Yavuz MÜftüoğlu / TÜRKGÜN
Yeni yerleşim bölgelerine, yapım aşamasında iken fiberi götürmenin işin doğasında bulunduğuna işaret eden Ümit Önal, “Önemli olan, Yarımada gibi, geçmişi yıllara dayanan ve kazı yapmanın çok daha zor olduğu eski yerleşim bölgelerini fiberleştirmek. Biz de tam olarak bunu gerçekleştirdik. Buraya gelirken yürüdüğünüz yolların altından artık fiber geçiyor. Gururla söyleyebilirim ki, Tarihi Yarımada’nın yüzde yüzünü fiberleştirdik. Üstelik buna asırlardır İstanbul’un ticaret ve turizminin kalbi sayılan Kapalıçarşı da dâhil. Türkiye’de fiber demek, Türk Telekom demek. Eski yeni, uzak yakın demeden, Türkiye’yi fiberleştirmeye tüm hızımızla devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
İki temel sorumlulukları olduğunu bildiren Önal, Türkiye’nin ve sektörün gelişimi için tüm vatandaşları fiber ile buluşturmak istediklerini ve bu altyapı üzerinde çalışacak ve milletimizin temel ihtiyaçlarına cevap verecek üstyapı ürünlerini geliştirmeyi arzuladıklarını bildirdi.
1,5 milyar dolarlık yatırım yeter
Operatörlerin ortak altyapı şirketi talebinin ve bir operatör üst yöneticisinin fiberde 8-10 milyar dolarlık yatırıma ihtiyaç duyulacağı, bunu tek şirketin karşılamasının kolay olmayacağı sözlerinin hatırlatılması üzerine Önal, şu değerlendirmelerde bulundu:
“FTTH Council’in 2022 raporuna göre Türkiye’deki hanelerin yarısından fazlasında fiber altyapı mevcut. Nüfus yoğunluğuna endeksli bir açıdan baktığımızda da yüzde 92’sinin sokaklarında varız. Yani Türkiye’deki dönüştürme yolculuğumuzda, sokaktaki kutuyla bina arasında ortalama 250 metrelik bir fiber dönüşüm kaldı.
Tarihi Yarımada’yı nasıl dönüştürdüysek Türkiye’nin tüm sokaklarını da tek tek dönüştürmeye çalışıyoruz. 8-10 milyar dolar rakamı için şöyle bir yorumum olsun; daha önce 15 milyar dolar diyorlardı, şimdi ise 8-10 milyar dolar diyorlar. 1,5 milyar dolarla Türkiye’de kalan fiberleşme yatırımı yapılabilir. Arkadaşlarımız mükerrer yatırıma alışkın oldukları için her bir operatörün hiç yatırım olmasaydı diye varsayarak, 3 milyar+3 milyar+3 milyar olarak toplayarak bu rakamı bulmuş olabilirler, ancak bu ülkede yatırım var. Kalan fiber dönüşümün tamamlanması için bizim hesaplarımıza göre, 1,5 milyar dolarlık yatırım kafi.”
Kim, masaya ne koyacak?
Ümit Önal, sıkça konuşulan ortak altyapı şirketi konusuna da değindi. Bu konuya ilişkin Avrupa’daki örneklere atıfta bulunan Önal, şunları söyledi:
“Bizim takip ettiğimiz Avrupa müktesebatının uygulandığı ülkeler başta olmak üzere, dünyada fiber yatırımlarının tüm operatörler tarafından kullanılmasını sağlayan en yaygın modelin, yerleşik operatörün altyapısının kullandırılması şeklinde olduğunu görüyoruz. Burada da neredeyse 30 yıldır başarıyla uygulanan ve bunun bir sürü örneği olan ve ülkemizde de yasal çerçevesi BTK tarafından çizilen bir model yerine başka bir çözüm aramak bizim için anlamlı görünmüyor.
Eğer başka bir model aranacaksa zaten, bütün işletmecilerin bir araya gelerek imzaladığı altyapı kiralama protokolüne bağlı kalmak yetecektir. Ortak altyapı şirketi için kim, masaya ne koyacak? Mevcut lisansları gereği, aslında devlete altyapılarını devretmesi gereken şirketler, yatırımlarını başka ticari unvanlarla iştirakleri altında yaptılar diye, bu altyapıları devire tabi olmaktan kaçırdıklarını düşünüyorlar.
Ne olacak? Devletin odağından uzak tuttukları, başka isimlerle başka ticari işletmeler altında yaptıkları yatırımları, aslında devlete normal şartlarda lisansları sonunda iade etmek durumunda oldukları altyapıları, sanki kendi altyapılarıymış gibi ortaya koyup ‘bizim de bu altyapımız var, gelin de ortak olalım’ mı diyecekler? Zaten devletin.
Biz yaptığımız tüm yatırımı imtiyaz sonunda devlete çalışır vaziyette iade etmek üzere yapıyoruz. Bunların tamamı devletin. Zaten devlete iade etmek noktasında olduğunuz bir altyapıyı başka şirketler altında yapıp, ondan sonra da ‘bizim sermayemiz bu, biz de bu altyapıyla ortak olmak istiyoruz demek’ kendi içerisinde biraz garip. Düzenleyici kurumların regülasyonları ve tespitleri buna çok izin verir gibi görünmüyor.”
'Türkiye'yi uçtan uca dijitalleştiren fiber gücüz'
Türk Telekom’un, Türkiye’yi uçtan uca dijitalleştiren fiber güç olduğunu belirten Önal, “2022 birinci çeyrek sonuçlarımıza göre Türkiye’deki hanelerin yüzde 92’sinin sokağında fiber ile istisnasız varız. Fiberin binaya kadar götürülmesi konusunda ise stratejik planlarımız doğrultusunda yatırımlarımızı artırarak sürdürüyoruz. Fiberleşmede katedilmesi gereken mesafenin çok büyük bir kısmını Türk Telekom tek başına almış durumda” dedi.
'Fiber demek Türk Telekom demektir'
“Türk Telekom, ülkemizin her köşesini yenilikçi teknolojilerle buluşturma vizyonu kapsamında, Tarihi Yarımada’yı fiberle donattı. Fiber hane kapsamasını, Türkiye’nin yüzde 92’sine varacak şekilde 30,6 milyona yükseltti” diyen Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, “Türk Telekom’un altyapısı, Türkiye’nin altyapısıdır. Türkiye’de fiber demek, Türk Telekom demektir. Türkiye’de dijital dönüşümünün öncüsü olarak, ülkemizin dört bir yanını fiberleştirmek için yüksek motivasyonla çalışıyoruz” dedi.
