Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ocak ayına ilişkin Ödemeler Dengesi Gelişmelerini yayımladı. Açıklanan verilere göre cari işlemler hesabı 3 milyar 795 milyon ABD doları açık verirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 2 milyar 403 milyon ABD doları fazla verdi.
Cari Açık ve Dış Ticaret Dengesi
Ocak ayında ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 5 milyar 558 milyon ABD doları olarak kaydedildi. Yıllıklandırılmış verilere göre cari açık 11,5 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşirken, dış ticaret dengesi de 57,6 milyar ABD doları açık verdi.
Aynı dönemde hizmetler dengesi 61,9 milyar ABD doları, ikincil gelir dengesi ise 101 milyon ABD doları fazla verirken, birincil gelir dengesi 16,0 milyar ABD doları açık kaydetti.
Birincil Gelir Dengesi ve Hizmetler Kalemi
Birincil gelir dengesi, geçen yılın aynı dönemine göre 294 milyon ABD doları artarak 1 milyar 191 milyon ABD doları net çıkış kaydetti. Bu artışta, net portföy yatırımı giderlerinin 381 milyon ABD doları artarak 675 milyon ABD dolarına ulaşması etkili oldu.
Hizmetler dengesi kalemi ise 3 milyar 82 milyon ABD doları seviyesinde net giriş sağladı. Bu kalem altında en büyük katkıyı 1 milyar 439 milyon ABD doları ile taşımacılık hizmetleri ve 2 milyar 381 milyon ABD doları ile seyahat gelirleri oluşturdu.
Cari Açığın Finansmanı
2025 yılı Ocak ayı itibarıyla yıllıklandırılmış cari açığın finansmanına katkı sağlayan kalemler şu şekilde gerçekleşti:
- Net doğrudan yatırımlar: 4,5 milyar ABD doları
- Net portföy yatırımları: 13,7 milyar ABD doları
- Krediler: 37,0 milyar ABD doları
Buna karşın, net efektif ve mevduatlar 13,1 milyar ABD doları, ticari krediler ise 2,8 milyar ABD doları negatif yönde etkiledi. Merkez Bankası’nın döviz cinsinden net rezerv artışı 13,2 milyar ABD doları oldu.
Doğrudan ve Portföy Yatırımları
Ocak ayında doğrudan yatırımlardan kaynaklı net girişler 504 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Yurt dışı yerleşiklerin Türkiye’ye toplam doğrudan yatırımları 1 milyar 414 milyon ABD doları olurken, yurt içi yerleşiklerin yurt dışındaki doğrudan yatırımları 910 milyon ABD doları arttı.
Gayrimenkul yatırımları incelendiğinde ise yurt içi yerleşiklerin yurt dışında 144 milyon ABD doları değerinde, yurt dışı yerleşiklerin ise Türkiye’de 132 milyon ABD doları tutarında net gayrimenkul yatırımı yaptığı görüldü.
Portföy yatırımları Ocak ayında toplam 2 milyar 182 milyon ABD doları net giriş sağladı. Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 12 milyon ABD doları, devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) ise 1 milyar 650 milyon ABD doları net alım gerçekleştirdiği görüldü.
Kredi Kullanımları ve Mevduatlar
Yurt dışından kredi kullanımı kapsamında Ocak ayında:
- Bankalar: 9 milyar 732 milyon ABD doları
- Diğer sektörler: 954 milyon ABD doları
- Genel Hükümet: 147 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirdi.
Bankaların kredi kullanımlarındaki artış, 7 milyar 273 milyon ABD doları kısa vadeli krediler ve 2 milyar 459 milyon ABD doları uzun vadeli kredilerden kaynaklandı.
Diğer yatırımlar kaleminde, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatlarında toplamda 2 milyar 264 milyon ABD doları net artış kaydedildi. Bu artışın 2 milyar 335 milyon ABD doları Türk lirası cinsinden, 71 milyon ABD doları ise yabancı para cinsinden olduğu görüldü.
Resmi Rezervlerde Artış
Ocak ayında TCMB’nin resmi rezervleri 6 milyar 430 milyon ABD doları net artış gösterdi.
Bu veriler ışığında, Türkiye’nin cari açık finansmanında doğrudan yatırımlar, portföy girişleri ve kredi kullanımları ön plana çıkarken, döviz rezervlerindeki artış da dikkat çekti.
