Örneğin, çiğ sebzeler ve meyveler, özellikle de yıkama ve temizleme işlemleri yeterince yapılmamışsa, parazit enfeksiyonlarına neden olabilir. Aynı şekilde çiğ veya az pişmiş etlerde, özellikle de dana eti ve tavuk gibi hayvansal protein kaynaklarında parazitler bulunabilir.
Yine de bu gıdalar sağlıklıdır ve dengeli bir diyetin önemli bir parçasıdır ve doğru şekilde tüketilmelidir.
Bu nedenle, tüketeceğiniz gıdaların doğru şekilde hazırlanması ve işlenmesi çok önemlidir.
Parazitlerin çiğ sebze ve meyvelerden bulaşma riski oldukça yüksektir. Bunun nedeni, bu gıdaların yetişirken toprağa temas etmeleri ve toprakta yaşayan parazitlerin bu gıdalara bulaşmasıdır. Ayrıca, bu gıdaların doğal olarak yüksek nem içermesi, parazitlerin çoğalmasını kolaylaştırır.
Sebzeleri ve meyveleri yıkayarak ve doğru şekilde temizleyerek enfeksiyon riskinin önüne geçebilirsiniz.
Çiğ sebze ve meyvelerin parazitlerden korunmak için bazı ipuçları şunlardır:
Sebzeleri ve meyveleri yıkayın: Sebzeleri ve meyveleri tüketmeden önce mutlaka yıkayın. Böylece üzerlerindeki toprak, bakteri ve parazitleri uzaklaştırmış olursunuz.
Sıcak suyla yıkayın: Sebzeleri ve meyveleri yıkarken sıcak su kullanın. Sıcak su, parazitleri öldürmeye yardımcı olur.
Sirke kullanın: Sirke, sebzelerdeki ve meyvelerdeki parazitleri öldürmek için etkili bir yöntemdir. Sirkeyi suyla karıştırın ve sebzeleri veya meyveleri bu karışıma batırın.
Donmuş sebzeleri tercih edin: Donmuş sebzeler, parazitlerin ölmesi için önceden işlem görmüş olduğu için daha güvenlidir.
Sebzeleri ve meyveleri pişirin: Sebzeleri ve meyveleri pişirerek, parazitleri öldürmeye yardımcı olabilirsiniz. Ancak, bu yöntemle vitamin ve mineral kaybı yaşanabileceğinden, sebzelerin ve meyvelerin pişirilmesinde dikkatli olunması gerekir.
Etleri pişirmeden önce iyice yıkayın ve yeterince pişirin.
Ayrıca, parazitlerin en yaygın bulunduğu tatlı su balıklarını da tüketmeden önce yeterince pişirdiğinizden emin olun.
Bununla birlikte, parazit enfeksiyonlarından korunmak için yapabileceğiniz en iyi şey, hijyenik koşullar altında üretilen ve hazırlanan gıdaları tüketmektir.
Sonuç olarak, sağlıklı olarak kabul edilen birçok gıda, bağırsak parazitlerine neden olabilecek potansiyel bir risk taşıyabilir. Ancak, bu riski azaltmak için yapabileceğiniz birçok şey var.
Yüksek hijyen koşullarında hazırlanmış ve pişirilmiş gıdaların tüketilmesi, parazit enfeksiyonlarından korunmanın en iyi yoludur.
İnsanların ya da hayvanların üzerinde veya içinde yaşayan organizmalar olan parazitler, parazit enfeksiyonları medyada duyduğunuz bakteriyel hastalıkların çoğu kadar yaygın ve tehlikeli olabilse de diğer biyolojik tehlikelerden daha az konuşulur.
İnsanlar kontamine yiyecekleri yiyerek veya kontamine su içerek parazit alırlar.
Parazitler hayatta kalmak için canlı bir konakçıya ihtiyaç duyarlar ve insanların sindirim sistemlerinde uzun süre fark edilmeden yaşayabilirler.
Ayrıca sizi çok hasta edebilirler ve insan sağlığını tehdit etmedeki rolleri küçümsenmemelidir.
PARAZİTLERİN EN YAYGIN OLDUĞU BESİNLER
Çiğ meyve ve sebzeler
Az pişmiş veya çiğ etler
Çiğ veya az pişmiş tatlı su veya deniz balığı
Çiğ veya az pişmiş deniz ürünleri
Su teresi gibi ham su bitkileri
Pastörize edilmemiş süt
EN YAYGIN PARAZİTLER
Bu besinler doğru kullanılmadığında ve doğru hazırlanmadığında onlarca farklı enfeksiyona ve hastalığa yol açabilir. İnsanları yiyecek veya su yoluyla etkileyen parazitlerden bazıları şunlardır:
Giardia: Arıtılmamış su içmekten kaynaklanabilir.
Siklospora: Bu parazit insanlara kontamine yiyecek veya su yoluyla geçer.
Tenyalar: Bunlar genellikle, daha sonra bir kişinin bağırsaklarında tam tenyalara dönüşen larvaları içeren az pişmiş dana eti veya balık yiyen insanları etkiler.
Trichinella: Tenyalar gibi, bunlar da insanlar çiğ veya az pişmiş et yediklerinde larva formunda yutulur.
Toksoplazma: Bu parazit hem az pişmiş kontamine etlerden hem de enfekte olmuş ve tüketimden önce yeterince temizlenmemiş çiğ ürünlerden gelebilir.
Anisakis: Bu solucan, uygun şekilde hazırlanmayan suşi veya sashimi'de bulunabilir. Az pişmiş deniz balıkları (örneğin morina, pisi balığı, mezgit balığı, Pasifik somonu) ve kalamar da olağan suçlulardır.
Phocanema: Anisakis gibi, bu parazitler de çiğ veya az pişmiş deniz balıkları yoluyla insanlara bulaşır.
Clonorchis ve Paragonimus: Bazen parazit olarak adlandırılan bu parazitler, yeterince temizlenmemiş veya pişirilmemiş tatlı su balıklarından ve kabuklulardan kaynaklanır.
Cryptosporidium: Bu parazit, pastörize edilmemiş süt ile çiğ veya az pişmiş kabuklu deniz ürünleri tüketen insanları enfekte eder.
PARAZİTLERİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Paraziter bir enfeksiyonunuz varsa, hiçbir belirti göstermeyebilirsiniz veya hafif belirtiler gösterebilirsiniz. Semptomlarınız sizi hasta eden parazitin türüne bağlı olacaktır. Bu semptomlardan bazıları şunlardır:
mide bulantısı
iştahsızlık ve kilo kaybı
ishal
karın ağrısı ve şişkinlik
kilo kaybı
yorgunluk ve genel halsizlik
Bazen parazitler, bulaştırdıkları kişilerin ölümüne bile neden olabilir.
Parazitler vücudunuza girdikten sonra kurtulmak son derece zor olabilir, bu nedenle önleme son derece önemlidir.
GIDA KAYNAKLI PARAZİT ENFEKSİYONLARINI ÖNLEMEK
Gıda kaynaklı hastalıkların çoğu kötü hijyen, etkisiz temizlik ve sterilizasyon ile yetersiz zaman ve sıcaklık kontrolünden kaynaklanır. Çoğu parazit kapsamlı pişirme işlemleriyle öldürülebilir. Genel bir kural olarak yiyecekler 74°C veya üzeri bir sıcaklıkta pişirilmelidir. Potansiyel olarak tehlikeli yiyeceklerin güvenli yemek pişirme derecelerine uymayı unutmayın!
DİKKAT!
Bahsettiğimiz yiyeceklerin hiçbiri doğru koşullarda saklanıp hazırlandığında tehlikeli değildir. Özellikle sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkamak ve temizlemek çok önemlidir. Etlerin ise yeterli sıcaklıkta pişmiş olması gerekir.
Kaynak: Sabah
