Duygusal dinamiklerin bozulması ile birlikte kişinin saldırgan olan ve ona zarar verme ihtimali olan kişiye karşı duyduğu yüksek çekim kuvveti ve hatta aşk sandığı durum olarak da bilinir. Tehdidin tehdit olduğunu anlayamayan kişiler saldırganlarına karşı pozitif durum sergiler.
Kötü karakter sevme olayı ile sürekli olarak karıştırılıyor olsa da ikisi de farklı duygusal durumlardır. Söz konusu sendrom ilk olarak 1973 yılındaki İsveç banka soygununda görülmüştür. Stockholm kentinde gerçekleşen soygun sonrasında rehinelerden birisinin saldırganlara karşı duygusal bağ kurduğu tespit edilmiştir.
La Casa De Papel olarak bilinen dizide de söz konusu durum geçmektedir.
Stockholm Sendromu Neden Olur?
Stockholm sendromu nedenleri söz konusu duşumun neden olduğunu en iyi şekilde açıklamaktadır. Konunun derinine inmeden önce bu durumun yoğun duyguların birbirine karışması ve panik halinde olma durumunun sonrasında oluştuğunu hatırlatalım.
Ancak, durumun detaylarına bakacak olursak pek çok semptomun kendini gösterdiğini görebiliriz;
Hayatta Kalma Düşüncesi:
Tehdit algılayan kişiler hayatta kalma içgüdüleri ile hareket ederek saldırgan kişilere karşı iyi davranma eğilimini seçerler. Yapılan birkaç olumlu girişimin iyi yönde sonuçlar verdiğini düşünen rehineler saldırganların koruması altında olduklarını düşünerek onlara karşı bağ hissetmeye başlar.
Uzun Süreli Tehdit Oluşması:
Oluşan tehdidin süresi de oldukça önemlidir. Uzun süreler boyunca rehin alınan kişilerde daha fazla görülen durum rehinenin rehin alan kişi ile zaman geçirmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır.
Rehin alınan kişi saldırgan taraf ile geçirdiği zaman dilimine karşıdaki kişinin de duygulara sahip olduğunu düşünerek ona karşı ilgi duymaya başlar.
Psikolojik Manipülasyona Uğramak:
Rehineler bu ve benzeri durumlarda kendilerini rahatlatmak için saldırganı kendilerine göre güzellemeye başlarlar. Olumlu ve sempatik yanlarını görmeye çalışır yoksa bile oluştururlar.
Yalnızlık Durumu:
Stockholm sendromunda bağlanmanın temelinde rehine alınmak ve dış dünyadan soyutlanmış olmak bulunuyor. Dış dünya ile iletişimi kesilen rehineler onları rehin alan kişiler ile yakınlık kurmaya başlar ve izole yaşantılarında tek iletişim kaynağı olarak rehin alan kişiyi seçerler.
Stockholm sendromu nedenleri arasında bulunan her bir başlık kendi içinde kişiden kişiye değişiklik gösterirken psikolojik olarak daha güçsüz kişilerin daha çabuk bağlanmasına neden olur.
Stockholm Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Stockholm sendromu içinde olan kişiler genellikle bu sendromu yaşadıklarını fark edemezler. Onlar için duygular olması gerektiği şekilde ilerliyor ve hissettikleri duygular da oldukça normal.
Stockholm sendromu belirtileri genellikle şu şekilde karşımıza çıkmaktadır:
- Rehin alana karşı olumlu duygular: Rehine rehin alan ve/veya tehdit oluşturan kişiye karşı olumlu duygular besler. Kimi zaman davranışlarını bile haklı çıkarırlar,
- Rehin alan kişiyi eleştirmekten kaçınmak,
- Kurtarıcı rolünde olanlara karşı istemsiz düşmanlık,
- İçinde bulunduğu durumda kendini suçlamak ve kimi zaman rehin alan kişiyi bu duruma düşürdüğünü sanmak.
Söz konusu sendromda en çok dikkat çeken belirtilerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Stockholm Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Her ne kadar Stockholm sendromu yaşayan kişiler bu durumun farkında olmasa da çevresi bu durumu fark edebilmektedir. Genellikle rehine durumlarından kurtarılan kişiler psikolojik tedavi ile Stockholm sendromundan kurtulabilirler.
- Psikoterapi ile tedavi,
- Benzer durumları yaşayan destek grupları ile zaman geçirme,
- Anksiyete ve depresyon gibi rahatsızlıklar göz önünde bulundurularak medikal tedavi,
- Aile ve yakın çevreden destek.
Özellikle aile desteğinin bu durumda önemli bir rol oynadığını ve bu duruma sahip olduğunu düşündüğünüz kişiler için psikolojik destek sağlanması oldukça önemlidir.
Alanında uzman psikoloji uzmanları tarafından Stockholm sendromunun tedavi edilmesi mümkündür.
