Erciyes Üniversitesi ile Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) iş birliğiyle geliştirilen inaktif aşı "TURKOVAC"ta 22 Haziran'da başlayan Faz 3 çalışmaları, gönüllülerin aktif katılımıyla yürütülüyor.
TURKOVAC'ın Faz 3 çalışmalarının gerçekleştirildiği 30 merkezden biri olan, Ankara Şehir Hastanesi bünyesindeki Nöroloji Ortopedi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kliniği'nin sorumlusu, Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Güner, titizlikle devam eden yerli aşı çalışmalarını AA muhabirine anlattı.
Merkezde gönüllülere aşı uygulamasının yoğun şekilde devam ettiğini aktaran Güner, gönüllü olmak isteyenlerin önce e-Nabız üzerinden başvuruda bulunarak karşılarına çıkan kısa anketi doldurduğunu, bu aşamada uygunlukları belirlenen kişilerin merkeze randevu usulüyle davet edildiğini belirtti.
Merkeze çağırılan kişilerin çalışmaya katılma kriterleri açısından detaylı şekilde ele alındığını söyleyen Güner, daha önce Kovid-19 aşısı yaptırmamış, hastalığı geçirmemiş, ateş gibi hastalık belirtisi bulguları bulunmayan, ateş düşürücü ve bağışıklık sistemini etkileyen ilaç kullanmayanların aşı çalışmasına dahil edildiğini aktardı.
Aşı uygulanan gönüllüler merkez tarafından her gün aranıyor
Prof. Dr. Güner, TURKOVAC'ın Faz 3 çalışmalarının plasebo yerine kıyaslamalı olarak Sinovac'la birlikte yürütüldüğüne işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çalışmaya katılmaya uygun bulunan gönüllülere aşı ataması, tamamen merkez tarafından, rastgele seçimle yapılıyor. Gönüllülerimizin sayısı bizi de şaşırtacak düzeyde. Çok fazla vatandaşımızın bu çalışmaya ilgi gösterdiğini görüyoruz. Buraya davet ettiğimiz kişileri detaylı bir şekilde bilgilendiriyoruz. Çalışmalar gayet iyi gidiyor. Aşı uygulanan gönüllülerimizi çok yakın bir şekilde takip ediyoruz. Günlük aramaları yapılıyor, gerek yan etki gerekse sonraki enfeksiyon durumları açısından gönüllülerimizi uzunca bir süre takipte tutmamız gerekiyor."
"Aşı uygulanan kişi de aşıyı yapan da hangi aşı olduğunu bilmiyor"
TURKOVAC'ın Faz 3 çalışmalarında gönüllü olması uygun bulunan kişilerin kimlik bilgilerinin gizli tutulduğunu anlatan Güner, "randomize-çift kör" olarak adlandırılan yöntemle yürütülen uygulamaya ilişkin şu bilgileri paylaştı:
"Gönüllümüze merkez tarafından atanan aşı, sadece hazırlayan kişi tarafından biliniyor. Aşı uygulanan kişi de aşıyı yapan da hangi aşı olduğunu bilmiyor. Bu, çalışmanın bilimsel sonuçlarının etkilenmeden ilerlemesi için son derece kıymetli."
Prof. Dr. Güner, "Faz 3 çalışmalarının bitmesinden önce ara analizlerin yapılması planlandı. Ara analizlerde elde edilen sonuçlara göre de çalışmanın devamıyla ve elde edilen sonuçlarla ilgili yine birtakım bilgilendirmeler sunulacak." ifadesini kullandı.
"Aşının ülkemizde geliştirilmesinin gururunu taşımak istiyoruz"
Tüm dünyayı olumsuz etkileyen salgınla mücadelede aşıların önemine dikkati çeken Güner, şunları kaydetti:
"Ülkemizde aşılama çalışmaları çok iyi bir şekilde yürütülüyor. TURKOVAC bağlamında da hepimiz bu aşının başarılı olup ülkemiz tarafından geliştirilmesinin gururunu taşımak istiyoruz. Umuyoruz ülkemizin kendi aşısını geliştiren ilk 10 ülke arasında yer aldığını, çalışmalarla, bilimsel verilerle destekli bir şekilde göstereceğiz, hep beraber mutlu olacağız."
Enfeksiyon Hastalıkları Klinik Sorumlusu Prof. Dr. Rahmet Güner, aşı çalışmalarının ve aşılamaların katkısıyla salgının bir an evvel son bulması temennisinde bulundu.
Çalışmalar "Kör uygulama" ile şeffaf ve tarafsız yürütülüyor
Ankara Şehir Hastanesi'nde Faz 3 çalışmalarının yürütüldüğü merkezde, gönüllülere hangi aşının uygulandığını bilen tek kişi, aşı flakonlarını hazırlamakla görevli hemşire.
Bu hemşire, aşı uygulaması öncesinde bilgisayarda gönüllüye verilen ID numarasına tıklayarak sistem tarafından atanan aşıyı görüyor. Ardından hazırlayıp barkodladığı aşıyı "kör hemşire" olarak da adlandırılan görevliye teslim ediyor. Hangi aşıyı uyguladığını bilmediği için böyle adlandırılan hemşire, gönüllülere aşılarını yapıyor.
Çalışmaların bilimsel, şeffaf ve tarafsız ilerlemesi amacıyla gerçekleştirilen bu uygulama, Faz 3 çalışmaları tamamlandığında sonlandırılacak ve böylelikle gönüllüler de kendilerine hangi aşının uygulandığını görebilecek.
