Kuş gribi nedir?
Kuş gribi, kuşları enfekte eden ve onları hasta eden influenza virüslerinin neden olduğu bir grup bulaşıcı hastalık anlamına gelir. Bir kuş gribi alt tipi H5N1'dir.H5N1, mortalite oranı yüksek olan ciddi bir enfeksiyondur.
İlk H5N1 kuş gribi salgını Aralık 2003’te görülmüştür. O zamandan beri Afrika, Asya ve Avrupa'da 700'den fazla vaka bildirildi. En yüksek rakamlar Endonezya, Vietnam ve Mısır'dadır.
En son H5N1 vakası Malezya'da Mart 2017'de bildirildi. Birkaç tavuk öldürdü, ancak hiçbir insan vakası rapor edilmedi.
Kuş gribine insanların yakalaması kolay değildir, ancak vakaların yüzde 60'ında ölümcüldür.
Kuş gribi ile ilgili bazı gerçekler. Daha fazla detay ana makalede.
Kuş gribi kuşları etkiler. Bazı durumlarda, insanlara transfer olabilir. Vakaların yüzde 60'ında ölümcül olabilir. Belirtileri balgamda kan, yüksek ateş, baş ağrısı ve mide rahatsızlığı sayılabilir. Sağlıkta bozulma hızlı olabilir. Antiviral ilaçlar, hayatta kalma şansını arttırmaya ve hastalığın etkisini azaltmaya yardımcı olabilir.
H5N1 nedir?
Kuş gribi, kuşlardan insanlara geçmektedir ve vakaların yüzde 60'ında ölümcüldür. İnfluenza virüsünün A Tipi, H5N1 kuş gribine neden olur.
H5N1 birkaç kuş türünü etkiler. Tavuklar, kazlar, hindiler ve ördekler gibi çiftlik kümes hayvanlarında çoğunlukla görülür.
Ancak, Ocak 2015'te Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yaban ördeğinde bulundu ve esaret altında domuzlarda, kedilerde, köpeklerde, aslanlarda ve kaplanlarda görüldü.
H5N1 virüsü, kuşlar arasında, vücut salgıları, tükürükleri, burun salgıları, dışkıları ve beslemeleri yoluyla kolayca geçer. Virüsü kafesler ve diğer tarım ekipmanları gibi lekeli yüzeylerden alabilirler. Virüs kapan çoğu insan, enfekte kümes hayvanlarıyla veya kuş dışkısı veya salgılarıyla kontamine olmuş nesnelerle doğrudan temas halindedir.
Şimdiye kadar çok az sayıda insandan insana bulaşma vakası meydana geldi. Bununla birlikte, H5N1, insanlar arasında kolayca geçebilecek şekilde mutasyona uğrarsa, bir salgın ortaya çıkabilir.
Kuş gribi belirtileri
Kuş gribi olan bir kişi ciddi semptomlar geliştirecektir.
Kuluçka süresi 2 ila 8 gün arasındadır ve 17 gün kadar sürebilir. Bu, insanda mevsimsel grip için 2 ila 3 gün ile karşılaştırılır.
İlk semptomlar arasında yüksek ateş, (38 santigrat derecenin üzerinde), alt solunum yolu semptomları ve daha az sıklıkla üst solunum yolu semptomları bulunur.
Aşağıdaki belirti ve bulgular ortaya çıkabilir:
Öksürük, genellikle kuru
Boğuk ses
Yüksek ateş, (38 santigrat derecenin üzerinde)
Tıkalı veya akan bir burun
Ağrıyan kemikler, eklemler ve kaslar
Burun kanaması
Göğüs ağrısı
Soğuk terlemeler ve titreme
Yorgunluk
Baş ağrısı
İştah kaybı
Uyku güçlüğü
Mide rahatsızlğı, bazen ishal
Diş etinden kanama
Kanlı balgam
Bazı hastalarda zatürre ve solunum güçlüğü gelişebilir. Bu, ilk semptomların ortaya çıkmasından yaklaşık 5 gün sonra ortaya çıkar. Hastanın durumu hızla bozulabilir, zatürre, çoklu organ yetmezliği ve ölümle sonuçlanabilir.
Kuş gribi nedenleri
Enfekte olmuş kuşlarla temas ettikten sonra insanlar enfekte olabilir ve hastalanabilir.
Aşağıdakiler sebepler bir insanın hastalığına neden olabilir:
Enfekte olmuş kuşlara dokunmak veya tüylerini almak
Dışkılarda ve enfekte kuşların diğer salgılarına dokunmak veya solumak
Enfekte kümes hayvanlarını yemek pişirmek için hazırlamak
Enfekte kümes hayvanlarını kesmek
Satılık kuş taşıma
Canlı kuşlar satan pazarlara katılmak
Kümes hayvanlarını veya yumurtaları pişirerek yemek enfeksiyona neden olmaz.
Ancak, insanlar iç sıcaklık en az 165 derece Fahrenheit veya 74 derece santigrat olana kadar kanatlıları pişirmeli ve yumurtalar hem beyaz hem de sarısı sertleşinceye kadar kaynatmalı.
Kuş dışkıları virüsü içerebilir ve yem, ekipman, taşıt, ayakkabı, giysi, toprak, toz ve suyu kirletebilir. Hayvanların ayakları ve gövdeleri H5N1 virüsünü de taşıyabilir.
