Dini terim ve olayları merak edenler, Hac ibadetinin detaylarına vakıf olmak istiyor. “Bir şeyin etrafında dönmek, dolanmak" anlamına hac keliesi ve hac ibadetinin gerekliliklerini bilmek isteyen pek çok kişi, Hac ibadeti Müslümanlara ne zaman farz kılınmıştır?

HAC İBADETİ NEDİR, ANLAMI NE?

Hac kelimesi İbranîce’de hag şeklindedir; “bayram” anlamına gelen bu kelime “bir şeyin etrafında dönmek, dolanmak” mânasındaki hvg kökünden türemiştir

Hac veya hag çok eski bir Sâmî tabir olup, İbrânîce’den başka Ârâmîce’de ve Sâbiî dilinde de bulunmaktadır. Kelimenin asıl anlamının “bir şeyin etrafında dönme, dolaşma ve halka oyunu” olduğu, daha sonra bayram mânasını kazandığı belirtilmektedir (DBS, VII, 583). Arapça’da “gitmek, yönelmek; ziyaret etmek” anlamlarına gelen hac kelimesi, fıkıh terimi olarak imkânı olan her müslümanın belirlenmiş zaman içinde Kâbe’yi, Arafat, Müzdelife ve Mina’yı ziyaret etmek ve belli bazı dinî görevleri yerine getirmek suretiyle yaptığı ibadeti ifade eder. Bu ibadeti yerine getirenlere Arapça’da hâc (çoğulu huccâc), Türkçe’de hacı denir.

 

HAC İBADETİ MÜSLÜMANLARA NE ZAMAN FARZ KILINDI?

Hac ibadeti hicretin 9. yılında farz kılınmıştır. Arapça’da “gitmek, yönelmek veya yüceltilen birini ziyaret etmek” anlamlarına gelen Hac, İslam’ın beş temel şartından biridir ve gücü yeten her Müslüman’a farz kılınmıştır. Mahşerin, yani yeniden dirilişin provası olarak kabul edilen hacca; hem bedenen hem de manen iyi hazırlanmak gerekir. Çünkü hac, özel bir çağrıdır ve bu ibadete özenle hazırlanmak çok önemlidir.

Yüce Allah hac ibadeti ile ilgili Al-i İmran suresinin 96. ve 97 ayetlerinde şöyle buyurmuştur:

“Şüphesiz, alemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev, Mekke’deki (Kabe)dir. Orada apaçık nişaneler, İbrahim’in makamı vardır. Oraya giren emniyette olur. Yoluna gücü yetenlerin o evi haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır. Kim inkar ederse bilmelidir ki, Allah bütün alemlerden müstağnidir.” (Al-i İmran 96-97)

Hz. Resulullah (s.a.v) ise hac ibadetine ilişkin şöyle buyurmuştur:

“Ey insanlar, Allah size haccı farz kılmıştır, haccediniz.” (Müslim)

“İslam beş temel esas üzere kurulmuştur. Allah’tan başka ilah bulunmadığına ve Muhammed’in (s.a.v) Allah’ın elçisi olduğuna şahitlik etmek, namazı dosdoğru kılmak, zekatı vermek, hac yapmak ve Ramazan orucu tutmaktır.” (Buhari, Müslim)