Allah'a en yakın olunan anı yani secdeyi içinde barındıran namazın birçok çeşidi bulunuyor. İbadetlerini yerine getirerek Allah'a kulluğunun gereğini yapmaya çalışan müminler için en büyük sığınak namazdır. Bu bağlamda "İstihare namazı nasıl kılınır, kaç rekattir? İstihare namazı hangi durumda kılınır?" gibi sorulara yanıt aranıyor.
İSTİHARE NEDİR?
İstihâre, bir yönden yapılacak olan işin hayırlı olmasını; hayırlı olması durumunda gerçekleşmesini Allah'tan dilemek ve O'ndan yardım talebinde bulunmaktır.
İstihâre kelimesinin anlamı "hayırlı olanı istemek" demektir. Halk arasında sıklıkla kullanılmakta olan tabiri ile rüyaya yatmak anlamına da gelmektedir. Bir kişinin yatağa girerek rüyaya yatmadan önce kılınan namaza bu anlamda İstihare namazı denilmektedir.
İSTİHARE NAMAZI NE ZAMAN KILINIR?
Akşamın yahut gecenin her hangi bir vaktinde yatacak olan kişiler, yapacak olan bir işin kendileri için iyi mi yoksa kötümü olduğuna dair bir işaret almak için bu istihâre namazı kılabilirler.
İstihâre namazı kılmak isteyen bir kişi yatağa girmeden önce abdest alıp istihare namazına niyetlenerek iki rekat şeklinde namaz kılar. Bu namazda da kılınış bakımından diğer namazlara benzer. Farklı olan tek yönü namazın bitiminde istihâre duasının okunuyor olmasıdır. Kılınan namazın hemen ardından kişi rüyaya dalmak için yatağa girer ve uykuya dalar.
İstihâre namazının belirli bir saati yoktur. Kişi ne zaman yatağa girip uyumak istiyorsa o saatte istihare namazını kılarak yatağına girip uykuya dalabilir. Namazın saatini kişinin akşam uykuya dalmak için yatma saati belirler.
İstiharek, kişinin yapmayı istediği ancak yapacağı şeyin kendisi için hayırlı olup olmadığı konusunda tereddütte düşmesi durumunda kılabileceği bir namazdır. İstihare namazının rekat sayısı ise yalnızca 2 ikidir.
Namazın kılınışı işe şöyledir;
Kılınan her namaz için olduğu gibi istihare namazı içinde önce abdest alınır. İstihare namazını kılmaya başlamak için ilk olarak "Niyet ettim Allah rızası için iki rekat İstihare namazı kılmaya" diye niyet edilir. Sonrasında ise; "Allahu Ekber" denilerek İftitah Tekbiri alınır ve namaza başlanır. Namazın birinci rekatında ilk olarak Subhaneke okunur. Ardından Euzü-besmele çekilir ve Fatiha suresi ve sonrasında da Kafirun Suresini okunarak Rüku'ya gidilir. Rükudan sonra secde'ye gidilir ve sonrasında doğrulur ve oturur vaziyete gelinir ve hemen ardından tekrar secde'ye gidilir.
İkinci rekat için ayağa kalkılır ve kıyama durulur. Kıyamda iken besmele çekilerek Fatiha suresi hemen sonrasında da İhlas suresi okunup rüku'ya gidilir. Rükudan sonra secde'ye gidilir ve doğrularak oturulur ve ardından tekrar secde'ye gidilir.
Secdenin ardından tekrar doğrularak oturulur ve bu oturuş esnasında Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ duaları okunur. Sonrasında ise baş önce sağa çevrilerek "Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" denir ve sonrasında baş sola çevrilerek "Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" denilerek namaz tamamlanır. Bu namazın ardından ise istenen sayıda İstihare duası okunur. Dua bittikten sonra yatağa kıbleye dönülerek yatılır.
İstihâre, bir kimsenin yapmak istediği bir şeyin kendisi için hayırlı olup-olmayacağı konusunda bir işarete kavuşmak maksadıyla yatmadan önce iki rekât namaz kılarak Allah’a dua etmesidir. İnsanlar, bazen kendileri için önemli bir karar verecekleri veya bir seçim yapacakları zaman dünya ve ahiret bakımından kendileri için hangisinin daha hayırlı olacağını kestiremezler. Bunu anlayabilmek için istişare ederler ve Allah’tan yardım dilerler. Bu bakımdan istihâre, bir bakıma yapılacak işin hayırlı olmasını; hayırlı ise gerçekleşmesini Allah’tan dilemek ve O’ndan yardım istemektir. Hz. Peygamber ashabına her işte istihâreyi, Kur’an’ın bir suresini öğrettiği gibi öğretmiştir (Buhârî, Teheccüd, 25; Ebû Dâvûd, Vitir, 31).
İstihâre namazı mendup olup, birinci rekâtında Fâtiha’dan sonra Kâfirûn sûresi; ikinci rekâtında Fâtiha’dan sonra İhlas sûresi okunur. Namazdan sonra istihâre duası yapılır.
Hz. Peygamber, istihârede şöyle dua edilmesini tavsiye etmiştir:
اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْتَخِيرُكَ بِعِلْمِكَ وَأَسْتَقْدِرُكَ بِقُدْرَتِكَ ، وَأَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْعَظِيمِ ، فَإِنَّكَ تَقْدِرُ وَلاَ أَقْدِرُ وَتَعْلَمُ وَلاَ أَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ ، اللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ خَيْرٌ لِى فِى دِينِى وَمَعَاشِى وَعَاقِبَةِ أَمْرِى - أَوْ قَالَ عَاجِلِ أَمْرِى وَآجِلِهِ - فَاقْدُرْهُ لِى وَيَسِّرْهُ لِى ثُمَّ بَارِكْ لِى فِيهِ ، وَإِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ شَرٌّ لِى فِى دِينِى وَمَعَاشِى وَعَاقِبَةِ أَمْرِى - أَوْ قَالَ فِى عَاجِلِ أَمْرِى وَآجِلِهِ - فَاصْرِفْهُ عَنِّى وَاصْرِفْنِى عَنْهُ ، وَاقْدُرْ لِى الْخَيْرَ حَيْثُ كَانَ ثُمَّ أَرْضِنِى.
(Allah’ım! Senden, ilminle hakkımda hayırlı olanı bana bildirmeni, kudretinle bana güç vermeni istiyorum. Senin büyük fazlı kereminden ihsan etmeni istiyorum. Senin her şeye gücün yeter, ben ise acizim; Sen her şeyi bilensin, ben ise bilmem; çünkü Sen bütün gizli şeyleri en iyi bilensin. Allah’ım! Yapmayı düşündüğüm bu iş, benim dinim, hayatım, dünyam ve ahiretim bakımından hakkımda hayırlı olacaksa, bunu bana takdir eyle, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle! Eğer bu iş, benim dinim, yaşayışım, dünyam ve ahiretim bakımından kötü ise, onu benden, beni ondan uzaklaştır. Hayır, nerede ise, onu bana takdir et ve onunla beni hoşnut eyle!) (Buhârî, Teheccüd, 25; Da’avât: 48; Tirmizî, Salât, 237)
İbadet ve sevap işlemek gibi iyi olduğu, haram ve günah gibi kötü olduğu kesin olarak bilinen şeylerde istihâre yapılmaz. İstihâre, yapılmasının doğru olup-olmadığında tereddüt edilen şeylerde yapılır ve yedi kere tekrarlanabilir. İstihâreden sonra, insanın gönlüne bir açıklık gelir ve ilk defa kalbe doğan şeyin hayırlı olduğu kabul edilerek ona göre hareket edilir (İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtar, II, 470-471). İstihâreden sonra rüya görmenin ve bu rüyayı iyiye veya kötüye yormanın dayanağı yoktur. İstihâre namazının kılınamaması hâlinde, sadece duası okunmakla yetinilir.
İSTİHARE NAMAZI NE İÇİN KILINIR?
İstihâre namazı; kişinin yapacağı bir işin yahut şeyin doğru olup olmadığı konusunda tereddütte düştüğü konular için kılınır buna örnek olarak ise;
- Evlilik kararı almak üzereyken;
- Yeni bir iş yeri açarken;
- Yeni bir ev alırken,
- Yeni bir işe başlarken
İstenirse istihâre namazı kişi tarafından yedi kez tekrarlanabilir.
