Son dönemde farklı muharebe sahalarında kullanım örnekleri görülen FPV (First Person View) dronlar, pilotun, dronun kamerasından gerçek zamanlı olarak aldığı görüntüyü bir sanal gerçeklik gözlüğü ya da monitör aracılığıyla izleyerek hava aracını yönlendirmesine imkan veriyor. FPV dronlar, pilotun sanki dronun içindeymiş gibi uçma ve kullanma deneyimi yaşamasına olanak sağlıyor. Pilotlar bu sayede dronla hassas manevralar yapabiliyor, engellerin arasından kolayca hareket edebiliyor.

İnsansız hava aracı üreticilerinden Robit Teknoloji, bir süredir kamikaze yeteneğine sahip dronlara yönelik çalışmalar yürütüyor. Bu çalışmalar sonunda, AZAT FPV kamikaze dron seri üretime hazır hale getirildi.

Robit Teknoloji, talepleri dikkate alarak 4 ülkeden heyetlerin katılımıyla teknoloji gösterimi gerçekleştirdi. Operatör tarafından gözlükle kontrol edilen AZAT, belirlenen hedeflere ulaşıp üzerindeki patlayıcıları aktifleştirerek görevini başarıyla tamamladı.

Gürültüsüz çalışan AZAT, 4 kilometreye kadar uçuş menziline sahip ve 15 dakika havada kalabiliyor. Değiştirilebilir anten setiyle farklı koşulların gerektirdiği şartlara uyumlu hale getirilebilen AZAT, yerli imkanlarla oluşturulan uçuş kontrol yazılımıyla güvenli şekilde görevini tamamlayabiliyor.

Üçlü koruma kalkanına sahip AZAT, GPS gerektirmeyen sistem tasarımıyla görev yapıyor. Data link bağlantısı kesilse bile operatör gözlüğü ile takip ve kontrol edilebiliyor. Yapay zeka desteğiyle hiçbir bağlantı olmadan önceden belirlenen hedefe saldırı yapabiliyor, hedef belirlenmemişse kendini imha edebiliyor.

AZAT, 500, 750 ve 1000 gram faydalı yük taşıyabilen versiyonlara sahip bulunuyor.

Heyetlerden "tam not" aldı

Robit Teknoloji Elektronik Sistemler ve Saha Operasyonları Koordinatörü Ziya Cogen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, FPV dron AZAT'ın millilik oranının yüzde 80'e ulaştığını, yerli imkanlarla tasarlanıp, üretildiğini vurguladı.

Saha testi kapsamında 3 farklı senaryoda uygulama yaptıklarını anlatan Cogen, bunları 4 ülkeden heyetlerin izlediğini belirtti. Cogen, şöyle konuştu:

"Testlerden ikisi başarılı oldu. Bir tanesi anti personel üzerine yapılmış bir patlama testiydi. Dar alanlarda mevzilenmiş düşman unsurlarının ortadan kaldırılmasıyla ilgili bir testti. İkincisi bir hava hedefinin vurulmasıyla ilgili bir testti. Bu iki testimiz de başarıyla sonuçlandı.

Bundan sonra AZAT sahada çalışırlığını kanıtlamış bir ürün haline geldi. Bu testlerden önce defalarca sahada test edilmiş bir ürün. Bu testler doğrultusunda tasarımlarda revizyonlar yapıldı. Heyetlerin fikirleri, saha personellerinin önerileriyle, geri dönüşlerle geliştirildi. Artık AZAT tasarımını, doğruluğunu kanıtlamış bir ürün. Heyetlerimizden de tam not aldık. Artık seri üretime hazır bir ürün var elimizde."

AZAT'ın FPV konseptinde hazır, hızla toparlanabilecek bir ürün haline geldiğini ifade eden Cogen, şu değerlendirmelerde bulundu:

"AZAT'ın bataryası, mühimmatı, tasarımı, mekanik tasarımı, elektronik kartları ve bunların üzerinde koşan yazılımları tamamıyla bizim mühendislerimiz tarafından geliştirilen bir sistem. AZAT'ın tüm elektronik sistem bileşenleri, donanım, uçuş ve tahrip yazılımları yerlileştirildi. Geliştirilen uçuş kontrol kartından video haberleşme kartına, can güvenliği için özel geliştirilen tahrip modülüne kadar birçok teknolojik alanda alt bileşenler yerli olarak üretildi. Bu alanda ithal ürünlere geçit vermeden AZAT, ülkemizde üretilip dünyaya ihraç edilen bir konsepti ticari olarak başarmayı hedefliyor. Yüzde 80 millilik böyle bir üründe ciddi bir oran. Milli olmayan ekipmanlar tekrar kullanılabilir kumanda ve gözlük. İlerleyen yıllarda tamamıyla millileştirmeyi düşündüğümüz bir sistem.

Rakiplerine göre harp sahası için tasarlanan bu konsept ürün, ilerleyen dönemde sürü dron ve farklı hedef türlerine göre çeşitlendiriliyor. Jammer altında çalışma önemli bir yetenek. AZAT bu konudaki harekat kabiliyetini de kanıtladı."

"Kuvvetin ihtiyacı neyse karşılayacak"

Bu tarz hızlı dronlarda stabilizasyon sağlamanın zor olduğuna, bu nedenle yüksek pilot yeteneğine ihtiyaç duyulduğuna işaret eden Ziya Cogen, AZAT'taki yazılım, elektronik ve dengeleyici sistemlerin, kullanıcıya, çok fazla yük düşürmeden, kısa bir eğitim süreciyle kullanıma imkan verdiğini söyledi.

Dar ve zor arazi şartlarında bir tehdit algılandığında AZAT ile hızla sahaya intikal edilip düşük risk ve maliyetle müdahale edilebildiğini anlatan Cogen, şunları kaydetti:

"Bugün mühimmat olarak anti personel ve hava tehditlerine yönelik 2 çeşit patlayıcı denedik. Bunun dışında anti tank ve benzeri farklı patlayıcı tipleriyle de görev yapmaya imkan sağlıyor. Kuvvetin ihtiyacı ne yöndeyse tamamını destekleyebilecek. Yaklaşık 1 kilogram patlayıcı taşıma kapasitesiyle hemen hemen tüm patlayıcı tiplerini burada kullanmaya olanak sağlayabiliyor. Çoklu mühimmat kullanım konseptiyle 3 mühimmatı beraberinde taşıyabiliyor."

Ziya Cogen, AZAT için çok sayıda ülke ile ihracat görüşmeleri yürüttüklerine işaret ederek, "AZAT ilk ihracatını yapmak üzere, böylelikle Türk savunma sanayisi için ilk FPV dron ihracatını yapan firma olmayı hedefliyoruz." diye konuştu.