İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, İran devlet medyasına yaptığı açıklamada, İran'ın nükleer anlaşmadaki kazanımlarının Avrupa Birliği (AB) ülkeleri tarafından temin edilmediği sürece Tahran'ın 8 Mayıs 2019 öncesi şartlara dönmesinin mümkün olmayacağını söyledi.
"Avrupalı taraflar da sorumlu"
Nükleer anlaşmanın uygulanabilmesi için Avrupalı taraflardan sorumlu, etkili ve pratik adımlar beklediklerini ifade eden Musevi, "İran'ın nükleer anlaşma ile uyumlu iyi niyete dayalı adımları, karşılıklı şekilde öngörülen hak ve yükümlülüklere bağlıdır." görüşlerini paylaştı.
"Açıklamaları takip ediyoruz"
Avrupalı tarafların nükleer anlaşmadaki pozisyonlarını ve açıklamalarını dikkatle takip ettiklerini ve bu hükümetlerin attığı adımların verdikleri taahhütler ile ortak komisyonda alınan kararlarla uyumlu olup olmadığını da incelediklerini aktaran Musevi, şunları kaydetti:
"Yaptırımlar kaldırılmadan ve İran'ın kazanımlarını elde etmesiyle ilgili verilen vaatler yerine getirilmeden, Tahran'ın 8 Mayıs 2019'dan önceki şartlara dönmesi yönündeki beklentiler gerçekçi değil."
"Karşı taraf bağlı kaldığı sürece..."
Musevi ayrıca AB ülkelerinin güçlü bir siyasi irade ortaya koyması ve bunu ispat etmesi gerektiğini belirterek, "Karşı taraf bağlı kaldığı sürece biz de onların bağlılığı ölçüsünde nükleer anlaşmaya bağlı kalacağımızı yineliyoruz" ifadelerini kullandı.
İngiltere, Almanya ve Fransa'nın ortak İran açıklaması
İngiltere, Almanya ve Fransa İran ile varılmış nükleer anlaşmaya bağlılıklarının sürdüğünü ancak bunun devamının İran'ın anlaşmaya tam olarak uymasına ve yakın dönemde aldığı aksi yöndeki kararlardan dönmesine bağlı olduğunu bildirmişti.
Üç ülkenin dün yayımladığı ortak açıklamada, "İran'la yapılan nükleer anlaşmayı desteklemeyi sürdürüyoruz ancak bunun devamı İran'ın anlaşmaya tam olarak uymasına bağlıdır. İran'ı, bu kapsamda yakın zamanda aldığı kararlardan dönmeye güçlü bir şekilde çağırıyoruz"denilmişti.
ABD ve İran arasındaki uranyum gerginliği
ABD yönetimi, BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran arasında 2015'te imzalanan nükleer anlaşmadan Mayıs 2018'de tek taraflı çekildikten sonra Tahran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya başlamıştı.
İran da 8 Mayıs 2019'da anlaşmanın taraflarına çıkarlarının korunması çağrısında bulunmuş aksi takdirde anlaşmadaki taahhütlerini sınırlandıracağını açıklamıştı. Tahran yönetimi, kısa süre önce de anlaşmada belirtilen uranyum zenginleştirme oranını aştığını duyurmuştu.
ABD ile İran arasındaki gerilim devam ederken son olarak İran yönetimi, nükleer anlaşmada yer alan zenginleştirilmiş uranyum stok miktarını aşacağını ilan etmiş, ABD yönetimi ise bu karara sert tepki göstermişti.