ABD Başkanı Donald Trump, resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, dün Temsilciler Meclisinde 3'te 2 çoğunlukla yeniden onaylanan ve kısa süre içinde Cumhuriyetçilerin çoğunlukta bulunduğu Senato'ya gelmesi beklenen savunma bütçe tasarısına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Senato'daki Cumhuriyetçi çoğunluğu "zayıf ve yorgun" olarak nitelendiren Trump, "Cumhuriyetçiler, berbat savunma bütçesi tasarısının geçmesine izin verecek." ifadesini kullandı.
Trump, söz konusu tasarının onaylanması durumunda, sosyal medya şirketlerine çeşitli düzenlemeler getiren yasaya, ulusal heykellerin korunmasına, 5G güvenliği ve ülke dışındaki askerlerin evlerine döndürülmesi gibi konulara veda edeceklerini savundu.
Tasarıda büyük teknoloji firmaları için de maddelerin bulunması gerektiğinin altını çizen Trump, "Daha iyi bir tasarı üzerine müzakere edin, daha iyi liderler seçin. Senato, düzeltilene kadar savunma bütçe tasarısını onaylamamalı." çağrısında bulundu.
Trump, Kovid-19 teşvik paketi kapsamında yapılacak nakdi yardımların da 600 dolar yerine 2 bin dolar olması gerektiği çağrısını yineleyerek, "İnsanlar Çin virüsünden yeterince acı çekti." ifadesini kullandı.
ABD'de NDAA krizi
ABD Başkanı Trump, aralık ayı başında Kongre'de kabul edilen 740 milyar dolarlık Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) tasarısını 23 Aralık'ta veto etmişti.
Tasarı, Kongre'nin her iki kanadından da yeniden 3'te 2 çoğunlukla geçmesi durumunda yasalaşacak ve Trump'ın görev süresi içindeki "veto yetkisini aşan ilk yasa tasarısı" olarak kayıtlara geçecek.
Tasarıda neler var
Tasarının nihai halinde, Savunma Bakanlığı (Pentagon) için 635,5 milyar doları temel bütçe, 69 milyar doları savaş fonu olarak bilinen "Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar Fonu", 8,9 milyar doları ise tasarının yetki alanları dışındaki savunmaya ilişkin harcamalar olmak üzere 713,4 milyar dolar bütçe ayrılıyor.
Bunun yanı sıra Enerji Bakanlığı bütçesi altında, nükleer kapasiteye ilişkin savunma harcamaları için 26,6 milyar dolar bütçe belirleniyor.
Tasarıda, Çin’e karşı "Pasifik Caydırıcılık İnisiyatifi"nin kurulması öngörülürken, ABD’nin Pasifik bölgesindeki askeri gücünü tahkim etmek, bölgedeki ortak ve müttefiklere destek vermek üzere bu inisiyatif için Hint-Pasifik Kuvvetleri Komutanlığının bütçesine ek 2,2 milyar dolar fon ayrılıyor.
Rusya ile askeri ilişki sınırlamalarını artırıyor
Tasarıda, ABD ordusunun Rus ordusu ile ilişkilerine yönelik kısıtlamalarının artırılması ve Rusya’nın Kırım’daki egemenliğini tanıyacak faaliyetlerin yasaklanmasına ilişkin maddeler dikkati çekiyor.
Rusya’ya yönelik faaliyetler kapsamında, tasarı, Ukrayna’ya 75 milyonu silah olmak üzere 250 milyon dolarlık savunma yardımı yapılmasını da şart koşuyor.
Tasarıda, Avrupa Caydırıcılık İnisiyatifi için önceki bütçe yasalarında belirlenen 3,7 milyar dolarlık fonun tamamının, bu bütçe kapsamında da sağlanması isteniyor.
Almanya ve Kore’de asker sayısının azaltılmasını yasaklıyor
ABD Başkanı Trump’ın, Almanya ve Güney Kore’den asker çekme planına ilişkin ise tasarıda, gerekli şartlar teyit edilmediği sürece Güney Kore’deki asker sayısının 28 bin 500’ün altına, Almanya’daki asker sayısının ise değerlendirme süreci tamamlanmadan 34 bin 500’ün altına düşürülmesi yasaklanıyor.
ABD askerlerinin, Finlandiya’daki Avrupa Hibrit Tehditlerle Mücadele İçin Eğitim Merkezinin eğitimlerine katılmasını şart koşan tasarıda, İsrail, Tayvan, Baltık ülkeleri, Hindistan, Vietnam ve Japonya’ya yapılan askeri yardımların sürdürülmesi talep ediliyor.
ABD Hava Kuvvetlerinin, gücünün ortalama 386 filo veya 3 bin 850 savaş uçağına ulaştırılmasını öngören tasarı, birçok savaş uçağının yanı sıra 93 F-35 uçağının alınması için yetki veriyor.
Tasarıda, Türkiye’nin aldığı 6 F-35 uçağının da ABD Hava Kuvvetlerince kullanılması için gerekli yetkilendirme yapılıyor.
Askeri üslerdeki generallerin isimlerinin kaldırılmasını öngörüyor
ABD vatandaşı siyahi George Floyd’un öldürülmesinden sonra yaşanan olaylarda gündeme gelen Konfederasyoncu generallerin isim ve heykellerinin kaldırılması da tasarıda yer alıyor.
Tasarının ilgili maddelerinde, Konfederasyoncu generallerin isimlerinin üslerden kaldırılması için bir komisyon kurulması ve bu komisyonun 3 yılda gerekli tavsiyeleri içeren rapor hazırlaması şartı bulunuyor.
Savunma bütçesi tasarısında, Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında, Rusya ile önemli boyutta bir işlem olarak kabul ediliyor ve NDAA’nın yasalaşmasından sonra 30 gün içinde Türkiye’de S-400 alımına müdahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep ediliyor.
Tasarıda, Başkanın CAATSA kapsamında belirtilen 12 maddeden en az 5’ini uygulaması, yaptırımların "ithal edilen malları" kapsamaması isteniyor. Ancak Trump yönetimi söz konusu CAATSA yaptırımlarını Türkiye'ye uyguladığı için yeniden yaptırım uygulanması beklenmiyor.
