirken, diğer taraftan ‘Faturaları ödememe’ kampanyaları yapılıyor. Geçtiğimiz gün Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, vatandaşın şikayetlerinin farkında olduklarını belirterek, yeni bir düzenlemenin yolda olduğunu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla çalışmalara başlandığının bilgisini verdi.
Alevi Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Celal Fırat ise, 30 bin lira gelen elektrik faturasını paylaşarak bundan sonra faturaları ödememe kararı aldıklarını açıkladı. Cumhurbaşkanlığı hayalini kuran İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ise, ulaşım fiyatlarında indirim sözünü bindirim olarak halka yansıttığını unutmuş olacak ki, dünyada artan enerji fiyatlarının görmezden gelerek, ‘Elektrik fiyatlarındaki artışlar üç katını buldu. Tuhaf ama gerçek’ açıklaması yaptı. ‘Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmaya çalışan muhalefet liderleri ise, hiçbir çözüm önerisi sunmadan sadece algı oluşturmaya çalışarak eleştirilerini sunuyor.
