Önümüzdeki günlerde çalışanlar ve dar gelirliler ile ilgili hayata geçirilecek olan 3 önemli düzenlemede sona gelindi. Bunlar içinde yer alan EYT ise emekli olmak için bekleyen milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendirirken yapılan çalışmalarla formül netleşmeye başladı. Üzerinde çalışılan EYT düzenlemesinde önemli bir emeklilik sistemi ile kısa süre içerisinde emeklilikte yaşa takılan milyonlarca vatandaş emekli olmuş olacak.
Kademeli emeklilik sistemi
EYT düzenlemesine ilişkin edinilen son dakika haberine göre üzerinde durulan formül ilk aşamada yaklaşık 1.5 milyon EYT'linin emeklilik hakkı kazanmasını sağlayacak.
Aşama aşama 4-4.5 milyon kişi emekli olacak
EYT'de sonlanma aşamasına getirilen çalışmaya göre 1999 yılından önce işe başlayanlardan 25 yılını dolduran erkekler ile 20 yılını dolduran kadınlar yaş koşulu aranmaksızın emekli olabilecek.
EYT kapsamında yaklaşık 3-4 milyon kişi bulunuyor. Yapılacak düzenleme kapsamında ilk etapta yaklaşık 1,5 milyon kişinin emeklilik hakkı kazanacağı hesaplanıyor. Daha sonrada prim gün sayılarına göre bir kademelendirme yapılması gündeme alındı.
Böylece geri kalan 2-3 milyon EYT'li de kademeli olarak emeklilik hakkı kazanmış olacak.
EYT'lilere kıdem tazminatı
Şirketler, EYT ile emekli olacak çalışanlarına kıdem tazminatı ödeyecek. Yeni yılda asgari ücrete yapılacak zamla birlikte, işletmelerin kıdem tazminatı maliyetini yüzde 50 oranında arttırması bekleniyor. Uzmanlar kıdem tazminatıyla ilgili düzenleme yapılabileceği görüşünde.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Duman, konuya ilişkin TRT Haber'e yaptığı değerlendirmelerde, "Bir kişi çalışmaya devam ederken emekli olamaz. Emekli olabilmesi için iş yerinden istifa etmesi gerekir. Emekliliğe bağlı olarak istifa eden herkes kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Ayrıca içeride birikmiş ücretleri varsa yıllık izin gibi haklarını da alarak işten ayrılabilirler. Sadece ihbar tazminatı alamazlar" ifadelerini kullandı.
"İşletmelerin kıdem tazminatı yükü yüzde 50 artabilir"
2023'te yapılacak zamlara da değinen Duman, "Eğer yüzde 50'ye yakın bir zam gelirse 2023'teki kazanca göre kıdem tazminatı alacağından belki de işverenin ödeyeceği kıdem tazminatı tutarı da 2023'te yüzde 50'ye yakın artış gösterebilir. Belki burada kıdem tazminatıyla ilgili birtakım kolaylıklar, işte devletin ya da İŞKUR'un desteğiyle burada belki kıdem tazminatının vadeye bölünmesi, işçi ve işverenin eğer mutabık kalması durumunda. Bir kolay ödeme koşulu söz konusu olabilir" dedi.
Emekli olanlar yeniden çalışabilir mi?
Uzmanlar emeklilikten sonra çalışabilme opsiyonuna ilişkin ise, "Yine çalışmaya da devam edebilir. Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre emekli sigortalı çalışan diye bir hüküm var. Yani kişi emekli olduktan sonra da çalışmaya devam edebilir. İşveren kalifiye personeli o an itibariyle emekli olsa da ha yeniden bir dahaki ay başı itibariyle sigortalı olarak işe alabilir" şeklinde konuştu.
