Dünya Bankası tarafından yayımlanan raporda, enerji fiyatlarının bu yıl ortalama yüzde 80'in üzerinde artmasının beklendiği belirtilerek, bu öngörü gerçekleşirse eğer gelişmekte olan ülkelerin enflasyon riskiyle karşı karşıya kalacağı açıklandı. Bankanın 2022 yılı için petrol fiyatı tahmini 74 dolar olurken, ons fiyatının bu yıl geçen yıla göre yüzde 1,4 artacağı, 2022'de ise yüzde 2,5 azalacağı öngörüldü.
Banka, Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'nun Ekim 2021 sayısını "Kentleşme ve Emtia Talebi" başlığıyla yayımladı.
Enerji fiyatları yükselecek
Raporda, enerji fiyatlarının 2021'in üçüncü çeyreğinde yükseldiği ve 2022'de de yüksek kalmasının beklendiği aktarıldı.
Artan enerji fiyatlarının enflasyonist baskılara katkıda bulunduğuna işaret edilen raporda, enerji fiyatlarının arz kısıtları hafifledikçe 2022'nin ikinci yarısından itibaren düşmeye başlayacağının tahmin edildiği bildirildi.
Raporda, 2021'deki güçlü artışların ardından tarım ürünleri ve metaller gibi enerji dışı emtiaların fiyatlarının da 2022'de gevşemesinin beklendiği aktarıldı.
Petrol fiyatları da artacak
Raporda; petrol, doğal gaz ve kömürün oluşturduğu enerji emtia fiyat endeksinin bu yıl geçen yıla kıyasla yüzde 83,4 yükseleceği, tarım ürünleri, metaller ve mineraller gibi enerji dışı emtia fiyatlarından oluşan endeksin ise yüzde 31 artmasının beklendiği kaydedildi.
Enerji emtia fiyat endeksinin gelecek yıl yüzde 2,3 artacağının beklendiğine dikkat çekilen raporda, enerji dışı emtia fiyat endeksinin ise yüzde 2,3 azalacağı tahminine yer verildi.
Raporda, ham petrolün varil fiyatının bu yıl geçen yıla kıyasla yüzde 69,7 artarak ortalama 70 dolar seviyesinde gerçekleşeceği öngörülürken 2022'de ise yüzde 5,7 artışla ortalama 74 dolara ulaşmasının beklendiği aktarıldı.
Altın fiyatları gelecek yıl düşecek
Metal ve mineral fiyat endeksinde de bu yıl geçen yıla göre yüzde 48,5 artması beklenen raporda, endeksin gelecek yıl ise yüzde 5 azalacağının tahmin edildiği kaydedildi.
Raporda, değerli metallere ilişkin fiyat endeksinin ise bu yıl yüzde 5 artmasının, gelecek yıl yüzde 2,7 azalmasının beklendiği belirtildi.
Dünya Bankasının raporunda, altının ons fiyatının bu yıl geçen yıla göre yüzde 1,4 artacağı, 2022'de ise yüzde 2,5 azalacağı tahmini yer aldı.
Tarımsal ürünlerin fiyat endeksinin ise bu yıl yüzde 22 artması beklenen raporda, gelecek yıl yüzde 1,4'lük azalış beklendiği aktarıldı.
İlave fiyat artışları
Raporda, 2021'de bazı emtia fiyatlarının 2011'deki ani yükselişten bu yana görülmeyen seviyelere yükseldiği veya bu seviyeleri aştığı belirtilerek doğal gaz ve kömür fiyatlarının arz kısıtları ve elektrik talebinin yeniden canlanması nedeniyle rekor seviyelere ulaştığı ancak talebin hafiflemesi ve arzın iyileşmesiyle 2022'de düşmesinin beklendiği ifade edildi.
Düşük stoklar ve kalıcı arz darboğazları nedeniyle kısa vadede ilave fiyat artışlarının meydana gelebileceğine işaret edilen raporda, tedarik zinciri aksamaları ve çevre politikalarının yanı sıra hava olayları, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınındaki düzensiz toparlanma ve salgın tehdidinin diğer risk faktörleri arasında olduğu kaydedildi.
Dünya Bankası Başekonomisti ve Beklentiler Grubu Direktörü Ayhan Köse, enerji fiyatlarındaki artışın küresel enflasyon için yakın vadeli önemli riskler oluşturduğunu belirtti.
Bu durumun sürmesi halinde enerji ithal eden ülkelerdeki büyümeyi de baskılayabileceğine işaret eden Köse, "Emtia fiyatlarındaki keskin toparlanma, önceden tahmin edilenden daha belirgin hale geliyor. Ülkeler geçen yılki küresel durgunluktan kurtulurken fiyatlardaki son oynaklık politika seçimlerini karmaşık hale getirebilir." değerlendirmesinde bulundu. (AA)
