Omuz, hepsi birlikte çalışan birkaç tendon, bağ ve kastan oluşan çok esnek bir eklemdir. Ağrının yaralanma, genel aşınma ve yıpranma ve çeşitli iltihaplı durumlardan kaynaklanması gerekir.
Omuz üç kemik içerir:
Üst kol kemiği olan humerus
Omuz kılıcı olan skapula
Köprücük kemiği klavikula
Üst kolun üst kısmı, omuz bıçağında yuvarlak bir soket olan glenoid'e uyar. Rotator manşet adı verilen bir dizi kas ve tendon omuz eklemini yerinde tutar ve hareket kabiliyeti ve stabilite sağlar.
Bu yazıda, omuz ağrısının bazı yaygın sebeplerine ve tedavilerine bakıyoruz. Ayrıca ne zaman bir doktora, tanıya bakılacağına ve öz bakıma da göz atacağız
Tendinit
Tendinit, omuz eklemi çevresinde ağrıya neden olur.
Tendinit, kasları ve kemikleri birbirine bağlayan kordlar olan tendonun iltihaplanması anlamına gelir.
Omuzda, tendinit tipik olarak rotator manşetin veya omuz kancasını birbirine bağlayan tendonları etkiler. Bu tendonların iltihabı omuz eklemi çevresinde ağrıya neden olabilir ve bu bölgedeki ciltte kızartı ve şişlik görünebilir.
Tendinit, akut veya kronik olabilir. Akut tendinit, genellikle yaralanmalardan veya omuz ekleminin aşırı kullanılmasından kaynaklanır. Artrit gibi kemikleri etkileyen durumlar kronik tendinite yol açabilir.
Tendinit tedavisi
Eklemin dinlendirilmesi tendinit tedavisinde önemli bir adımdır. Bölgeye günde birkaç kez 20 dakika boyunca bir buz torbası uygulamak da ağrının hafiflemesine yardımcı olabilir. Buz torbasını doğrudan cilt üzerinde kullanmak yerine bir havluya sarmak önemlidir.
İbuprofen, aspirin veya naproksen gibi reçetesiz (OTC) nonsteroidal antienflamatuar ilaçların (NSAID'ler) alınması ağrı ve şişliğin azalmasına yardımcı olabilir.
Bursan iltihaplanması (Bursit)
Bursit, eklemlerdeki kemikler ve yumuşak dokular arasında yastık görevi gören küçük, sıvı dolgulu keseler olan bursa iltihabına işaret eder.
Bursit tipik olarak yaralanmalardan, aşırı kullanımdan ve eklemlerin tekrarlayan hareketlerinden kaynaklanır. Bununla birlikte, artrit ve gut gibi enfeksiyonlar ve enflamatuar durumlar da bursa iltihabına neden olabilir.
Bursa, rotator manşet ve omuz bıçağı arasında iltihaplanma subakromiyal bursit olarak adlandırılır. Rotator manşette bursit, bazen tendinitle aynı anda gelişebilir.
Omuzdaki bursit, kol hareketini kısıtlayan ve günlük aktiviteleri zorlaştırabilen hassasiyet ve ağrıya neden olabilir.
Bursit tedavisi
İnsanlar bursiti evde dinlenerek, bir buz torbası uygulayarak ve ibuprofen, naproksen veya aspirin gibi OTC ilaçları alarak sık sık tedavi edebilirler.
Şiddetli bursiti olan kişiler için doktor, steroid enjeksiyonlarını yaptırmayı veya sıvının bursa içinden alınması için bir prosedür uygulanmasını önerebilir. Bursit enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, doktor antibiyotik verebilir.
Nadir durumlarda, etkilenen bursayı aldırmak için ameliyat gerekebilir.
Tendon zedelenmesi
Tendonlar bazen bölünebilir veya yırtılabilir. Bu hasar kısmi olabilir veya tendon kemikten tamamen ayrılabilir.
Bir tendon yırtılması, yaralanmalar, kalıcı aşırı kullanım ve kişi yaşlandıkça omuzda genel aşınma ve yıpranma nedeniyle ortaya çıkabilir.
Omuzda,zedelenmeler tipik olarak rotator manşet ve pazı tendonlarını etkiler. Tendon zedelenmesi ağrıya, şişmeye ve zayıflığa veya kolda hareketliliğin azalmasına neden olabilir.
Tendon zedelenmesi tedavisi
İnsanlar genellikle omuzdaki tendon zedelenmelerini evde tedavi edebilir:
Omuz dinlendirmek ve semptomları kötüleştirebilecek faaliyetlerden kaçınmak
Bölgeye günde birkaç kez 20 dakika boyunca bir buz torbası tatbik etmek
İbuprofen ve naproksen gibi OTC ilaçlarını kullanmak
Bir doktor ayrıca güçlendirme egzersizleri veya fizik tedavi denemeyi önerebilir. Bu tedavilerde tendon yırtılması daha iyi olmazsa, doktor steroid enjeksiyonları veya ameliyat önerebilir.
Sıkışma
Omuz sıkışması, bir kişinin kolunu kaldırdığında omuz bıçağının üst kısmının veya akromiyonun, rotator manşet tendonuna sürttüğü ve gömüldüğü anlamına gelir.
Sıkışma hareketi kısıtlayabilir, kolda ağrı ve güçsüzlüğe neden olabilir ve bursite ve tendinite yol açabilir.
Sıkışma tedavisi
Omuz sıkışma tedavisi tipik olarak dinlenmeyi, NSAID'leri almayı ve fizik tedavi ya da mesleki terapiyi denemeyi içerir. Ancak, semptomların iyileşmesi birkaç hafta veya ay sürebilir.
Bir kişinin semptomları tedavilere hiç cevap vermezse, doktor steroid enjeksiyonları veya ameliyat önerebilir.
Çıkık
Bir kişi omzunun yerinden çıktığını düşünüyorsa, tedavi için acil servise gitmesi gerekir.
Omuz çıkığı, üst kol kemiği omuz soketinden kaydığında meydana gelir.
Kemik soketten tamamen çıktığında tam bir çıkma meydana gelir. Bir subluksasyon, kemiğin yuvadan sadece kısmen çıktığını belirtir.
Omuz çıkığı çok ağrılı olabilir ve genellikle etkilenen kolun hareketini önler. Omuz da şekilsiz gibi görünebilir veya kemiğin yerinden çıktığı yerde derinin altında bir çıkıntı olabilir.
Omuz çıkığı genellikle temaslı sporlarda oynama gibi bir yaralanma nedeniyle oluşur. Çıkık eklem ve çevresindeki bağ dokularına zarar verebilir, bu da insanı gelecekteki çıkıklara karşı daha savunmasız hale getirebilir.
Doktorlar omuzda tekrarlanan çıkıkları kronik omuz instabilitesi olarak adlandırır.
Çıkık tedavisi
Omzunun yerinden çıktığından şüphelenen herkes acil servise gitmelidir. Kişi, eklemi veya çevresindeki dokulara zarar verebileceği için omzu tekrar yerine oturtmaya çalışmamalıdır.
Bir tıp uzmanı kemiği yuvasına geri yerleştirdikten sonra, çıkık omzun tamamen iyileşmesi birkaç ay sürebilir.
Tedavi seçenekleri tipik olarak dinlenmeyi, NSAID'leri almayı ve omuz kaslarını güçlendirmek için fizik tedavi almayı içerir. Özellikle rekürrense cerrahi gerekebilir.
Osteoartrit
Osteoartrit, eklemlerdeki kıkırdakta aşamalı olarak parçalanan dejeneratif bir durumdur. Osteoartrit genellikle dizleri, kalçaları ve elleri etkiler, ancak omuz dahil olmak üzere vücuttaki herhangi bir eklemi de etkileyebilir.
Osteoartrit belirtileri zamanla kötüleşmeye meyillidir ve şişlik, ağrı, sertlik ve eklem hareketinin azalmasını içerir.
Önceki yaralanmalar ve kişi yaşlandıkça genel aşınma ve yıpranma osteoartrite neden olabilir.
Osteoartrit tedavisi
Halen osteoartrit için bir tedavi yoktur, bu nedenle tedavi semptomları hafifletmeye, mobiliteyi iyileştirmeye ve durum ilerlemesini yavaşlatmaya odaklanır.
Tedavi seçenekleri şunları içerir:
Ağrıyı azaltmak için günlük aktiviteleri değiştirmek
Omzu destekleyen kasları güçlendirmek ve germek için fizik tedavi veya mesleki terapi yapmak
Ağrı ve enflamasyonu azaltmak için günde iki veya üç kez 20 dakika boyunca bir buz torbası veya ısı yastığı uygulamak
NSAID'ler ve ağrı giderici kremler ve merhemler dahil, OTC ilaçlarını kullanmak
Ağrıyı hafifletmek için reçeteli ilaçlar kullanmak
Omuz eklemine bir steroid enjeksiyonu uygulamak
Etkilenen omuz ekleminin yerini alan total omuz artroplastisi adı verilen bir ameliyat geçirilmesi
Kırıklar
Omuza uygulanan güçlü etkiler, kemikleri kırabilir. Kırıklar tipik olarak şiddetli ağrıya, şişmeye ve morarmaya neden olur.
Düşme, spor yaralanmaları ve motorlu taşıt kazaları omuz kırılmalarının sık görülen nedenleridir.
Kırık tedavisi
Omzunda bir kemik kırıldığından şüphelen kişiler hemen bir doktora görünmeli veya şiddetli ise acil servise gitmelidir.
Omuz kırığı tedavisi, kemik iyileşirken birkaç hafta boyunca askı takmayı içerebilir. Şiddetli kırıklar, kemiği plaka, vida veya tel kullanarak onarmak için ameliyat gerektirebilir. Tamamen omuz artroplastisine bile ihtiyaç olabilir.
Doktorlar genellikle iyileşmeye yardımcı olmak için bir fizik tedavi veya meslek terapisi önereceklerdir.
Ne zaman doktora görünmeli?
Bir kişi, etkilenen kolu dinlendirdikten birkaç gün sonra düzelmeyen omuz ağrısı için bir doktora görünmelidir. Ayrıca, eğer ağrı şiddetli, tekrarlayan veya bir yaralanmadan sonra meydana gelirse doktora görünün.
Omuz ağrısının teşhisi
Bir doktor genellikle, kişiye semptomlarını ve tıbbi geçmişini sorarak başlayacaktır. Daha sonra etkilenen omzun fizik muayenesini yapabilir ve hareket aralığını test edebilir.
Bir doktor ayrıca, bir kişinin omuz ağrısının nedenini daha iyi anlamak için testler isteyebilir. Bunlar, röntgen, MRI taraması, ultrason veya CT taraması gibi görüntüleme testlerini içerebilir.
Bu testler, omuz içindeki karmaşık yapıların bir görüntüsünü oluşturur ve doktorun osteoartrit ve kırıklar gibi sorunları tanımlamasına izin verir.
