Türkiye’nin il yapılan ilk şehri olan Zonguldak, Cumhuriyet’in ilanından sonra 1 Nisan 1924’te çıkarılan 429 sayılı kanunla doğrudan il statüsü kazanmıştır.
Zonguldak, Cumhuriyet yönetimi tarafından stratejik ve ekonomik öneminden dolayı il olarak kabul edilmiştir.
Özellikle kömür yataklarıyla bilinen Zonguldak, Türkiye’nin sanayi ve madencilik açısından önemli merkezlerinden biri olmuştur.
Peki, Zonguldak’ın il yapılmasında hangi faktörler etkili olmuştur ve neden diğer illerden farklı bir konuma sahiptir?
İşte bu sürecin detayları…
- Osmanlı döneminde Liva (sancak) olan Zonguldak, Cumhuriyet'in ilk yıllarında doğrudan il yapılmıştır.
- Zonguldak’ın il olmasında kömür yatakları büyük rol oynamıştır. Ereğli Kömür Havzası, Osmanlı'dan beri stratejik öneme sahipti ve Türkiye Cumhuriyeti için de ekonomik anlamda değerliydi.
- 429 sayılı kanun ile Zonguldak, Türkiye’de il olarak kurulan ilk yerleşim yeri olmuştur. Diğer iller, Osmanlı'dan devralınan vilayetlerin devamı niteliğindeyken, Zonguldak doğrudan Cumhuriyet döneminde il olmuştur.
Bu nedenle, "Türkiye'nin ilk ili" ifadesi, Zonguldak’ın Cumhuriyet döneminde doğrudan il statüsü kazanmış ilk şehir olmasına dayanmaktadır.