Bosna Hersek'in başta Gacko, Foça, Prijedor, Brçko ve Janja olmak üzere birçok şehrinde Boşnak ve Sırp olmayan vatandaşlara yönelik hakaretler de içeren provokasyonlar yaşandı.
Bosna Hersek'in Brcko şehrinde taraftar grubu "Sindikat", 8 Ocak Cumartesi gecesi ellerinde meşaleler ile şehrin sokaklarını trafiğe kapattı. Grup, Srebrenitsa soykırımına ait anıtlara zarar verdi.
Prijedor şehrinde ise bir grup vatandaş, savaş suçlusu Ratko Mladic'in onuruna şarkılar söyledi.
Foça'da Mladic'in onuruna bayraklar açıldı.
Gacko'da etnik gruplar arasında nefret ve hoşgörüsüzlüğü kışkırtan ve Müslümanları aşağılayan ifadelerin yer aldığı "Seni sevmiyorum Aliya çünkü vahşisin" şarkısı hoparlörlerden dinletildi.
Janja'daki Atik camisi önünde 6 Ocak Perşembe günü silah sesleri duyuldu. Görgü tanıklarına göre bir grup, araçlarıyla Bijeljina-Zvornik kara yolu üzerinde durarak sabah namazından çıkan Müslümanlara hakaretler etti.
Kutlamalar tepkiyle karşılandı
Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti Başkan Yardımcısı Ramiz Salkic, kutlamalara ilişkin yaptığı açıklamada, "9 Ocak Sırp Cumhuriyeti günü illegaldir. Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, bugünü yasadışı ilan etti. Sırp Cumhuriyeti yetkilileri Bosna Hersek Anayasa Mahkemesine başkaldırı içerisindedir. Bosna Hersek Mahkemesi ve Savcılığı başta olmak üzere tüm yetkilileri göreve davet ediyorum." ifadesini kullandı.
Bosna Demokratik Eylem Partisi (SDA) kurucularından ve Bosna Hersek Parlamentosu milletvekili olan Semsudin Mehmedovic de Facebook hesabında konuya ilişkin paylaşımda bulundu.
Mehmedovic, "9 Ocak gününü anmak gerektiğine ben de inanıyorum. Ancak 9 Ocak Sırp Cumhuriyeti günü olarak değil Bosna Hersek'te soykırımların başladığı tarih olarak anılmalı. 9 Ocak Bosna Hersek'te soykırım günü olarak ilan edilmeli." ifadesini kullandı.
Son günlerde provokatif eylemlerin en fazla yaşandığı Brçko şehrinin Belediye Başkanı Esed Kadric de AA muhabirine, şehirde güvenliğin önceki günler gibi kontrol altında ve güvenlik güçlerinin görevlerinin başında olduğunu belirtti.
Belli başlı kişilerin sözde kutlama amacıyla aşırı eylemlere giriştiğini ifade eden Kadric, "Bu olaylar ve olayları gerçekleştirenler tamamen bireysel hareket ediyor. Kentte güvenlik son seviyededir. Şehirde insanlar güven içerisinde. Tüm yetkililer görevlerini gereğince yapıyor." açıklamasında bulundu.
Bu arada dünkü kutlamalar sırasında Sırp Cumhuriyeti emniyet mensupları, geçit töreninde Osmanlı Sultanı 1. Murat'ı hançerleyerek şehit ettiği rivayet edilen Sırp soylusu Miloş Obiliç'e ve Ortaçağ'daki Sırp devletinin kurucusu Stefan Nemanya'ya atfen "Obiliç'in şanı için, Nemanyiç'in haçı için" sloganları attı.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Sırp üyesi Milorad Dodik de yasa dışı kutlamalar sırasında yaptığı konuşmada, "Yaşasın Sırp Cumhuriyeti, yaşasın Sırbistan. Kim ne derse desin, Sırp Cumhuriyeti bizim için bir devlet. Sırplar devletleri olmadan özgür olamayacaklar." dedi.
Bosna Hersek'te Banja Luka şehrinde dün anayasaya aykırı olmasına rağmen "9 Ocak Sırp Cumhuriyeti" günü kutlamaları yapılmıştı.
Kutlamalara, Dodik'in yanı sıra Sırp Cumhuriyeti Başkanı Zeljka Cvijanovic, Sırp Cumhuriyeti emniyetinin 800 mensubu, Sırbistan Meclis Başkanı Ivica Dacic, Sırbistan Başbakanı Ana Brbanic, Rusya Büyükelçisi İgor Kalbuhov ve aşırı sağcı Fransız milletvekilleri dahil 2 bin 700 kişi katılmıştı.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, 2015 yılında dönemin Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi Bakir İzetbegovic'in talebi üzerine "Sırp Cumhuriyeti" gününü "anayasaya aykırı" ilan etmişti.
Karar üzerine Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi, "9 Ocak Sırp Cumhuriyeti" gününün tanınması için 25 Eylül 2016'da referandum düzenlemiş, ancak Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi bu referandumu tanımamış ve bu günün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti. AA
