2024 yılında Türkiye'nin elektrik üretiminde rüzgar ve güneş enerjisi, yerli kömürün üretimini geride bırakmayı başardı. Uluslararası enerji kuruluşu Ember’in hazırladığı rapora göre, rüzgar ve güneş enerjisinden yapılan elektrik üretimi geçen yıl 62 teravatsaat olarak gerçekleşti ve yerli kömürle üretilen 47 teravatsaatlik elektrik üretimini geçti.
Güneş Enerjisinde Rekor Büyüme
2023 ve 2024 yıllarında güneş enerjisi kurulu gücünde önemli bir artış yaşandı. Güneş enerjisinden yapılan elektrik üretimi, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 39 oranında artarak 7,3 teravatsaatle rekor seviyeye ulaştı. Bu büyüme, Türkiye'nin güneş enerjisinden 2018'de elde ettiği toplam elektrik üretimine neredeyse denk geliyor.
Türkiye'nin Güneş Enerjisi Kapasitesi İki Katına Çıkacak
2024 yılı sonunda Türkiye'nin güneş enerjisi kapasitesinin 19,8 gigavata ulaşması bekleniyor. Bu, 2022 yılındaki 10,9 gigavatlık kapasitenin neredeyse iki katına çıkması anlamına geliyor. Ancak, güneş enerjisinin üretimindeki bu büyük artışa rağmen, Türkiye güneş enerjisi potansiyeli daha düşük olan Polonya'nın gerisinde kalmış durumda.
Rüzgar Enerjisi Türkiye'yi G7 Ülkelerinin Önüne Geçirdi
Rüzgar enerjisinin Türkiye’deki elektrik üretimindeki payı arttıkça, Türkiye rüzgar enerjisi kullanımında bazı G7 ülkelerini geride bırakmış durumda. 2024 yılında rüzgar ve güneş enerjisinin toplam elektrik üretimindeki payı yüzde 18,2'ye yükseldi.
Hidroelektrik Enerji Üretimi Güçlü Katkı Sağladı
Hidroelektrik santrallerinden elde edilen elektrik üretimi, Türkiye'nin toplam elektrik ihtiyacının yüzde 22’sini karşıladı. Ancak hidroelektrik üretimi, kuraklık koşullarına bağlı olarak dalgalanma gösteriyor. Yine de, barajlı hidroelektrik santrallerinin sağladığı su depolama avantajı sayesinde üretim arttı.
Fosil Yakıtların Elektrik Üretimindeki Payı Düşüşte
2024 yılında Türkiye'de kömür ve doğal gazın elektrik üretimindeki payı, 31 yılın en düşük seviyesine gerileyerek yüzde 55'e düştü. Özellikle kömürün üretim payı, geçen yılki yüzde 36,9'dan yüzde 35,6'ya düştü. Doğal gazla yapılan elektrik üretimi ise yüzde 4 azaldı.
2024 ve Sonrasına Yönelik Hedefler
Türkiye, rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesini dört katına çıkarmayı hedefliyor. 2035 yılına kadar bu hedeflere ulaşılması durumunda, fosil yakıtların elektrik üretimindeki payı yüzde 20’nin altına düşebilir ve yenilenebilir enerji kaynakları olan rüzgar ve güneşin payı yüzde 49'a yükselebilir.
Yenilenebilir Enerji Yatırımlarına Yönelik Öneriler
Ember, bu hedeflere ulaşmak için Türkiye'ye, kısıtlı bağlantı kapasitesinin artırılması, hibrit santrallere olanak sağlanması, yenilenebilir enerji ihalelerinin iyileştirilmesi, şebeke bağlantılarının güçlendirilmesi gibi tavsiyelerde bulunuyor. Bu sayede Türkiye'nin enerji üretiminde daha fazla yenilenebilir enerji kaynağının yer alması mümkün olacak.
