Çekya Cumhurbaşkanı Milos Zeman’ın, Çek hükümetinin Rus diplomatları sınır dışı etmesinin gerekçesi olarak gösterdiği ve Moskova ile Prag diplomatik krize neden olan, 2014'te Vrbetice kasabasında yaşanan mühimmat deposu patlamasında ‘Rus ajanların’ dahli olduğuna dair kanıt olmadığı şeklindeki açıklaması sonrasında Rus yetkililerden çeşitli yorum ve açıklamalar geldi.
Zeman’ın açıklamasını Telegram kanalından yaptığı paylaşımla yorumlayan Rusya Devlet Duması Başkanı Vyaçeslav Volodin, Çekya Cumhurbaşkanı’na objektif değerlendirmesinden dolayı teşekkür etti.
Volodin, “Herkes ABD'nin tutumu karşısında boyun eğdiği bu zor durumda oldukça objektif bir açıklama yapan Milos Zeman'ın hakkını vermeliyiz. Çekya yönetiminin siyasi konjonktür uğruna ve efendilerinden kâr payı elde etmek isteğiyle farklı bir tutum izlediği açıkça ortada” ifadelerini kullandı.
“Görünüşe göre Prag’dakiler boş yere uluslararası bir skandal yaratarak her şeyden önce kendileri zarar gördüklerini, bilerek utanç verici bir duruma düştüklerini anlamaya başladı” diyen Volodin, Çekya’nın kendisini köşeye sıkıştırdığını, müttefiklerini utanç verici bir duruma düşürdüğünü ve diplomatların yıllardır inşa ettiği ilişkileri yok ettiğini, şimdiyse yetkililerin ‘geri adım atmak zorunda’ kaldıklarını belirtti:
“Çekya kendine çifte zarar verdi, vatandaşlarını etkili Rus aşısı elde etme fırsatından yoksun bıraktı, Moskova'daki büyükelçiliğini boşalttı.”
‘Çekya Rusya’dan en azından özür dilemeli’
Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma'nın Dışişleri Komitesi Başkanı Leonid Slutskiy, Çekya’ya Rusya’dan özür dilemesi çağrısında bulundu.
Slutskiy, “Çekya tüm bunlardan sonra, elbette ki Prag hala bağımsız karar alabiliyorsa en azından bir özür dilemelidir” ifadelerini paylaştı.
Zeman’ın açıklamasının ‘Prag'ın Rusya’ya suçlama yöneltmek, bunun da ötesinde Rus diplomatlarını sınır dışı etmek için gerçek bir dayanağı ve kanıtı olmadığını bir kez daha kanıtladığını’ vurgulayan Slutskiy, şöyle devam etti:
“Görünüşe göre tüm bu eylemler, dünya toplumunun dikkatini Belarus'taki darbe girişiminden başka yöne çekmek için bilgi perdesi işlevi gördü. Birileri, ABD’nin ve tüm Batı'nın gerçek yüzünü gizlemek için yine küçük ‘muzaffer’ diplomatik savaşa ihtiyaç duydu.”
Ancak bu durumda daha çok kaybeden tarafın Çekya olduğunu, zira Rusya'nın Prag’ın girişimine hızlı ve sert yanıt verdiğini vurgulayan Slutskiy, “Netice itibarıyla Rus-Çek ilişkilerinin düzeyi birkaç derece düştü, Sputnik V aşısının tedarikine ilişkin görüşmeler sonlandırıldı, diyaloğu yeniden kurmak yıllar alabilir” ifadelerini kullandı.
‘Kabul edilebilecek tek tutum’
Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosaçev, Russia Today (RT) televizyonuna demecinde Prag’ın Moskova’ya yönelik suçlamalarının Çakya’yı kendi çıkarları doğrultusunda kullanan Batılı politikacılar tarafından dikte edilmiş olabileceğini söyledi.
Kosaçev, “Hiçbir tezi dışlamayan ancak mevcut tezlerin titizlikle soruşturulması çağrısı yapan Zeman’ın pozisyonu takdir edilebilir” diye konuştu. Rus senatör, 2014’teki olayın ayrıntıları henüz sonuna kadar netleşmediği için Zeman’ın tutumunun kabul edilebilecek tek tutum olduğunu vurguladı.
‘Çek istihbarat şeflerinin bir oyunu’
Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi’nde Dışişleri Komitesi Başkan Yardımcısı, Eski Federal Güvenlik Servisi (FSB) Generali Vladimir Cabarov, Govorit Moskva radyosuna demecinde bazı Çek politikacıların Cumhurbaşkanını lekelemek istemiş olabileceklerini söyledi:
“Bunun Çek özel servislerinin bir oyunu olabileceğine dair bir tez bulunuyor. Buna göre Çek özel servisleri ve özellikle de yöneticileri, Zeman'ı Çek istihbaratının başkanına general rütbesi vermeyi reddettiği için Rusya dostu olarak lekelemeye çalıştı.”
Rus senatör Aleksey Puşkov ise Çek politikacılarının Rusya karşıtı söylemlerini propaganda saldırısı olarak niteledi.
Telegram kanalında paylaşım yapan Puşkov, “Aslında bir yığın Rus karşıtı hayaller ve asparagas bir haber. Batı ittifakı ülkelerindeki dezenformasyon bir kez daha siyaseti belirliyor” ifadelerini kullandı.