'Uzaktan eğitim yapılmasına rağmen öğretmen ihtiyacı çok büyük'

PEDAGOJİK FORMASYONU OLMAYAN İKİ YILLIK MESLEK YÜKSEK OKULU MEZUNLARI, AÇIK ÖĞRETİM MEZUNLARI BU ÜLKEDE ÖĞRETMENLİK YAPIYOR!
 
Türk Eğitim-Sen olarak 2020-2021 Eğitim-Öğretim Yılında Türkiye’de ücretli öğretmenlerin sayısını araştırdık. Her yıl yaptığımız bu araştırmadan elde ettiğimiz sonuçlar yine çarpıcı. Pandemi nedeniyle okullarda yüz yüze eğitime ara verilmesine, Eylül ayından itibaren de seyreltilmiş sınıflarda sadece belli kademelerde yüz yüze eğitim yapılmasına rağmen, 81 İl Valiliğinden gelen rakamlara göre ülkemizde ücretli öğretmen sayısı 69 bin 326’dır.
 
İSTANBUL’DA ÜCRETLİ ÖĞRETMEN SAYISI, 21 BİN 375’TİR. BÖYLECE İSTANBUL EN YÜKSEK ÜCRETLİ ÖĞRETMEN SAYISINA SAHİP İLİMİZDİR
En yüksek ücretli öğretmen sayısına sahip il bu yıl da İstanbul’dur. İstanbul’da ücretli öğretmen sayısı 21 bin 375’e yükselmiştir. Geçtiğimiz eğitim-öğretim yılında yaptığımız araştırmada İstanbul’da görev yapan ücretli öğretmen sayısı 20 bin 902 idi. Dolayısıyla bir yıl içinde İstanbul’da ücretli öğretmen sayısındaki artış 473 oldu.  
 
İstanbul’u, 4 bin 437 ile Ankara, Ankara’yı da 2 bin 891 ile Bursa takip etmektedir.  Ücretli öğretmen sayısının yüksek olduğu diğer iller ise şunlardır: İzmir 2 bin 442, Kocaeli 2 bin 65, Şanlıurfa 2 bin 42, Antalya 1.742, Gaziantep 1.734, Diyarbakır 1.417, Van 1.376, Tekirdağ 1.211, Mersin 1.186, Adana 1.180,  Konya 1.169, Hatay 1.060.
 
69 BİN 326 ÜCRETLİ ÖĞRETMENİN 7 BİN 777’Sİ ÖN LİSANS MEZUNUDUR
 
Bu araştırmada en dikkat çekici noktalardan birisi ücretli öğretmenlerin mezuniyet durumlarıdır. Öğretmenlerin ehil, bilgi birikimi yüksek, eğitimin kalitesini artıracak donanımda olması beklenirken, ne yazık ki ücretli öğretmen görevlendirmesinde zaman zaman bu kriterler aşılabilmektedir. Öyle ki 69 bin 326 ücretli öğretmenin sadece 28 bin 154’ü eğitim fakültesi mezunudur. İki yıllık meslek yüksekokulunu bitiren, dolayısıyla pedagojik formasyona sahip olmayan, öğretmenlik bilgi ve becerisinden uzak ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı 81 ilde 7 bin 777’dir. Eğitim fakültesi hariç lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı ise 33 bin 395’dir.
 
İstanbul’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 4 bin 135’i eğitim fakültesi, 13 bin 388’i lisans, 3 bin 852’si ön lisans mezunudur. Ankara’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 2 bin 279’u  eğitim fakültesi, 1.893’ü lisans, 265’i ön lisans mezunudur. İzmir’de görev yapan ücretli öğretmenlerin 666’sı eğitim fakültesi, 1.441’i lisans, 335’i ön lisans mezunudur. Antalya’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 768’i eğitim fakültesi, 723’ü lisans, 251’i ön lisans mezunudur. Van’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 723’ü eğitim fakültesi, 557’si lisans, 96’sı ön lisans mezunudur. Yine Denizli’de görev yapan ücretle öğretmenlerin 260’ı eğitim fakültesi, 299’u lisans, 93’ü ön lisans mezunudur.
 
ZİHİNSEL-GÖRME-İŞİTME ENGELLİLER SINIF ÖĞRETMENİ OLARAK KARS’TA ÇALIŞTIRILAN 2 ÜCRETLİ ÖĞRETMENİN İKİSİ DE ÖN LİSANS MEZUNU! OYSA ZİHİNSEL-GÖRME-İŞİTME ENGELLİLER SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALANI UZMANLIK GEREKTİRİYOR.
 
Özel uzmanlık gerektiren zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde dahi ön lisans mezunu ücretli öğretmen görevlendirmesi yapılmaktadır. Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı Bursa’da 66, İzmir’de 60, Ankara’da 58’dir.

Zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak derslere giren ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı bazı illerimizde eğitim fakültesi mezunu ya da lisans mezunu ücretli öğretmenlerden fazladır. 

İstanbul’da ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak görev yapan ücretli öğretmenlerin 1.568’i ön lisans mezunu iken, sadece 471’i eğitim fakültesi mezunudur. İstanbul’da görev yapan ücretli zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenlerinin 2 bin 635’i lisans mezunudur. Kars’ta da şöyle nahoş bir durum söz konusudur: Kars’ta zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak derslere giren bir tane bile eğitim fakültesi ve lisans mezunu ücretli öğretmen yokken, 2 tane ön lisans mezunu ücretli öğretmen görev yapmaktadır. Böylesi önemli bir alanda Kars’ta görev yapan 2 ücretli öğretmeninin ikisinin de ön lisans mezunu olması dikkat çekicidir.
 
81 İLDE NORM KADRO AÇIĞI TAM TAMINA 109 BİN 616
81 il valiliğinden gelen verilere göre ise ülkemizde norm kadro açığı uzaktan eğitime geçilmesine rağmen 109 bin 616’dır. Buna göre bazı illerimizde norm kadro açıkları şu şekildedir: Adana’da 2 bin 74 norm kadro açığı varken, ücretli öğretmen sayısı 1.180’dir. Afyonkarahisar’da 1.283 norm kadro açığı varken, ücretli öğretmen sayısı 446’dır. Ankara’da norm kadro açığı 4 bin 975 iken, ücretli öğretmen sayısı 4 bin 437’dir. Bursa’da norm kadro açığı 4 bin 774 iken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 891’dir. İstanbul’da 34 bin 387 norm kadro açığı varken, ücretli öğretmen sayısı 21 bin 375’tir. Manisa’da norm kadro açığı 1.953 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.022’dir. Kocaeli’nde 2 bin 794 norm kadro açığı varken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 65’tir. Konya’da 2 bin 164 norm kadro açığı varken, ücretli öğretmen sayısı 1.169’dur. Şanlıurfa’da norm kadro ihtiyacı 3 bin 481 iken, ücretli öğretmen sayısı 2 bin 42’dir.  Tekirdağ’da norm kadro ihtiyacı 1.898 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.211’dir.  Diyarbakır’da norm kadro ihtiyacı 1.885 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.417’dir. Van’da norm kadro ihtiyacı 2 bin 110 iken, ücretli öğretmen sayısı 1.376’dır. Görüldüğü üzere birçok ilimizde ücretli öğretmen sayısı norm kadro ihtiyacını bile kapatmamaktadır. Bu da ülkemizde öğretmen açığının boyutlarını gözler önüne sermektedir. Hemen hemen tüm illerimizde öğretmen açığı kadrolu öğretmenlerin branş dışında derse girmeleriyle de kapatılmaktadır.
 
Konuyla ilgili açıklama yapan Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı Talip Geylan, pandemi koşullarına rağmen ücretli öğretmen sayısının 69 bin 326 olduğuna vurgu yaparak, herhangi bir önlem alınmazsa ücretli öğretmenliğin asal istihdam haline geleceğini bildirdi.
 
Geylan şunları kaydetti: “Bilindiği gibi ülkemizde 16 Mart 2020 tarihi itibariyle yüz yüze eğitime ara verildi, 23 Mart 2020 tarihi itibariyle de EBA TV üzerinden canlı ders anlatımıyla uzaktan eğitime geçildi. Yeni eğitim-öğretim yılıyla birlikte de okullarda belli zaman aralıklarında kademeli eğitim mümkün olabildi. Yani okullar tüm sınıflar itibariyle açılmadı. Buna rağmen ülkemizde görevlendirilen ücretli öğretmen sayısının 69 bin 326 olduğunu tespit ettik. Şayet pandemi koşulları olmasaydı, tüm kademelerde tam zamanlı yüz yüze eğitim yapılabilseydi, demek ki ücretli öğretmen sayımız belki de 100 bini aşacaktı. Yine aynı durum norm kadro açığında da görülmektedir. Ülkemizde norm kadro ihtiyacının 109 bin 616 olması, hatta bu açığın bazı illerde ücretli öğretmen sayısının dahi üzerinde olması öğretmen açığımızın 20 bin atama ile giderilemeyeceğini göstermektedir.
 
Peki kimdir ücretli öğretmenler? Kadroda açık bulunması durumunda ders karşılığı görevlendirilen öğretmenlerdir. Dolayısıyla ücretli öğretmenler, girdiği ders başına ücret almaktadır yani haftalık 10 saat derse giriyorsa ücreti aylık 40 saat üzerinden ödenmektedir. Dolayısıyla ücretli öğretmenlerin ay sonunda aldığı maaş asgari ücreti bile bulmamaktadır. Bu öğretmenler, hiçbir hak ve güvenceye sahip değillerdir. Okulun ihtiyacı yoksa ücretli öğretmen ile yolları ayrılır. Şunu da söyleyelim: Bu öğretmenlerin eğitim fakültesi mezunu olması ya da pedagojik formasyona sahip olması da önemli değildir. İki yıllık meslek yüksek okulu mezunları, açık öğretim mezunları da okullarda ücretli öğretmen olarak görev yapabilmektedir. Bu durum da hem eğitimin kalitesini, hem de öğretmenlik mesleğinin standardını düşürmektedir.  Koşullar böyleyken, yapılması gereken öğretmen açığını ücretli öğretmen görevlendirmesiyle değil, kadrolu atama ile gidermektir.
 
Oysa Milli Eğitim Bakanlığı’nın yapması gereken ücretli öğretmen alımını tamamen kaldırmak, tüm öğretmenleri kadrolu olarak atamaktır. Hem ücretli öğretmen sayısı hem gelecek dönemde telafi programlarının yapılması hem de haziran ayında emekli olacakları dikkate aldığımızda öğretmen açığımızın aslında 109 bin 616 rakamının çok üzerinde olduğu görülecektir. Bu nedenle sağlıklı bir planlama dahilinde öğretmen atamaları yapılmalı ve öğretmen açığı mutlaka kapatılmalıdır. MEB bu koşullarda 2021 yılı için 20 bin değil, en azından ücretli öğretmen sayısı kadar atama yapmalıdır. 2021 yılı için talebimiz, ek 60 bin ilave öğretmen ataması yapılmasıdır.”