Metaverse’e yatırım yapacaklara kritik uyarı geldi. Doç. Dr. Yusuf Levent Şahin sistemin henüz hazırlık aşamasında olduğunu belirterek "Manipülasyona çok açık bir yapı" dedi.
Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Müdürü Doç. Dr. Yusuf Levent Şahin, sanal gerçeklik teknolojisiyle sanal ortamda arsa satın alınmasına olanak sağlayan Metaverse sisteminin henüz hazırlık aşamasında olduğunu söyledi.
Bu nedenle sanal arsa alımları için henüz erken olduğunu ifade eden Doç. Dr. Şahin, “Nasıl ki kripto para manipülasyona çok açık bir yapı sunuyorsa, Metaverse arsası olarak satılan arsalar için de aynı şey geçerli. Gördüğüm kadarıyla, dijital teknolojilerden çok uzak insanlar bile bu arsalara yatırım yapıyorlar” dedi.
Sanal evren anlamına gelen ve internet ortamında arsa satışının yapıldığı sanal gerçeklik teknolojisi Metaverse, yoğun ilgi görüyor. SODİGEM Müdürü Doç. Dr. Yusuf Levent Şahin ise Metaverse teknolojisinin henüz hazırlık aşamasında olduğunu ifade ederek temkinli yaklaşılması gerektiğini söyledi.
Teknolojiden uzak insanların bile sanal ortamda arsa yatırımları yaptığını belirten Şahin, şöyle konuştu:
“Uzmanlığım itibarı ile bu anlamda bir yatırım tavsiyesi verme noktasında yetkili değilim. Bir şey, insanların ona yükledikleri değer kadar değerlidir. Özellikle bu bir yatırım aracıysa psikoloji önemli rol oynar. Sizin, neye, ne kadar değer yüklediğiniz çok önemlidir. Yani bu tarz arsaların alım satımından bir kar elde edebilirsiniz? Karın temeli de bu fikre dayanır. Ama özellikle Metaverse dediğimiz kavram, geleceğin önemli bir kavramı olmakla beraber, hazırlıkları süren ve halen hazırlık aşamasında olan bir kavram. Bu noktada günümüzde birtakım arsalar almak bana biraz erken gibi geliyor. Bu noktada insanlar değer yükleyip, arsalar alabilir, aldığı arsaları halen değer kazanıyorken aldığı fiyattan daha yüksek fiyata da satabilir ama bu önemli risk barındıran bir eylem olur. Çünkü henüz protokolleri ortaya çıkmış durumda değil. Metaverse derken, uygulama geliştirme arayüzleri, sunucusunun nasıl olacağı, istemcisinin nasıl olacağı, hangi protokole göre ne şekilde çalışacağı bile belli olmayan bir şeyden bahsediyoruz. Bu kadar erken aşamada birtakım arsaların alınıp satılması, tamamen bu arsaları satan kişi ya da kurumların güvenilirliği ile alakalı diye düşünüyorum.”
Bu arsalar değerini ne kadar koruyacak?
Sanal ortamda yatırım yapılan ya da satışı yapılan arsaların değerini ne kadar koruyacağı konusunda da soru işaretleri olduğunu belirten Doç. Dr. Şahin, şunları söyledi:
“Metaverse ile ilgili teknoloji yerleştikten sonra, sattığı arsanın ne kadar arkasında duracak? Bu arsalar değerini ne kadar koruyacak? Bunlar aslında çok öngörülmesi mümkün olmayan şeyler. O noktada bu tarz alım satımları yapan insanların çok dikkatli olmasını istiyorum. Çünkü satın aldığınız bir arsanın, Metaverse oluştuktan sonra sahipsiz kalması da söz konusu olabilir. Bugün siz de isterseniz haritayı açıp, ‘Şuradan arsa satıyorum. Bana güvenebilirsiniz, arkasında ben varım’ deyip arsa satabilirsiniz. Ama yarın arkasında durmayabilirsiniz ya da o projeyi sonlandırabilirsiniz. Bu noktada çok çok dikkatli olunması gerekir. Yatırım tavsiyesi olarak değil, kişisel fikrim olarak bu tarz yatırımların çok risk barındırdığını düşünüyorum. Ben şahsen girmezdim böyle bir işe. Ama bu işten kar etmek de mümkün. Çünkü ortada gerçek bir değer olmasa bile, insanların ona ne kadar değer yüklediği önemli ve şu an insanlar da bu arsaların gelecekte çok değerleneceğini düşünüyor. Zaten aslında alımı ve satımı yapılan şey de bu düşünce gibi geliyor. Bu satışı yapan kişiler arkasında durmazsa, mutlaka birilerinin elinde kalacak o arsalar değersiz dijital varlıklar olarak kalacaklar.”
"Her zaman riskli"
Doç. Dr. Yusuf Levent Şahin, sanal gerçeklik teknolojisiyle sanal ortamda arsa satın alınmasına olanak sağlayan Metaverse sisteminin ardında bir devlet garantisi olmadığını söyledi.
Sistemin yeni ve tamamen manipülasyona açık olduğunu anlatan Doç. Dr. Şahin, şöyle devam etti:
“Aslında bunlar çok güzel teknolojiler. Özellikle Blockchain’e dayalı kripto paralar ve NFT gibi teknolojiler geleceğin teknolojisi olarak görülebilir ancak bir yatırım aracı olarak kullanılmaları her zaman risklidir. Çünkü arkasında bir devlet garantisi yoktur ve tamamen manipülasyona açık araçlardır. Bu da tabii ki birtakım suistimallerin ortaya çıkmasını sağlıyor. İşte Metaverse arsası da bir yönü ile buna benzetilebilir. Nasıl ki kripto para manipülasyona çok açık bir yapı sunuyorsa, Metaverse arsası olarak satılan asalar için de aynı şey geçerlidir diyebiliriz. Gördüğüm kadarıyla, dijital teknolojilerden çok uzak insanlar bile bu arsalara yatırım yapıyorlar. Metaverse kavramının ne olduğu ile ilgili teknik hiçbir fikre sahip olmayan insanlar bile bu tarz yatırımlara giriyor. Benim insanlara tavsiyem tabii ki yatırım yapın ya da yapmayın olmaz ama en azından Metaverse kavramının altında yatan şeyleri biraz araştırmaları yararlı olur.”
