Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TOBB İkiz Kuleler'de gerçekleştirilen Sanayinin Liderleri Programı Tanıtım Toplantısı'nda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kabine toplantısı sonrasında kamuoyuyla paylaştığı müjdeye değindi.
Daha sonra Türkiye Uzay Ajansının konuya ilişkin olarak hazırladığı video gösterildi.
''Türkiye uzaya vatandaşını gönderen nadir ülkeler arasında yer alacak''
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Türk uzay yolcusu ve bilim misyonu projesini resmi olarak başlattığını vurgulayan Varank, şunları söyledi:
"Bu proje, geçen yıl Türkiye Uzay Ajansı koordinasyonunda devreye aldığımız ve 10 kritik hedeften oluşan Milli Uzay Programı'mızın önemli bir aşamasını oluşturuyor. Projeyle, seçilecek bir Türk vatandaşını 2023'te bilimsel faaliyetler yürütmek üzere 10 günlüğüne uluslararası uzay istasyonuna göndereceğiz. Yaklaşık 15 yıl önce Dünya yörüngesine yerleştirilen bu istasyon, insanlık tarihinin en pahalı yapısı olarak değerlendiriliyor. Bugüne kadar istasyonu 20 farklı ülkeden çoğu bilim insanı 258 kişi ziyaret etti. Burada biyoteknolojiden malzeme bilimine, insan araştırmalarından uzay bilimlerine kadar çeşitli alanlarda 3 binden fazla deney gerçekleştirildi. Göndereceğimiz bu kişi de kendisinin ya da Türkiye'deki diğer bilim insanlarının bilimsel test ve deneylerini istasyondaki yer çekimsiz uzay ortamında gerçekleştirecek. Bu prestijli misyon sayesinde Türkiye, uzaya vatandaşını gönderen nadir ülkeler arasında yer alacak.
Bayrağımızı uzayda gururla taşıyacak bu kişi, gelecek nesiller için bir rol model olacak ve onların uzay çalışmalarına ilgi göstermesinin önünü açacak. Bu proje kesinlikle tek seferlik bir uzay yolculuğu olarak düşünülmemeli. Biz Milli Uzay Programı ile ülkemizde yetkin bir uzay ekosistemi oluşturmayı hedefliyoruz. Çünkü ancak bu şekilde kazanımlarımızı sürekli artırabilir ve diğer alanlara aktarabiliriz. Bugüne kadar gökyüzü gözlem altyapıları, haberleşme ve yer gözlem uyduları ile uzay alanında çok önemli kabiliyetler edindik. İşte uzay yolcusu projesiyle de ciddi bir çarpan etkisi oluşturacak ve sahip olduğumuz bu yerli ve milli kabiliyetleri insanlı uzay görevine aktaracağız.''
''Şartları sağlayan herkesi başvurmaya davet ediyorum''
Uzaya gönderilecek kişinin seçilmesi sürecine değinen Varank, şu ifadeleri kullandı:
"Başvuru, değerlendirme ve eğitim süreçleri tamamen bilimsel esaslara dayalı yürüyecek. Başvuruları kabul etmek ve adayları süreç hakkında bilgilendirmek üzere bir internet sayfası oluşturduk. 23 Haziran saat 20.23'e kadar 'www.uzaya.gov.tr' adresinden başvuruları kabul edeceğiz. Cumhurbaşkanı'mız projeyi duyurduktan şu ana kadar sayfayı 2,7 milyon kişi ziyaret etti. 27 bin kişi de kayıt sayfasına giriş yaptı. Şu anda bütün şartları sağlayan ve başvurusunu tamamlayan kişi sayısı da 150. Bu kadar kısa sürede gelen yüksek sayıdaki başvurular, projeye ilginin ne kadar yüksek olduğunu da gösteriyor.
Ama tabii bu zorlu bir görev olacak. O nedenle sadece belli şartları sağlayanların başvurusu kabul edilecek. Başvurmak için 45 yaşından genç olmak gerekiyor. Mühendislik, tıp, fen bilimleri, temel bilimler, fen bilimleri alanlarında lisans derecesine sahip olanlar başvurabilecek. Çok iyi derecede İngilizce bilmek bir diğer önemli kriter. Fiziksel yapıyla ilgili olarak da adayların 149,5 ila 190,5 santimetre arasında boy uzunluğuna ve 43 ila 110 kilogram ağırlığa sahip olması gerekecek. Bunun yanında görme, protez kullanma, tansiyon, psikolojik durum ve sinir sistemi rahatsızlıkları gibi genel sağlık duyumuyla ilgili de birçok kriter mevcut."
Varank, uzaya duyduğu ilgiden bahsederek, "Ben eğer şartları sağlasaydım çok ciddi bir şekilde başvurmayı düşünürdüm. İnanması zor olabilir ama ben her zaman boydan kaybeden biri olarak bu sefer yaştan eleniyorum. Eminim ki gençlerimiz başta olmak üzere birçok vatandaşımız da benim gibi uzaya özel bir ilgi duyuyor. O nedenle şartları sağlayan herkesi başvurmaya davet ediyorum" dedi.
"Yakın zamanda canlı bir ekosistem oluşacak"
Başvurular alındıktan sonra detaylı değerlendirme süreçlerinin işleyeceğini söyleyen Varank, tüm aşamalardan sonra 2 Türk vatandaşının seçilerek uzay yolculuğu için gerekli eğitimlere başlayacağını ifade etti. Varank, "Eğitimlerin sonundaysa bu 2 adaydan biri, üstlendikleri tarihi görev için 2023'te bilim elçisi olarak uluslararası uzay istasyonuna gönderilecek" diye konuştu.
Varank, Türkiye'nin uzay serüveninde bu görevin bir başlangıç olduğuna dikkati çekerek şunları söyledi:
"Milli Uzay Programı'mızdaki diğer hedefler noktasında da çalışmalarımızı tüm hızıyla devam ettiriyoruz. Aya ulaşmaktan uzay ekosistemi oluşturmaya, kalıcı uluslararası birliktelikler kurmaktan insan kaynağı geliştirmeye geniş bir yelpazedeki adımlarımızı birer birer atıyoruz. Uzay çalışmaları çok stratejik bir alan. Burada edineceğimiz bilgi ve yetkinlikler başta sanayimizin teknolojik dönüşümünü tetikleyerek bir üst lige çıkmamızı sağlayacak. O nedenle ben değerli sanayicilerimize buradaki gelişmeleri yakından takip etmeyi şiddetle tavsiye ediyorum. Yakın zamanda burada çok canlı bir ekosistem oluşacak. Dolayısıyla bu ekosistemin güçlü bir parçası olma noktasında gerekli hazırlıkları şimdiden yapmanız gerekiyor. Sizler bu sürece entegre olduğunuzda bugün tanıtımını yaptığımız üretim artışlarının en az 10 kat daha fazlasına imza atacağımızdan şüpheniz olmasın."
Bakan Varank, şimdiden sanayicilerden uzaya gidecek Türk vatandaşının giyeceği kıyafetlerle ilgili soru almaya başladıklarını belirterek, "Sponsor olmak isteyenleri şimdiden duyuyoruz, bunlarla ilgili süreçleri arkadaşlarımız yürütecekler" dedi.