Saadet zinciri gibi yayılan kripto para çılgınlığı, çoğu kez, ayı piyasasıyla (düşüş) birlikte yerini intihara varan vakalara bırakıyor. Twitter’da, hasbel kader boğa sezonuna (yükseliş) denk gelen çakma ekonomistler, ben bildim edalarında sıkça paylaştıkları twitlerle, milyonlarca takipçi topladı.
TikTok, Twitter ve Telegram üzerinde örgütlenen hesaplar, önerecekleri coini önce kendi alıyor, ardından on binlerce hesaba, ‘Çok yükselecek’ diyerek, aynı kripto paraya yatırım daveti sunuyor. Bitcoin gibi varlıkların ralli yaptığı dönemlerde bu durum çok göze batmıyor. Yatırım yapan herkesin kazandığı ralli (yükseliş) dönemine denk geldiyseniz, cüzdanınızda durmadan yükselen paranızın verdiği keyif gözünüzü kör ediyor.
Peki ya düşüş sezonundaysanız?
Bir gecede eriyen nakit
İşte kâbus tam da burada başlıyor. 19 Aralık’ta 780 bin liraya ulaşan Bitcoin, o günden beri bir daha iflah olmadı. Pandemiyle birlikte, ülkelerin genişleyen para politikası ve düşük faizler, piyasada bolca nakit birikmesine neden olmuş, bu durum kripto para piyasalarında muhteşem bir artışa sebebiyet vermişti. Hep böyle mi gidecekti? Her yükselişin bir dibi mutlaka yaşanacak, milyar dolarlık yatırımlarla piyasaya yön verenler, kaşıkla verdiğini kepçeyle geri alacaktı.
ABD Merkez Bankası başta olmak üzere, tüm ülkelerin faiz artırım yarışına girmesi, Bitcoin’i sert vurdu. Bitcoin, 19 Aralık’ta, fiyatının 800 bin liraya dayanmasının ardından, önce 23 Ocak’ta 472 bin lira seviyesine düşmüş, bir süre 600 bin ile 700 bin lira arasında gidip gelmişti. 9 Mayıs itibarıylaysa, 454 bin lirayla yatırımcısına berbat bir gün yaşattı. Asıl konumuza dönelim. Kripto para piyasası merkeziyetçi bir sistemden uzak. Kontrol edilemiyor ve çoğu zaman kara para aklama pazarı olarak kullanılıyor. Binlerce coinin, yüzde 99’unun çöp olduğunu savunuyor ekonomistler. Bu piyasaya ciddi yatırım yapan Türklerin birçoğu, yatırdıkları paranın hangi projeye gittiğini bile bilmiyor. Ne de olsa onun da kolayı var. Twitter fenomenleri.
Yatırım tavsiyesi vermek, SPK lisansı olmayan kişiler için yasak. Bunu takam kim? Twitter’da yirmili, otuzlu yaşlarda pek bilgin ekonomistlerimiz, finans uzmanlarımız mevcut. Herkes bir yerlerden çizik çekiyor, grafik paylaşıyor, ‘Paranızı çekmeyin. Büyük yükseliş başlıyor’ paylaşımlarıyla vatandaşın parasını hiç ediyor. Yüz milyonlarca dolar, bir anda yurt dışında, bir başkasının cebine giriyor.
Kripto piyasasını, yüz binlerce takipçisiyle birlikte yönlendirmeye kalkan hesapların paylaşımlarında, binlerce isyana rastlamak mümkün. Mart ayındaki düşüş sırasında, ‘Nisanı bekleyin’, nisandaki düşüş sırasında ‘Mayısı bekleyin’ diyerek pek kıymetli bilgiler veren çakma finans fenomenleri, FED’in geçtiğimiz gün açıkladığı faiz artırımı haberinin hemen ardından 3 bin dolar yükselen Bitcoin için ‘Ralliye hazır olun’ mesajları paylaşmıştı. O anlarda, 42 bin dolar seviyesini test eden kripto para devi, bugün 30 bin dolar seviyesinde tutunmaya çalışıyor. Kripto para piyasası geniş bir konu. Ancak içerdiği tehlikenin fark edilmesi için önemli bir not. 5 Nisan’da 1750 dolar, 9 Mayıs’ta ise 920 dolar olan Luna coin, dün 24 dolar civarındaydı. Bitcoin dışında işlem gören altcoinler ise, son birkaç ayda %80’lere varan düşüş yaşadı. Olan yine bizim, kolay yoldan zengin olmaya çalışan vatandaşa oldu...
