Yu Takagi ve meslektaşı, beyin aktivitesini analiz etmek ve görsel olarak temsil etmek için yapay zekayı kullanmak için bir yöntem geliştirdi. Japon bilim insanları geliştirdikleri yeni yöntemle önceden eğitilmemiş yapay zeka aracılığıyla beynin gördüğü bir görüntünün yüksek çözünürlüklü bir kopyasını üretmeyi başardı. Çalışmayı yürüten Yu Takagi, "Böylesi bir sonucu beklemiyorduk" dedi. İşte o bilim insanının ilginç açıklaması ve Japonya'daki buluş tartışma yarattı. AI bir gün zihin okuyabilir mi? Yapay zekâ önce işimizi şimdi de canımıza mı kastediyor? Ya sizce...
Japonya'daki Osaka Üniversitesi'nde sinirbilim alanında çalışmalar yürüten Doç. Dr. Yu Takagi ve Prof. Shinji Nishimoto, yapay zeka teknolojisini kullanarak bir insanın gördüğü görüntüyü beyindeki aktiviteyi 'okuyarak' resmetmeyi başardı.
Takagi ve ekibi bir MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) makinesinin içindeyken yaklaşık 10 bin görüntü gösterilen deneklerin beyinlerindeki aktiviteyi analiz etmek için yapay zekadan yararlandı.
Ekip, 2022'de Almanya'da geliştirilen bir 'derin öğrenme' ve yapay zeka modeli olan Stable Diffusion'dan (SD) faydalandı. Deneklerin beyin aktivitesini okunabilir bir formata 'çevirmek' için basit bir model oluşturan bilim insanları daha sonra SD ile orijinallerine şaşırtıcı derecede benzeyen yüksek kaliteli görüntüler üretmeyi başardı.
Çalışma sırasında deneklerini 40 saat süreyle bir MR cihazında tutmak zorunda olan bilim insanları bu durumun yarattığı zaman kaybı ve maliyet artışına dikkat çekti. Ancak Doç. Dr. Yu Takagi şu anda görüntüleme teknolojilerinin elektriksel sesler aracılığıyla yapılabildiğini hatırlattı.
'DELİRDİĞİMİ DÜŞÜNDÜM'
"Yapay zeka tarafından oluşturulan ilk görüntüleri gördüğüm zamanı hala hatırlıyorum" diyen 34 yaşındaki bilim insanı, 'Delirdiğimi düşündüm' dedi. "Banyoya gittim ve aynada kendime baktım, kendi yüzümü gördüm" ve "Tamam, bu normal dedim" diye konuştu. Deneklere gösterilen görüntülerin yapay zekaya önceden tanıtılmadığını veya herhangi bir şekilde bu yönde eğitilmediğini hatırlatan Takagi, "Böylesi bir sonuç beklemiyorduk" dedi.
'ZİHİN OKUMA' İÇİN HENÜZ ÇOK ERKEN
Başarılı sonuçlara rağmen, çalışmalarının 'zihin okuma' anlamına gelmediğinin altını çizen sinirbilimci, "Hayal ettiklerimizi veya rüyalarımızı deşifre edemiyoruz ve şu an için bunun yapılabileceğini düşünmek bile iyimser" yorumunu yaptı.
ÇALIŞMA ÖNEMLİ BİR KATKI SUNDU
Takagi ve Nishimoto'nun araştırması, yapay zeka çalışmaları alanında yaşanan baş döndürücü gelişmelere önemli bir katkı sundu. Veri analiz şirketi Altmetric'e göre ikilinin çalışmaları bu alanda yapılan 23 milyondan çalışma arasında atıfta bulunulan ilk yüzde1'lik dilimde yer alıyor. Çalışma ayrıca, sinirbilim alanındaki önemli atılımları gündemine alan ve haziran ayında yapılacak 'Bilgisayarla Görme ve Örüntü Tanıma Konferansı'na (CVPR) kabul edildi.
Çalışmalarının sonuçları konusunda temkinli olmayı tercih eden Takagi ve Nishimoto, her şeye rağmen gelecek için önemli bir potansiyelin ortaya çıktığı görüşünde. Takagi, yapay zeka teknolojisinin önünün açık olduğunu düşünse de 'beyin teknolojileri' konusunda "henüz iyimser olmadığını" ifade etti.